داریوش هفت برادران در گفت‌وگو با خبرگزاری کتاب ایران (ایبنا)، درباره فعالیت‌هایش در زمینه آزمون مهارت خواندن (پرلز) گفت: من از 6سال پیش به طور جدی و مستمر روی این مبحث کار کردم و ابتدا به صورت ناشر ـ مؤلف اقدام به چاپ کتاب‌هایی مانند مجموعه 10 جلدی «پژوهشگران کوچک» کردم که این کتاب‌ها در سال 1393 به عنوان منبع مطالعاتی مناسب با محتوای کتاب‌های درسی در انتهای کتاب‌های درسی پایه چهارم به دانش‌آموزان معرفی شدند. بعد از آن انتشارات فرای علم را تأسیس کردم تا بتوانم به صورت جدی‌تر کار را دنبال کنم.
 
مدیر انتشارات فرای علم، با تاکید بر اینکه بعد از تحلیل و تشخیص هر موضوعی لازم است به اهمیت و ارائه راهکارهایی جهت درمان آن نیز بیندیشیم، گفت: باید توجه داشت که کسب هر مهارت نیاز به تمرین و تکرار دارد و مهارت خواندن نیز از این امر مستثنا نیست. ما علاوه بر این‌که در این آزمون نمونه شبیه‌سازی شده پرلز را به دانش‌آموزان، اولیا و معلمان معرفی می‌کنیم برای ارتقای نقاط قوت و رفع نقاط ضعف روش‌های استانداردی را به کار می‌گیریم تا درمان نیز در دستور کار قرار گیرد. بنابراین در راستای این کار و برای بهبود سواد خواندن دانش‌آموزان متونی متناسب با فرهنگ بومی و مسائل ملی و مذهبی کشورمان طراحی کردیم تا علاوه بر قابل پذیرش و ملموس‌بودن برای کودکان با نظام آموزشی و روش‌های آموزش و پرورش در ایران نیز مطابقت داشته باشد.
 
به گفته این نویسنده در این آزمون‌ها علاوه بر وجود متون علمی و ادبی به عنوان محتوا‌، از آزمون‌های متعددی مانند آزمون عملکردی، خودسنجی، همسال سنجی و مداد کاغذی که پرسش و پاسخ در ارتباط با متن است استفاده شده و پرسش‌نامه‌هایی نیز به افراد داده می‌شود تا عوامل تاثیرگذار در مهارت خواندن آنها از خانه تا مدرسه مورد ارزیابی قرار گیرد.
 
دانش‌آموزان در بحث خواندن و درک مطالب ضعف جدی دارند
وی با تاکید بر این‌که سواد خواندن، روان‌خوانی و روخوانی نیست بلکه در حقیقت به معنای روان‌خوانی، درک و به‌کارگیری اطلاعات توسط خواننده متن است، ادامه داد: پس از برگزاری آزمون پرلز در سال 2001 و انتشار گزارش‌های آن دریافتیم که دانش‌آموزان کشور ما در بحث خواندن و درک مطالب ضعف جدی دارند. به گونه‌ای که در این آزمون‌ها مشخص شد دانش‌آموزان ایران به واسطه آموزش‌هایی که در نظام آموزشی کشور به آن‌ها داده می‌شود حافظه محور بوده و توانایی جستجو در لایه‌های عمیق متن را ندارند. بر این اساس جهت بهبود وضعیت دانش‌آموزان کشورمان تا به حال 36 عنوان از این کتاب‌ها را برای پایه اول تا ششم دبستان منتشر کرده‌ایم و 10 عنوان دیگر نیز از ادبیات کهن و داستان های فولکلور مانند «ماجرای موشی و دمش» و «یه خونه نقلی با یه عالمه مهمون» و ... را در دست چاپ داریم که به زودی منتشر خواهد شد.
 
