شهلا لاهیجی، مدیر انتشارات روشنگران و مطالعات زنان، درباره شرکت‌ این انتشارات در نمایشگاه کتاب در گفت‌وگو با خبرگزاری کتاب ایران (ایبنا)، گفت: ما بعد از سال‌ها تجربه به این نتیجه رسیدیم که یک نمایشگاه بین‌المللی باید بوی نمایشگاه بین‌المللی بدهد. یعنی اینجا بازار مکاره کتاب نیست. باید جدید‌ترین رویدادهای فرهنگی، لااقل در بخشی از آن برگزار شود.
 
کاری کنیم اینجا نمایشگاه شود و جای فروش نباشد
او ادامه داد: این را سال‌های پیش دیگران هم گفتند که بیایید کاری کنیم اینجا نمایشگاه شود و جای فروش نباشد. البته این برای بحران نشر ایران که یک بحران اقتصادی است، شاید دلپذیر نباشد و احتیاج به فرهنگ‌سازی دارد. یعنی نمایشگاه اینطور باشد که هرکسی کتابش را برای فروش بیاورد، ولی حتما یک جایی هم برای نوآوری، صحبت ناشران، شنیدن مشکلات نشر، برای تماس ناشران با یکدیگر و بومی‌سازی باشد.
 
مدیر انتشارات روشنگران به مشکل قاچاق کتاب اشاره کرد و افزود: یکی از مشکلات بزرگی که اکثر ناشران با آن درگیر هستند، کتاب قاچاق است که کتاب‌های پرفروش همه ناشران را چاپ می‌کنند. اگر امکانی داشت که ناشران دور هم جمع شوند، مسئولین وزارت ارشاد هم بودند و ما پیشنهادات خود را ارایه می‌دادیم، می‌توانستیم این را بومی‌سازی کنیم، یعنی هر ناشری که می‌خواهد اثر ناشر دیگری را چاپ کند، با اجازه دادن کار را انجام دهد که این یک نوع بومی‌سازی کپی رایت است.
 
نمایشگاه  کتاب تهران مثل بازار تره‌بار شده
لاهیجی درباره اینکه چرا در نمایشگاه کتابی برای فروش عرضه نکرده‌اند و فقط کتاب‌ها را برای نمایش ارائه داده‌اند، بیان کرد: من ناشر که بدون فروش هستم، بی‌شک، حدود 70 میلیون ضرر دادم، از من بیشتر نشر قطره است که اصلا در نمایشگاه شرکت نکرد، متحمل ضرر شده است. افرادی که به غرفه‌ها مراجعه می‌کنند و می‌بینند که فقط کتاب‌ها را برای نمایش گذاشته‌ایم و فروش نداریم اول کمی دلخور می‌شوند، بعد تعجب می‌کنند و شگفت‌زده می‌شوند و به نظرشان کار جالبی می‌آید. اگر نمایشگاه به این صورت برگزار شود، آن وقت، ‌ما سخنرانی‌های فرهنگی و بحث با نویسنده خواهیم داشت و آثار نویسندگان را معرفی خواهیم کرد. در نمایشگاه بین‌المللی کتاب تهران فرصت اجرای برنامه‌های فرهنگی نیست، چون مثل بازار تره‌بار شده و همه می‌‌خواهند تعدادی کتاب را کمی ارزان‌تر بخرند و بروند. بیرون از نمایشگاه هم تبدیل شده به محل مبارزه با بیکاری، چون انواع مشاغل ارائه می‌شود.
 
او با بیان اینکه من فکر می‌کردم که امسال ناشران اداره نمایشگاه را به عهده می‌گیرند، شاهد یک تحول اساسی هستیم، ولی متاسفانه تحول اساسی‌تری روی نداد، اضافه کرد: ما یک سری شعار تحت عناوین «کتاب قاچاق نه بخرید، نه بفروشید»، «محل خرید کتاب، کتابفروشی است» و «کتابفروشی محله خود را نجات دهید» را از طرف خودمان و نشر قطره در غرفه گذاشته‌ایم.
 
