روحبخش: هدف همایش «آموزش تاريخ در مدارس ايران» اصلاح و بهبود کتابهای درسی تاریخ بود/ فاجعهبار بودن کتاب درسی بد برای یک ملت
رحیم روحبخش، پژوهشگر حوزه تاریخ معاصر، درباره هدف همایش «آموزش تاريخ در مدارس ايران» گفت: این همایش در مقایسه با همایشهای مشابه دولتی با حداقل هزینههای ممکن برگزار شد. و دهها یافته علمی آن میتواند در بهبود کیفیت کتابهای درسی تاریخ مورد استفاده سازمان پژوهش قرار گیردهدف همایش اصلاح و بهبود وضعیت کتب درسی تاریخ در این وزارتخانه بود.
معلمان و خیرین هزینه همایش را تامین کردند
وی افزود: كارگروه مذكور حدود دو سال پيش به طور خودجوش و به منظور ارتقاي سطح علمي معلمان تاریخ تشكيل شد. طي اين مدت تا کنون چهار جلسه سخنراني، يك گردش علمي، دو جلسه نقد كتاب و بالاخره برگزاري خلاق همايش مذكور را در پرونده خود ثبت كرده است. انجمن ايراني تاريخ به عنوان یک نهاد مدنی و همچون ساير انجمنهاي علمي نظير انجمن جامعهشناسي ايران و... از وزارت علوم، تحقیقات و فنآوری مجوز فعاليت خود را اخذ کرده و در دفتری در ساختمان مذکور فعالیت میکند. از این روی دبیر انجمن طی رایزنیهایی دو سالن آن ساختمان را براي برگزاري همايش در اختيار كارگروه قرار داد.
دبیر اجرایی همایش «آموزش تاريخ در مدارس ايران» ادامه داد: این همايش در پنج مرحله «تدوين محورهاي همايش»، «اعلام فراخوان به معلمان تاریخ سراسر کشور»، «دريافت و بررسی چكيدهها»، «دريافت و ارزيابي مقالات» و «پیش همایش» سپری و با استقبال گسترده معلمان تاریخ سراسر کشور مواجه شد. به طوری که در مهلت اعلام شده فراخوان، تعداد 92 چكيده مقاله دريافت شد که از اين تعداد 76 نفر از نويسندگان مقالات خود را تدوين و به نشانی همايش ارسال کردند.
روحبخش اظهار کرد: مقالات دریافتی از سوی استادان دانشگاه ارزيابی و در نهایت تعداد 20 مقاله براي ارائه سخنراني و بقيه نیز براي چاپ در مجموعه مقالات همايش انتخاب شد. در برنامهريزي صورت گرفته برای ارائه مقالات، پنج نشست و در هر نشست پنج سخنراني با محورهاي «تحليل محتواي كتب درسي تاريخ»، «معلمان و آموزش تاريخ»، «هويت ملي و ديني در كتب درسي تاريخ»، «تاريخنگاري و تاريخنگري كتب درسي تاريخ» و بالاخره «روشهاي نوين آموزش تاريخ» منظور شد.
وی ادامه داد: برای بهرهمندی بیشتر معلمان، بعد از مراسم افتتاحیه، برنامه سخنرانیها در دو سالن و به طور همزمان برگزار شد. تعداد 170 نفر از معلمان از سراسر کشور برای حضور در همایش با پرداخت وجه برای تامین بخشی از هزینههای همایش ثبتنام كرده بودند که با حدود چهل نفر از مهمانان بهویژه براي حضور در بخش تجليل از پنج معلم پيشكسوت درس تاريخ در مجموع بيش از 200 نفر در همايش شركت كردند.