هفت برادران در ادامه از عدم استقبال شایسته و مورد انتظار توسط مخاطبان از این کتاب‌ها ابراز نارضایتی کرد و گفت: متاسفانه امروزه دانش‌آموزان حافظه محور بار آمده‌اند و اغلب والدین به شدت نتیجه‌گرا و نمره‌ محور شده‌اند و همه تمرکزشان روی کسب رتبه، نمره بالا، قبولی در کنکور و آزمون ورودی نمونه دولتی و تیزهوشان است و کمتر به زیرساخت‌های آموزشی در مدارس توجه می‌کنند. کتاب‌هایی که بر اساس آزمون پرلز طراحی شده است روی افزایش سواد خواندن تمرکز دارد و زیرساخت‌های لازم جهت یادگیری در تمام زمینه‌ها و توان به کارگیری اطلاعات را در دانش‌آموز ایجاد می‌کند.
 
آزمون پرلز سواد خواندن را افزایش می‌دهد
این ناشر یادآور شد: باید توجه داشت که افزایش سواد خواندن فقط به معنی روان خوانی نیست، در حقیقت تعریف سواد خواندن این است که وقتی کودک متنی را می‌خواند بتواند آن را درک کرده و به صورت کاربردی از آن استفاده کند. این توانایی به کودک کمک می‌کند در تمامی دروس و همچنین تعاملات روزمره در زندگی‌اش موفق عمل کند. چرا که با افزایش قدرت درک او از رویدادهای اطراف و هم ذات پنداری با شخصیت‌های کتاب‌ها در دوران کودکی مشق زندگی کرده و در آینده به فردی موفق و آگاه در جامعه بدل خواهد شد.
 
وی افزود: متاسفانه تصور والدین و مسئولان واحدهای آموزشی بر این است که برای موفقیت دانش‌آموزان باید بیشتر روی دروسی مانند ریاضیات و علوم تمرکز داشته باشند و گمان می‌کنند که مطالعه کتاب‌های سواد خواندن که قالب داستانی دارد چندان برای فرزندانشان سودمند نیست لذا از این کتاب‌ها استقبال چندانی نمی‌کنند درحالی‌که به جرات می‌توان گفت این متون به واسطه دارا بودن استاندارهای بین‌المللی و آموزش مهارت‌های زندگی برای کودکان بسیار سودمند و اثربخش است و تاییدیه‌های بی‌شمار این مجموعه داستان‌ها از بخش‌های مختلف وزارت آموزش و پرورش، کمیته بررسی کانون پرورش فکری کودکان و نوجوانان و جشنواره‌ کتاب کودک و نوجوان لاک پشت پرنده و غیره گواهی بر همین امر است.
 
به گفته هفت‌برادران، دو نکته حائز اهمیت در رابطه با این مجموعه‌کتاب‌ها وجود دارد. اول اینکه در این مجموعه‌ها سعی شده منابع مختلف از متون کهن به هم ارتباط داده شود. مثل قابوس نامه، مرزبان نامه، کلیله و دمنه، مثنوی و ... این رعایت توالی و پیوستگی داستان‌ها جهت آشنایی کودکان با منابع کهن بسیار سودمند است. نکته دوم آموزش مهارت‌های زندگی در روند شکل‌گیری داستان است به گونه‌ای که هر مهارتی در جلد قبل به کودک آموزش داده ‌شود در جلد بعدی توسط شخصیت‌های داستان جدید مورد استفاده قرار می‌گیرد، یعنی کودک به خوبی می‌آموزد مهارتی که در کتاب قبلی آموخته است چه کاربردی در زندگی‌اش دارد.
 
کودکان به تالیفات ارزشمند داخلی دسترسی ندارند
این ناشر همچنین یادآور شد: البته این عدم استقبال در مورد بیشتر آثار تالیفی صدق می‌کند. به طورکلی استقبال مردم از کتاب‌های ترجمه خیلی بیشتر از کتاب‌های تالیفی است که دلایل مختلفی دارد. یکی از دلایلی که می‌توان به آن اشاره کرد کمبود آثار تالیفی خوب و عدم دسترسی آسان کودکان به تالیفات ارزشمند داخلی است.
 
