خبرگزاري كتاب ايران(ايبنا)، پيدايش و توسعه امپراتوري عثماني، نه تنها دوره تازه‌اي را در تاريخ شرق پديد آورد، بلكه سبب دگرگوني‌هاي بنيادين در اروپا شد. يك نمونه از آن تحولات، فتح قسطنطنيه توسط سلطان محمد فاتح بود كه خود ظهور رنسانس و پايان دوره قرون وسطي در اروپا را در پي داشت. 

درگيري‌ها و جنگ‌هاي پيوسته دولت عثماني با اروپاييان در غرب و كشمكش‌هاي آنان با شاهان صفوي در شرق نيز دوران سرنوشت‌سازي را پديد آورد. بي گمان شناخت سكه‌هاي سلاطين عثماني، يكي از راه‌هاي دستيابي به اوضاع اقتصادي و مالي امپراتوري است كه چنان تحولات و دگرگوني‌هاي شگفتي را در تاريخ به‌وجود آورد. اين دوره كه بيش از 6 قرن را دربرمي‌گيرد، اهميت چنين بررسي را بيشتر روشن مي‌سازد. 

كتاب «سكه‌هاي عثماني» از سه بخش اصلي تشكيل شده است: الف) بخش اصلي كه حاوي اطلاعات ارزنده‌اي درباره اوضاع مالي و وضعيت سكه‌هاي مختلف در دوره پادشاهي هر يك از سلاطين عثماني و مشخصات تعداد انبوهي از سكه‌هاي اين دوره است. در اين بخش، فصلي نيز به معرفي مدال‌هاي ساخته شده در دوره عثماني، يا مدال‌هاي تقديم شده به شاهان اين سلسله پادشاهي، اختصاص يافته است. 

ب) توضيحات تكميلي: از آن‌جايي كه متن اصلي كتاب، چهل سال پيش تاليف شده است، مترجم اين فاصله زماني را با افزودن مباحث جديد تكميل كرده است و خواننده را در جريان يافته‌هاي جديد درباره سكه‌هاي امپراتوري عثماني قرار داده است. توضيحات مترجم، پس از پايان متن اصلي افزوده شده است. 

ج) ضمائم: اين بخش اختصاص به مطالبي دارد كه در متن اصلي كتاب به آنها اشاره نشده است و مترجم براي سود بخشي بيشتر كتاب، اطلاعات ديگري را در اختيار خواننده گذاشته است؛ اين اطلاعات شامل چندين ضميمه است. 

به هر روي، سكه‌هاي سلاطين عثماني، سه نوع‌اند؛ مس، نقره و طلا . برپايه فهرستي كه در ابتداي كتاب آمده، بيشترين سكه طلا متعلق به سلطان سليمان اول قانوني (926ـ974 ه. ق) است. سكه‌هاي طلاي به جاي مانده از دوره پادشاهي او، 256 عدد است. 
عكس‌هاي متعدد از سكه‌ها و طلا كه در جاي جاي كتاب ديده مي‌شود، نوع نقش‌پردازي مسكوكات عثماني را نشان مي‌دهد. 

كتاب «سكه‌هاي عثماني» با مقدمه‌اي آغاز مي‌شود كه در آن آگاهي‌هايي درباره موضوعات زير در اختيار خواننده قرار مي‌گيرد: ظهور و تحول پول، كه از پيدايش پول و تكامل و رواج آن سخن به ميان مي‌آيد؛ اولين سكه‌هاي امپراتوري عثماني كه در دوره سلطان محمد فاتح ضرب شد. نكته شايان توجه اين است كه سلاطين نخستين عثماني، در آغاز از سكه‌هاي سلجوقيان روم استفاده مي‌كردند. 

توضيح درباره سكه‌هاي نقره و سكه‌هاي مسي امپراتوري عثماني از ديگر مباحث مقدمه كتاب است. آنگاه توضيحاتي درباره سكه‌هاي نيكلي آمده است. اين سكه‌ها از نيكل ساخته شده بود و به همين نام شناخته مي‌شد. درباره سكه‌هاي طلا نيز توضيحاتي درج شده است. 

بخشي ديگر از مقدمه به «اصلاحات صورت گرفته در مسكوكات عثماني» اختصاص دارد. اين اصلاحات با ورود دستگاه‌هاي مدرن ضرب سكه از انگلستان، در زمان سلطان عبدالمجيد انجام گرفت. محل ضرب مسكوكات عثماني، نوشته‌هاي روي سكه‌ها، القاب و عناوين مربوط به پادشاهان عثماني، دعاها و ذكرهاي به كار رفته بر روي سكه‌هاي عثماني و نيز تزيينات آنها، از ديگر مباحث خواندني مقدمه است كه آگاهي‌هاي تازه و محققانه‌اي در اختيار خواننده مي‌گذارد. 

