خبرگزاري كتاب ايران (ايبنا)، «جغرافياي توريسم چين؛ ساختار و ميراث طبيعي و فرهنگي»، عنوان كتابي از رامين اسدي و محمود دريايي است كه به شناخت سرزمين باستاني، ُپرابهام و زيباي چين مي‌پردازد و از جاذبه‌هاي متعدد اين كشور، همانند تنوع آب و هوايي، جاذبه‌هاي طبيعي، فرهنگ غني و متنوع، هنر و صنايع دستي و همچنين آثار و ويرانه‌ها و هفت پايتخت باستاني آن سخن به ميان مي‌آورد و آگاهي‌هاي ارزنده و كم‌مانندي را در اختيار خواننده فارسي زبان قرار مي‌دهد.
نويسندگان اثر، انگيزه اصلي تحقيق درباره توريسم چين را ارايه الگو و راهنمايي براي صنعت گردشگري ايران ذكر كرده‌اند و بر اين اساس كتاب خود را در سه فصل و چندين بخش عرضه داشته‌اند.
آشنايي با كشور پهناور چين، جغرافيا، فرهنگ و صنعت توريسم آن
فصل اول كتاب، «چين در يك نگاه» عنوان گرفته و شامل دو بخش است. در بخش نخست، وضعيت اجتماعي، سياسي و اقتصادي چين، به صورت گذرا بررسي شده است و بخش دوم نيز نگاهي به وضعيت توريسم در چين است. نويسندگان، در گام نخست كتاب، با مطالعه گسترده ابعاد اجتماعي، سياسي و اقتصادي كشور چين و رابطه آن با بخش گردشگري به عنوان يك صنعت، به دنبال شناخت تاثيرات متقابل اين عوامل با يكديگر و ارايه تصويري مناسب از آن كشور بوده‌اند.
كشور چين در شرق آسيا، با جمعيتي بيش از يك ميليارد نفر و وسعتي پهناور، يكي از كشورهاي بزرگ جهان شناخته مي‌شود. اين كشور در مركز يك منطقه حاصلخيز قرار گرفته است و به هفت منطقه بزرگ طبيعي تقسيم مي‌شود. سرزمين چين برخوردار از شرايط اقليمي گوناگون، گونه‌هاي مختلف گياهي و جانوري است. چنين شرايط اقليمي بر جاذبه‌هاي گردشگري چين افزوده است.
نويسندگان كتاب، ضمن برشمردن شرايط آب و هوايي و منابع طبيعي اين كشور، به ويژگي‌ها و خصوصيات مردم چين، جمعيت و شهرهاي مهم آن، اقوام و نژادها، زبان و مذهب چيني‌ها توجه كرده‌اند و درباره هر كدام از آن موضوعات، بخش‌هاي كوتاه و آگاهي‌بخشي در اختيار خواننده قرار داده‌اند.
چيني‌ها پيرو سه مذهب و آيين كنفوسيوسي، دائوئيسمي و بودايي هستند، اما ساختار اجتماعي و طبقات سنتي كشور آنها را بايد به سه هزار سال پيش و به دوران سلسله «شانگ» بازگرداند. با توجه به چنين موضوعي است كه در اين قسمت از كتاب، شيوه زندگي، مسايل اجتماعي، فرهنگ و هنر، ادبيات و موضوعات فرهنگي و هنري همانند معماري، تئاتر، سينما و موسسات فرهنگي، معرفي شده‌اند تا خواننده برداشتي كم و بيش كامل و گسترده از وضعيت كنوني كشور چين بيابد.