وی اضافه کرد: از سویی دیگر تمایل ناشران داخلی به چاپ کتاب‌های ترجمه در این روند اثر مثبت داشته است. ناشران داخلی هم به دلیل هزینه کم چاپ کتاب‌های ترجمه در مقایسه با آثار تالیفی و فروش بالای این آثار، رغبت زیادی به چاپ کتاب‌های ترجمه دارند چرا که نه حق کپی‌رایت پرداخت می‌کنند و نه هزینه‌ای برای تالیف و تصویرگری و ویراستاری و غیره. طبیعتا این روند عملکرد ناشران هم در تغییر ذائقه مخاطبان بی‌تاثیر نبوده است. زیرا وقتی کتاب‌های ترجمه با ظاهر فریبنده بیشتر چاپ شوند بیشتر هم توزیع شده و دیده می‌شوند.
 
گرایش خانواده‌ها به سبک زندگی غربی
این ناشر، گرایش خانواده‌ها به سبک زندگی غربی را از دیگر دلایل این مساله عنوان کرد و گفت: امروزه با توسعه فزاینده تکنولوژی و دسترسی آسان به سبک زندگی مردم جهان می‌بینیم بخشی از خانواده‌های ایرانی از غرب الگوبرداری می‌کنند و سبک زندگی‌شان در اثر این الگوبرداری تا حد زیادی تغییر کرده است لذا تمایل بیشتری هم به خواندن آثار ترجمه دارند.
 
به گفته هفت‌برادران، مشکل بعدی ضعف مراکز پخش کتاب است که نتوانسته‌اند بازاری برای کتاب‌های خوب ایجاد کنند. هیچ مرجعی وجود ندارد تا کتاب‌های خوبی که در جشنواره‌های مختلف برگزیده شده است را به دست مخاطب برساند و اغلب کتاب‌های کودک و نوجوانی که در بازار کتاب توزیع می‌شود کتاب‌های ضعیف و کم کیفیتی هستند که به جای جذب مخاطب باعث دلزدگی و دوری او از کتاب می‌شوند و این امر باعث می‌شود کتاب‌هایی مانند کتاب‌هایی که بر اساس آزمون پرلز طراحی شده است با اینکه در فهرست کتاب های مناسب لاک‌پشت پرنده آمده و مورد تایید آموزش و پرورش است، کمتر به دست مخاطبان رسیده و مورد اقبال عمومی قرار گیرد.
 
آشنایی با آزمون پرلز
وی در ادامه سخنانش درباره آزمون پرلز توضیح داد: در سال 1970 انجمنی با عنوان انجمن بین‌المللی ارزش‌یابی تحصیلی زیر نظر یونسکو ایجاد شد تا با برگزاری آزمون‌هایی، نظام‌های آموزشی کشورهای عضو این انجمن، مورد ارزیابی قرار گیرند. یکی از این آزمون‌ها که ایران نیز در آن شرکت می‌کند آزمون پرلز است.
 
این نویسنده در پایان گفت: این انجمن جهت مطالعه مهارت خواندن افراد ابتدا در سال 2000 آزمونی با عنوان «پیزا» برای گروه سنی 14 تا 15 سال طراحی کرد تا طی آن مهارت خواندن دانش‌آموزان و آمادگی لازم برای ورود به جامعه کار بررسی شود. بعد از ارزیابی با مشخص شدن نقاط قوت و ضعف دانش‌آموزان، دست اندرکاران این مطالعه بر آن شدند تا نقاط ضعف موجود در نظام‌های آموزشی را اصلاح کنند اما به جهت این که طی سالیان متوالی روش خواندن دانش‌آموزان شکل گرفته بود اصلاح این روش با زمان و مشکلات فراوانی روبه‌رو بود. لذا آزمون دیگری با عنوان آزمون پرلز برای گروه سنی 9 تا 10 سال جهت تکمیل مطالعه فوق طراحی و در سال 2001 برای نخستین‌بار بین 35 کشور جهان برگزار شد که دانش‌آموزان ما در این آزمون رتبه سی و دوم را کسب کردند. آزمون پرلز در حقیقت مطالعه بین‌المللی پیشرفت سواد خواندن دانش‌آموزان گروه سنی 9 تا 10 سال است که هر پنج سال یک بار و با هدف بررسی تجارب یادگیری خواندن از خانه تا مدرسه برگزار می‌شود.