پس از اين مقدمه ضروري، نام سلاطين عثماني از آغاز (699 تا پايان 1341 ق) آورده شده و درباره نوع سكه‌هاي رايج در زمان پادشاهي آنها، اطلاعاتي ارايه درج شده است. اين اطلاعات شامل انواع سكه‌ها و جاي نگهداري آنها در موزه‌ها و مجموعه‌هاست. عناوين و نام روي سكه‌ها نيز به دقت آورده شده است. 

در ضمن ارائه چنين اطلاعاتي درباره سكه‌هاي آن دوره، به ضرورت نيز آگاهي‌هايي تاريخي به دست داده شده است. به هر روي، با كمك اين آگاهي‌ها مي‌توان وضعيت سياسي، اجتماعي و به ويژه اقتصادي سلاطين عثماني و روزگار آنها را شناخت. 

بخش ديگري از كتاب به «مدال‌ها» اختصاص دارد. در اين بخش دويست مدال طلا، نقره، مسي، نيكلي و آلومينيومي كه همگي به رجال دولت عثماني اختصاص دارند، بررسي شده است. اهميت بررسي مدال‌ها از آنجا آشكار مي‌شود كه هر كدام از آنها نشان از يك واقعه تاريخي دارند. نام مدال، تاريخ ساخت و جنس آن نيز در فهرستي مفصل آورده شده است. اين فهرست از سال 1143 ق به بعد را دربرمي‌گيرد. در جدول ديگر، واقعه تاريخي مربوط به اعطاي مدال ذكر شده است. اين نكته بر فايده تاريخي كتاب افزوده است. 

بخش ديگر شامل تصاوير سكه‌ها و مدال‌هاست. هر چند اين بخش شماره صفحه ندارد اما در مجموع بيش از صد صفحه را در برمي‌گيرد. بر روي سكه‌ها، نام سلطان عثماني و سال و محل ضرب آنها حك شده است. تصاوير ضرب شده بر روي مدال‌ها نيز ديدني است. برخي از آنها هلال ماه و ستاره (نشان امپراتوري عثماني)، مسجد اياصوفيه، تصوير سلاطين، بناهاي تاريخي و نمونه‌هاي ديگر است. همچنين شامل مدال‌هايي مي‌شود كه پادشاهان اروپايي به رجال عثماني پيشكش كرده‌اند. 

بخش مفصل ديگر كتاب، «توضيحات تكميلي» است. اين توضيحات شامل اشاره‌هاي تاريخي متعدد است كه هر كدام براي فهم تاريخ عثماني و سكه‌هاي رايج در قلمرو آنها، ضرورت دارد. ضمن آن كه شيوه ضرب سكه در دوران اسلامي و نخستين نمونه‌هاي آن هم ياد شده است. 

تصويرهاي فراواني از نشان‌ها و طغراهاي سلاطين عثماني نيز آورده شده تا آگاهي‌هايي جامع درباره سكه‌هاي عثماني در اختيار خواننده گذاشته شده باشد. اين بخش مفصل 350 صفحه‌اي، شامل 435 يادداشت تكميلي است. 

«ضمائم» پاياني كتاب نيز دربردارنده تصاوير سلاطين عثماني، اسناد و رونوشت و تصوير آنها، مُهرها و مدال‌ها، جدول‌ها و فهرست منابع است. بدين گونه مطالب كتاب كه سرشار از آگاهي‌هاي سودمند و دست اول درباره سكه‌هاي قلمرو عثماني است، به پايان مي‌رسد. شايد كتاب «سكه‌هاي عثماني» يگانه منبع به زبان فارسي درباره مسكوكات امپراتوري عثماني باشد. از اين رو اهميت انتشار آن را نبايد ناديده گرفت. 

چاپ نخست «سكه‌هاي عثماني» نوشته نوري پره توسط عليرضا بخشعلي نژاداصل با توضيحات تكميلي و ضمائم فارسي ترجمه شده است و موسسه فرهنگي انتشاراتي پازينه آن را در 893 صفحه با شمارگان 1000 نسخه و به بهاي 25 هزار تومان در اختيار علاقه‌مندان تاريخ و سكه‌شناسي قرار داده است.