بیاعتنایی سازمان پژوهش و برنامهریزی آموزشی
وی با اشاره به برنامههای جنبی همایش عنوان کرد: همچنین مراسم تجليل، ویژه آن دسته از معلمانی بود كه در آموزش تاريخ نقش موثری ايفا كرده بودند، از آن جمله دكتر عبدالرسول خيرانديش از استان فارس نويسنده كتاب درسي تاريخ مراکز تربیت معلم، دانشسراها، آموزش و پرورش در دهه نخست بعد از انقلاب و بيش از دو دهه مدير مسئول نشريه رشد تاريخ. فاطمه روحالاميني، معلم تاریخ از استان كرمان، نويسنده چندين كتاب اسنادي در حوزه آموزش و پرورش استان و موسس موزه تاريخي آگيرا، وابسته به آموزش و پرورش كرمان.
وی به دیگر معلمان که در آموزش تاریخ نقش داشتند اشاره کرد و افزود: دكتر يوسف متولي حقيقي، دبیر پیشکسوت تاریخ از خراسان نويسنده چندين جلد كتب تاريخي از جمله كتاب تاريخ آموزش و پرورش نوين خراسان. دكتر محمدرضا عسكراني، پژوهشگر و معلم سابق تاریخ از استان اصفهان، استاد تاریخ و مسئول وقت دبيرخانه دايمي درس تاريخ در استان. دكتر طوبي فاضليپور از استان تهران، معلم تاريخ و دبير علمي همايش.
این پژوهشگر حوزه تاریخ معاصر با انتقاد از بیاعتنایی وزارت آموزش و پرورش به این همایش بیان کرد: با وجود اینکه مشارکت معلمان در نشستهای پنجگانه بسیار گسترده بود اما در این راستا سوال اصلی و بیپاسخ دستاندرکاران همایش همواره این بوده و هست که چرا مسئولان و متولیان آموزش و پرورش علیرغم ارسال دعوتنامه نسبت به مشارکت و پشتیبانی از برپایی این همایش واکنشی نشان ندادند.
کتاب درسی بد، میتواند فاجعهبار شود
روحبخش افزود: به دلیل حمایت نکردن مالی سازمان پژوهش و برنامهریزی آموزشی، دستاندرکاران همایش «آموزش تاريخ در مدارس ايران» با کمک از خیرین، پژوهشگران، نویسندگان مقالات، آشنایان و... در صدد تامین هزینههای همایش برآمدند. کما اینکه در آستانه برگزاری همایش، دبیر علمی آن چندین دعوتنامه برای مسئولان آموزش و پرورش ارسال کرد و از آنها برای حضور در همایش دعوت رسمی به عمل آورد که متاسفانه و با شگفتی نه تنها هیچ یک از دعوتشدگان در همایش حضور نیافتند بلکه با کمال تاسف، برخی از آقایان مدیر با بیمهری تمام از ارائه دعوتنامه که با نام و عنوان مشخص کارشناسان آن حوزه بود، خودداری کردند.
وی ادامه داد: برنامه کامل نشستها، سخنرانیها، جلسات پرسش و پاسخ و حواشی و بالاخره دهها عکس همایش در سایت انجمن ایرانی تاریخ به تفصیل آمده و معلمان تاریخ و سایر علاقهمندان میتوانند برای اطلاع و بهره گرفتن از مباحث مطروحه به آن مراجعه کنند. این همایش در مقایسه با همایشهای مشابه دولتی با حداقل هزینههای ممکن برگزار شد و دهها یافته علمی آن میتواند در بهبود کیفیت کتب درسی تاریخ مورد استفاده سازمان پژوهش قرار گیرد. هدف همایش اصلاح و بهبود وضعیت کتب درسی تاریخ در این وزارتخانه بود. دستاندرکاران همایش به ایده کلیدی «یان میک»، محقق برجسته حوزه «پژوهش و نگارش کتاب درسی» با عنوان «کتابهای درسی، آینده یک ملت» اعتقاد دارند که در کتاب خود نوشته است: «کتاب درسی بد، برای تمام اعضای یک ملت میتوانند فاجعهبار شوند.»
نظر شما