دوشنبه ۱۸ دی ۱۳۹۶ - ۱۷:۰۲
کارکرد تاریخ‌­نگارانه عکس در یک کتاب

کتاب «تاریخ‌نگاری و عکاسی» با گردآوری و ترجمه محمد غفوری توسط نشر آگه راهی بازار نشر شد.

به گزارش خبرگزاری کتاب ایران (ایبنا)، کتاب «تاریخ‌نگاری و عکاسی» مجموعه‌ای است از مهم‌ترین مقالاتی که به زبان انگلیسی در زمینه مباحث نظری مربوط به استفاده از عکس‌ها به‌عنوان سند تاریخی به‌نگارش درآمده است. موضوع محوری این مقالات که از منابع مختلفی گردآوری شده‌اند امکان بازنمایی دیداری گذشته توسط عکس‌هاست.

اصطلاح «تاریخ عکاسیک» که در مقالات مختلف کتاب به آن اشاره شده است ناظر بر شکلی از ارائه واقعیت تاریخی است که در آن نه کلمات بلکه تصاویر نقش اصلی را برعهده دارند، آن هم تصاویری که «عکاسیک» خوانده می‌شوند. اهمیت تصویر عکاسیک در مقایسه با دیگر تصاویر ساخته­ شده توسط انسان به تولید و ضبط مکانیکی این نوع تصاویر بازمی‌­گردد، به این معنا که برخلاف انواع تصاویر پیشاعکاسیک، نظیر نقاشی، گراوور و ...، حافظه و سلیقه انسانی در تولید عکس دخالت مستقیمی ندارد و همین امر ضامن عینیت و بی‌طرفی تصویر عکاسیک در بازنمایی واقعیت‌های بیرونی است.

این باور به عینیت حاصل از فرایند تولید مکانیکی عکس مبتنی بر برداشت‌هایی اثبات­‌گرایانه بود که در دوران اختراع و اوج‌­گیری صنعت عکاسی در اواسط سده نوزدهم رواج بسیاری داشتند. و جالب آنکه در همان زمان نیز دانش تاریخ تحت تسلط همین نگاه‌­های اثبات­گرایانه قرار داشت. از این رو بسیاری از نظریه‌پردازان این دو حوزه، عکس را ابزاری مطمئن برای ثبت تاریخ می­‌دانستند و امکان تحریف در گذشته ثبت شده توسط عکس‌­ها را بسیار کمتر از گذشته­‌ای می­‌دانستند که به وسیله نوشتار ثبت شده است.

اما این باور خوش­بینانه به عینیت سرراست عکس‌­ها به‌زودی مورد تردید قرار گرفت و نظریه‌­پردازان تاریخ عکاسیک به بررسی مسائلی پرداختند که استفاده از عکس‌­ها در تاریخ­‌نگاری را بغرنج‌­تر می­‌ساختند. مسائلی مانند نگاه عکاس، موقعیت موضوع عکاسی، بافت فرهنگی و تاریخی تولید و فهم عکس و ... از جمله مواردی هستند که هنوز هم تاریخ­‌نگاران و عکس­‌پردازان درباره آنها به بحث می­‌پردازند. کتاب «تاریخ­‌نگاری و عکاسی» از هفت مقاله تشکیل یافته است که به قرار زیر هستند:
1. عکس‌برداری از تاریخ/ مارک ماس
2. تصاویر تاریخ و ناخودآگاه دیدمانی/ گرگوری پاسکالیدیس
3. عکس: تصویر ساکن/ درک سه‌یر
4. عکاسی و تاریخ/ ویلم فلوسر
5. تصاویر گذشته: دیدگاه‌های بارت و بنیامین درباره عکاسی و تاریخ/ تیم دانت، گرایم گیلوچ
6. رویکردهایی روش‌شناختی به گره‌گشایی از عکس‌های تاریخیک/ اریک مارگولیس، جرمی راو
7. عکس‌ها و حافظه‌ها/ لوئس کوئپنیک

سازمان­دهی درونی کتاب به گونه‌­ای است که ابتدا مخاطب را با مسائل ابتدایی پیرامون رابطه عکاسی و تاریخ­نگاری آشنا می‌­سازد و سپس به صورت گام‌به‌گام مسائل پیچیده‌­تر معرفت‌­شناختی و نظری را در اختیار وی قرار می‌­دهد. در نهایت هم با ارائه نمونه‌­هایی از بررسی­‌های تجربی درباره کارکرد تاریخ‌­نگارانه عکس‌­ها و روش­شناسی­‌های مناسب برای بهره­‌برداری تاریخ­‌نگارانه از عکس این روند آشناسازی مخاطب با مسائل میان‌­رشته­‌ای عکاسی و تاریخ را به پایان می‌­رساند.
 
کتاب «تاریخ‌نگاری و عکاسی»، اثر ویلم فلوسر، گرگوری پاسکالیدیس و مارک ماس با گردآوری و ترجمه محمد غفوری در 291 صفحه توسط نشر آگه منتشر شده است.

نظر شما

شما در حال پاسخ به نظر «» هستید.

برگزیده

پربازدیدترین

تازه‌ها