بخشي از نوشتارهاي فصل نخست به مسايل اقتصادي چين بازمي‌گردد. اين موضوع بدان سبب اهميت دارد كه امروزه چين قدرتي اقتصادي در جهان به شمار مي‌رود. از اين رو تاريخچه اقتصادي چين، منابع انساني، كشاورزي، جنگل‌داري و ماهيگيري، صنعت و مسايل ديگر، هر كدام در جاي خود شناسانده شده‌اند. آشنايي با ساختار دولت چين، قانون اساسي اين كشور، قواي سه‌گانه و نگاهي مختصر به سلسله‌هاي تاريخي چين، خواننده را به بخش دوم كتاب، كه درباره صنعت توريسم در چين است هدايت مي‌كند.
چيني‌ها از ديد گردشگري و صنعت توريسم، چهارمين كشور دنيا به شمار مي‌روند. آنگونه كه نويسندگان با تكيه بر آمار يادآور شده‌اند، كشور چين در سال 2006 ميلادي پذيراي 6/49 ميليون گردشگر بين‌المللي بوده است. پيش‌بيني‌ها نيز حكايت از آن دارد كه تا سال 2020، چين مهم‌ترين مقصد گردشگري جهان خواهد بود. نكته درخور توجهي كه نويسندگان كتاب بدان اهميت داده‌اند، «بررسي استراتژي توريسم بين‌المللي چين» است. آنها مراحل توسعه گردشگري در اين كشور را بخش‌بندي مي‌كنند (ص 41 به بعد) و از فرصت‌ها و چالش‌هايي سخن به ميان مي‌آورند كه توريسم بين‌المللي چين در آينده با آن مواجه خواهد بود.
نويسندگان كتاب با بررسي وضعيت توريسم در چين، اين كشور را در حال تبديل شدن به دومين كشور جهان در زمينه اقتصاد توريسم ارزيابي كرده‌اند و به بررسي و تحليل ريشه‌هاي توريسم مذهبي در چين و تاثير عوامل فرهنگي بر توسعه توريسم مذهبي پرداخته‌اند.
توريسم بومي، شامل توريست‌هاي مناطق روستايي چين، نيز رو به افزايش است. از سوي ديگر، نويسندگان به توريسم ورزشي و توريسم طبي چين توجه داشته‌اند و توضيحاتي در اين باره آورده‌اند. در صفحات پاياني فصل اول نيز به موضوع خريد در چين و صنايع دستي و آثار هنري سنتي نگريسته شده است. اين صنايع شامل ابريشم، قلاب‌دوزي، آثار نقاشي و خطاطي، حكاكي، بافندگي، غذاي چيني و ... است.
بدين سان خواننده با پشت سر گذاشتن فصل اول، تصوير و شناختي پايه‌اي از كشور دوردست چين به دست مي‌آورد و آماده سفر و گردشگري در سرزمين چين از راه صفحات كتاب و فصل دوم آن مي‌شود.
ديدني‌هاي ُپرشمار چين، از روزگاران كهن تا به امروز
اكنون فصل دوم كتاب پيش روي خواننده است. اين فصل «جاذبه‌هاي برتر چين» عنوان دارد و شامل پنج بخش است. در هر بخش نگاهي به جاذبه‌هاي گردشگري كشور چين در مناطق جنوب شرقي، جنوب غربي، شمال شرقي، شمال غربي افكنده شده و در انتها به ساير جاذبه‌هاي مهم چين همانند جاده ابريشم، ديوار بزرگ چين و رودخانه‌هاي اين كشور، نگريسته شده است. تقسيم‌بندي فصل دوم به سبب پهناوري سرزمين چين و موقعيت جغرافيايي آن است.
نويسندگان، كم و بيش در هر بخش، مهم‌ترين و شناخته شده‌ترين مكان‌ها و جاذبه‌هاي گردشگري چين را معرفي كرده‌اند. در جنوب شرقي چين، از آرامگاه «جينگ چيانگ» ياد شده است. اين مكان مربوط به سلسله «مينگ» (1368 تا 1644 ميلادي ) است، دهكده «بايميان يائو»، اقامتگاه خانواده پادشاهي چين در 90 كيلومتري روستاي قديمي «گيلين»، معبد «لينگ يين»، درياچه غربي «هانگ ژو»، درياچه هزار جزيره و نمونه‌هاي متعدد ديگر كه هر كدام در بخش جنوب شرقي چين قرار دارند، با حوصله و توضيحات مختصر، شناسانده شده‌اند. براي هر كدام از بناها و مكان‌هاي معرفي شده نيز تصوير و عكس مناسبي از آن محل انتخاب شده است.
