به گزارش خبرگزاری کتاب ایران (ایبنا) «جامعه‌شناسی تکنولوژی» کتابی است به قلم اسماعیل شیرعلی که به تازگی و توسط انتشارات اندیشه احسان وارد بازار نشر شده است. تکنولوژی و فناوری امروزه به یکی از بخش‌های مهم زندگی بشر تبدیل شده است و بی اغراق می‌توان گفت اگر بخواهیم هم نمی‌توانیم زندگی خود را جدا از ابعاد این تاثیرات تکنولوژیک تصور کنیم. همین فراگیری همه جانبه است که مطالعات علوم انسانی مرتبط با تکنولوژی را اهمیت بخشیده است. همانطور که در مقدمه کتاب هم اشاره می‌شود این اثر با توجه به اهمیت فناوری و کاربردها و تاثیرات آن در زندگی با رویکرد جامعه‌شناختی به رشته تحریر درآمده است تا ارتباط فناوری با جامعه و ساختارها، نهادها و ارتباطات اجتماعی را برجسته کند. مولف برای رسیدن به این مهم کتاب خود را در هفت فصل تدوین کرده است، در ادامه نگاهی اجمالی به فصول کتاب می‌اندازیم:
جامعه، علم و فناوری
نویسنده عنوان فصل نخست کتاب را «جامعه، علم و فناوری» انتخاب کرده است. این بخش را باید به عنوان پیش زمینه‌ای برای ورود به مباحث اصلی کتاب در نظر گرفت که در آن علاوه بر بیان مقدمه به توضیح واژگان و تعابیر تخصصی برای پیگری کتاب مانند علم و فناوری و تغییرات اجتماعی حاصل از آن، پرداخته شده است. علاوه براین در این بخش ارتباط فرهنگ و فناوری و نقش سرمایه‌داری در توسعه فناوری‌های دیجیتالی مورد توجه قرار گرفته و به ماهیت امپریالیستی و استبدادی تکنولوژی نیز اشاراتی شده است.
جامعه شبکه‌ای
مولف کتاب در فصل دوم به صورت متمرکز بر «جامعه شبکه‌ای» پرداخته است و علاوه بر تعریف این مفهوم مهم‌ترین نظریه پردازان این حوزه را معرفی کرده است که از جمله آنها می‌توان به «هابرماس»، «کاستلز»، «ون دایک»، «دانیل بل» و «آنتونی گیدنز» اشاره کرد.
نظریه‌ها و رویکردها
در ادامه فصل دوم نویسنده در فصل سوم به سراغ نظریه‌ها و رویکردهای موجود در برخورد با فناوری رفته است. او در این فصل به شکل فشرده به پانزده نظریه مهم در این حوزه پرداخته است و سعی کرده رویکردهای موافق و انتقادی را به طور توامان مورد توجه قرار دهد. ابزار گرایی، جبرگرایی، ساخت‌گرایی اجتماعی، خودگردانی، تکنولوژی وابسته، تعامل‌گرایی، نااطمینانی محیطی، پذیرش فناوری، دیدگاه هایدگر، نظریه کنشگر ـ شبکه، دیدگاه فوکو، رویکرد انتقادی، دیدگاه مارکوزه، هابرماس و فین برگ این پانزده رویکرد را تشکیل می‌دهند.
شبکه‌های اجتماعی
مولف فصل چهارم این کتاب را به شبکه‌های اجتماعی اختصاص داده و از تولد این شبکه‌ها آغاز در ادامه به بررسی انواع و کارکردهای آن پرداخته است. در خلال معرفی این شبکه‌ها نویسنده نگاهی نیز به تاثیرات اجتماعی آنها داشته و گریزی نیز به مباحثی مانند سواد رسانه‌ای و سواد دیجتالی می‌زند.
اقتصاد دیجیتال
فصل پنجم کتاب با اندکی تفاوت از فصل‌های پیشین به یکی از مهم‌ترین حوزه‌های فناوری‌های نوین یعنی اقتصاد دیجیتال می‌پردازد. در این فصل نشان داده می‌شود که چطور گسترش فناوری‌های دیجیتال حوزه‌های مختلف از جمله اقتصاد را تحت تاثیر قرار داده و جهانی شدن اقتصاد چطور با دیجیتالی شدن آن در ارتباط تنگاتنگ است. در این بخش پس ابتدا به تاریخچه و تعاریف اقتصاد دیجیتال پرداخته می‌شود و در ادامه به بلاک‌چین به عنوان فناوری نوین اقتصاد دیجیتال پرداخته می‌شود.
نظریه بازی
فصل ششم کتاب به نظریه بازی اختصاص یافته است. نظریه بازی یکی از نظریاتی است که در سال‌های اخیر مورد توجه محققان در حوزه‌های مختلف قرار گرفته است، که مطابق آن هر بازی مجموعه‌ای از استراتژی‌هاست و پیروزی در بازی نیازمند پیروی از اصول و قواعدی است که در روابط گوناگون انسانی از بازار بورس تا مسابقات تسلیحاتی میان کشورها می‌توان آن را دید. نویسنده در این فصل با تعریف نظریه بازی، انواع بازی، اصول و اجزای آن به بررسی این تئوری در زمینه فناوری می‌پردازد و بحث خود را با جایگاه و نقش نظریه بازی در ارزهای رمزنگاری شده به پایان می‌رساند.
جامعه دیجیتال؛ آسیب‌ها، پیامدها
نویسنده فصل هفتم کتاب را به تهدیدهای فضای دیجیتال اختصاص داده است. این تهدیدها از حوزه حریم خصوصی تا امنیت شرکت‌ها و سازمان‌های مختلف دولتی و خصوصی را در بر می‌گیرد. نویسنده در این فصل نگاهی هم به جامعه مجازی، هویت مجازی و نهادینه‌سازی سبک زندگی مجازی بر اساس آموزه‌های لیبرالیسم غربی می‌اندازد. او سخن خود را با اهمیت کلان داده‌ها و نحوه بهره‌برداری و استفاده از آنها توسط سازمان‌های مختلف از جمله سازمان‌های امنیتی به پایان می‌برد.
«جامعه‌شناسی تکنولوژی» به قلم اسماعیل شیرعلی در 238 صفحه، شمارگان 500 نسخه و قیمت 46 هزار تومان، توسط انتشارات اندیشه احسان در اختیار علاقه‌مندان قرار گرفته است.
دوشنبه ۲۹ دی ۱۳۹۹ - ۰۸:۴۵
نظر شما