به گزارش خبرگزاری کتاب ایران (ایبنا)، نمایشنامه «مساله‌ی پیچیده » اثر تام استوپارد ترجمه مشترک آراز بارسقیان و معین محب‌علیان در نشر یکشنبه به قیمت هفت هزارتومان منتشر شد.
آراز بارسقیان در مقدمه‌ای بر ترجمه این نمایشنامه نوشته است: باید از نامش شروع کنیم. از نام نمایشنامه Hard Problem یا به‌عبارتی Hard Problem of Conscious یک اصطلاح علمی که توضیحش واقعاً کار پیچیده‌ای است. اصطلاحی که توضیحش کار بسیار سخت و پیچیده‌ای است. بحثی که مطرح است، بحث خودآگاهی است. یا همان هوشیاری. نکته‌ای که شاید بشود با مثالی به ساده‌ترین شکل ممکن بیانش کرد. از زامبی‌ها شنیده‌اید؟ موجوداتی انسان شکل، که تمام رفتار و حرکات انسانی را دارند، ولی برعکس ما، هیچ‌وقت از تماشای یک غروب دلنشین خورشید لذت نمی‌برند. غروب خورشید رویشان تأثیر نمی‌گذارند. برایشان «زیبا» و «تاثیرگذار» و غیره نیست. احساس شاعرانه پیدا نمی‌کنند. ولی عین ما زندگی می‌کنند. انسانیت ما هم درست در همین مرز باریک قرار می‌گیرد. حدفاصل میان هوشیاری و ناهشیاری. حدفاصل میان درک زیبای و زیباشناسی یک واقعه و عدم درکش. چطور؟ زامبی زندگی می‌کند، ولی چیزی را درک نمی‌کند، انسان زندگی می‌کند و محیط اطرافش را درک می‌کند. آن چیزی که باعث این درک و یا عدم درک می‌شود هوشیاری یا خودآگاه است. دانشمندان تا امروز توانستند مکان این هوشیاری را در مغز ما کشف کنند. یعنی هیچ جایی برای این یا وجود ندارد و یا هنوز علم آن قدر پیشرفت نکرده که بتواند جایش را پیدا کند. در اصل این خودآگاهی عنصری مواج است در مغز ما. خُب حقیقت این است که انتقال چنین مفهومی از دل یک مقدمه روی نمایشنامه کار سختی است. ولی سخت‌تر کاری است که آقای استوپارد انجام داده. یعنی این مفهوم را توانسته از دل داستان نمایشنامه‌اش به ما منتقل کند. نمایشنامه نه‌تنها به مشکل پیچیده‌ی هوشیاری می‌پردازد، بلکه سعی دارد نشان دهد راه‌حل این مشکل چطوری می‌تواند در ژن‌های ما تأثیر داشته باشد. هم تأثیر و هم کارکرد که در زندگی‌مان می‌گذارد. استوپارد در آخرین نمایشنامه‌ی خود، به‌خوبی نقشان می‌دهد سعی کرده از تمام تجربیات سال‌ها نمایشنامه‌نویسی‌اش به بهرتین نحو ممکن است استفاده کند و جواب سؤالی پیچیده و سخت را به ساده‌ترین شکل ممکن مطرح کند. جوابی که برای درکش، نیاز داریم به خودآگاهی ذهنی. نیاز داریم فراموش نکنیم می‌توانیم به‌عنوان انسان همیشه از این خودآگاهمان در راه مثبت استفاده کنیم.
اخیرا روایت دیگری از تام استوپارد با عنوان «راک اند رول» با ترجمه مشترک آراز بارسقیان و سیمین زرگران منتشر شده است. این اثر به روایت بهار پراگ می‌پردازد.
تام استوپارد سال 1937 در چک به دنیا آمد. نمایشنامه «روزن کرانتس و گيلدن اشترن مرده‌اند» سال 1965 در تئاتر ملي بريتانيا به نمايش درآمد. این نمایشنامه به قلم مصطفی اسلامیه به فارسی ترجمه و منتشر شده است. بخش عمده‌ای از اشتهار این نویسنده به خاطر روی صحنه بردن این نمایشنامه بود. «هر پسر خوب شايسته محبت است»، «شب و روز»، «کشور کشف نشده»،«واقعي»،«نااميدي»، «فاکتور انسان»، «برزيل» و «شکسپير عاشق» از دیگر آثار این نویسنده هستند.
شنبه ۲۰ خرداد ۱۳۹۶ - ۱۱:۳۸
نظر شما