يك بخش از جاذبه‌هاي گردشگري در جنوب شرقي چين، ويرانه‌هاي باقيمانده كليساي «سنت پول» است كه بناي آن پس از سي سال تلاش بي وقفه، در سال 1637 به پايان رسيده است. افزون بر آن، معابد اين قسمت از چين هم معرفي شده‌اند و از عمارت‌ها و باغ‌ها، موزه‌ها، شهرهاي باستاني، برج‌ها، ميدان‌ها، غارها، كوه‌ها، درياچه‌ها و رودخانه‌ها و بسياري جاي‌هاي ديگر سخن به ميان آمده است.
توضيح درباره جاذبه‌هاي گردشگري جنوب غربي چين در بخشي ديگر آمده است. اين جاذبه‌ها هم مربوط به آثار باستاني و كهن چين است و هم مربوط به بناهاي جديد و مراكز تحقيقاتي و علمي. براي نمونه، در كنار معرفي ويرانه‌هاي «سان شينگ دوي»، كه از بقاياي باستاني مهم در جهان است، از پروژه آبياري و مركز تحقيقاتي و پرورشي جنوب غربي چين نيز ياد شده است. دره‌ها، درياچه‌ها و رودخانه‌ها، از ديگر جاذبه‌هايي است كه گردشگران را به سوي چين فرامي‌خواند و آگاهي درباره آنها براي خواننده كتاب، گيرا و جذاب است؛ به ويژه آنكه توضيح درباره هر كدام از آن مكان‌ها، همراه با عكس‌هاي زيبا و مناسب هم هست.
يكي از زيباترين بخش‌هاي جنوب غربي چين، جنگل سنگي آن است كه نشان از طبيعت شگفت‌انگيز آن گوشه از جهان دارد. پارك‌ها، نمايشگاه گل و گياه، كاخ‌ها، دهكده‌ها و هر آنچه جاذبه‌هاي گردشگري اين پاره از سرزمين چين را مي‌سازد، نيز از قلم نيفتاده و شناسانده شده است.
به همين گونه، جاذبه‌هاي گردشگري شمال شرقي چين در برابر ديدگان خواننده قرار گرفته است. يكي از آن جاي‌ها «شهر ممنوعه» است كه محل اقامت 24 امپراتور سلسله «مينگ» و «كينگ» بوده است و پايان بناي آن به سال 1420 ميلادي بازمي‌گردد. ُپل ماركوپولو، كتابخانه ملي چين با 22 ميليون كتاب و 12 ميليون نشريه، استاديوم‌هاي ورزشي، موزه‌هاي متعدد، ميدان‌ها و خيابان‌ها و ... نيز از نگاه تيزبين نويسندگان كتاب به دور نمانده است.
در بخش چهارم اين فصل، جاذبه‌هاي گردشگري شمال غربي چين معرفي شده است. يكي از زيباترين آنها، مجسمه‌هاي زيرزميني ارتش «تراكوتا» است كه به طور اتفاقي در سال 1974 كشف شد. اين ارتش، مجموعه‌اي از بيش از 8 هزار سرباز و 130 كالسكه و 520 اسب سنگي است كه به مدت 2 هزار سال از ديده‌ها پنهان بود. از اين رو پيدا شدن آن را يكي از بزرگ‌ترين اكتشافات قرن بيستم لقب داده‌اند. در بخش پاياني فصل دوم، از ساير جاذبه‌هاي مهم چين، همانند جاده ابريشم ياد شده است و نيز از ديوار بزرگ چين كه شهرتي جهاني دارد.
هنر و صنايع دستي چين، آينه تمام سبك زندگي
سرانجام خواننده‌اي كه پا به پاي كتاب جذاب و پرنگاره «جغرافياي توريسم چين» آمده است، به فصل پاياني مي‌رسد كه «معماري و صنايع دستي چين» نام داده شده است. اين فصل را مي‌توان آينه تمام نماي سبك زندگي و انديشه و باورهاي رايج جامعه چين، در گذر از هزاره‌هالقب داد.
رامين اسدي و محمود دريايي، نويسندگان كتاب، در آغاز فصل سوم، از معماري كهن و اكنون چين سخن به ميان آورده‌اند و درباره معماري مذهبي، معماري مقبره‌ها، منازل سنتي چين با حياط‌هاي چهارگوش محصور، قاليچه‌ها، ظروف مسي و سفالين و ادوات موسيقي سنتي، از ظروف يشمي و نوعي ميناكاري چيني به نام «جينگ تاي لان» و بسياري موضوعاتي كه با معماري و صنايع دستي چين پيوند دارد، آگاهي‌هايي در اختيار خواننده فارسي زبان قرار داده‌اند كه به دشواري مي‌توان همانند آن را در كتاب‌هاي ديگر پيدا كرد.
از سويي ديگر، هنر چين شامل مجسمه‌ها، نقاشي‌ها، بادبادك‌هاي چيني كه به آن «فنگ ژنگ» مي‌گويند، حتي بادبزن‌ها، قلاب‌دوزي، نمايش سايه‌ها كه نوعي عروسك‌هاي خيمه شب بازي است، حكاكي روي سنگ و يخ و حكاكي‌هاي ميكروسكوپي (حكاكي‌هاي بسيار كوچك روي عاج) نيز مي‌شود.
بدين گونه دريچه‌اي را كه نويسندگان كتاب به سوي هنر و تمدن چين گشوده‌اند، خواننده را با سرزميني آشنا مي‌كند كه به همه آوازه و اهميتش، منابع اندكي درباره آن به زبان فارسي وجود دارد. از اين رو كار آنها را بايد داراي ارزش و اهميت بسيار دانست. در اين كتاب 250 صفحه‌اي، بيش از 450 مدخل كوتاه آورده شده است. پس چه بسا بتوان كتاب «جغرافياي توريسم چين» را دانشنامه‌اي درباره سرزمين چين عنوان داد.
افزون بر اينكه از بيش از 100 عكس نيز استفاده شده است تا خواننده جاذبه‌هاي گردشگري و زيبايي طبيعت چين را پيش رو داشته باشد. همه اينها نشان از كار گسترده نويسندگان كتاب دارد. آنها در پيشگفتار خود اشاره كرده‌اند كه براي اطمينان از درستي مطالب ارايه شده، منابع اصلي با منابع متعدد ديگر مقايسه شده است و براي آشنايي افزون‌تر با كشور چين و تهيه مطالب كتاببه آن كشور سفر كرده‌اند.
رامين اسدي، دانشجوي فوق دكتراي جغرافياي سياسي، اقتصادي و اجتماعي، به همراه محمود دريايي، دانش‌آموخته دوره مديكال توريسم، كتاب «جغرافياي توريسم چين؛ ابعاد، ساختار و ميراث طبيعي و فرهنگي» را با پشتيباني واحد تحقيق و توسعه مجتمع فني و آموزشي ايران (تبريز)، پس از سه سال تلاش پيوسته منتشر كرده‌اند. اين كتاب با جلد گالينگور و كاغذ گلاسه، به بهاي 20 هزار تومان و با شمارگان هزار نسخه منتشر و در اختيار علاقه‌مندان به صنعت توريسم قرار گرفته است.
پنجشنبه ۷ بهمن ۱۳۸۹ - ۰۹:۰۰
نظر شما