حداقل پنج نویسنده، تربیت کرده و تحویل جامعه داده‌ام
مدیر انتشارات روشنگران  در ادامه گفت: یکی از بزرگترین تکالیف ناشر، که در ایران اصلا به آن توجه نمی‌شود، پرورش نویسنده است. خود من حداقل پنج نویسنده، تربیت کرده و تحویل جامعه داده‌ام. در حالی که زمانی اولین کتاب‌شان را برای چاپ آوردند، خودشان هم اطمینان نداشتند به کتاب دوم می‌رسند، ولی الان پنج کتاب منتشر کرده‌اند که سه‌تای آن هم جایزه گرفته است و این یعنی رشد فرهنگی. منتهی ما در اینجا چند مانع داریم، یکی مسئله ارشاد و بررسی کتاب است که گاهی هم سلیقه‌ای است و باعث می‌شود کتاب لطمه بخورد.
 
لاهیجی از نویسندگانی که به جامعه کتاب معرفی کرده، سخن به میان آورد و افزود: اولین کتابی که ما از خانم میرقدیری چاپ کردیم یک مجموعه داستان کوچک به نام «شناس» بود. میرقدیری معلم یک روستا در اراک است که هیچ‌گونه آموزش داستان‌نویسی ندیده و فقط خودش است و قلمش. من اولین داستان این مجموعه را که خواندم، فهمیدم او یک نویسنده است و استعداد دارد و حالا چهارمین یا پنجمین کتاب او جایزه مهرگان را دریافت کرد، منتهی این کار ساده نبود. نویسنده دیگر ما آقای مرزوقی است که من متوجه شدم در مدخل و ورود به داستان استعداد دارد و همیشه خیلی جذاب است. با او شروع به تمرین و کار کردم در نتیجه الان، مرزوقی یک نویسنده حرفه‌ای است که برای ناشران زیادی کار می‌کند و برای من هم اصلا فرقی نمی‌‌کند که حتما با خود من کار کند یا اینکه سراغ ناشران دیگر برود 
  
وی درباره آخرین کتاب‌ خود که در نمایشگاه کتاب امسال برای اولین بار عرضه شده، بیان کرد: خوشبختانه جلد دوم «شناخت هویت» بعد از حدود 28سال وقفه با جلد اول، به خواست مردم و بعد از 8سال کار روی این کتاب، به نمایشگاه امسال رسید و نمونه آن برای نمایش در غرفه موجود است. در این کتاب به قسمت دوم تاریخ پرداختم یعنی از ماد تا پایان ساسانی که پایان دوره باستانی یا قدیم ایران است و بعد از آن وارد دوره ایران اسلامی می‌شویم. متاسفانه در بخشی از آن مجبور شدیم به مورخین خارجی استناد کنیم، چون کتابی از مورخ ایرانی نداشتیم، اما به نظرم می‌رسد که کتاب جامعی شده است. در این کتاب بیشتر به الواح استناد کرده‌ام، اما این اطمینان را می‌دهم که هیچ چیز در این کتاب بدون سند نوشته نشده، یعنی حتما یک یا چندین سند محکم درباره آن هست.
 
لاهیجی در پایان درباره کتاب‌های تازه نشر روشنگران که برای اولین بار در نمایشگاه کتاب به نمایش گذاشته شده‌اند، گفت: در مجموع ما کتاب‌های زیادی برای اولین بار در نمایشگاه امسال داریم که در زمینه‌های مختلف است. کتاب «پیامی از مادر زمین» درباره روانشناسی و محیط زیست و ارتباط این دو با هم است که کتاب بسیار خوبی است یا کتاب «پشت حصار» که قصه زندگی دختری است که در یک پرورشگاه بزرگ می‌شود و خودش زندگی خودش را روایت می‌کند که در چاپ اول آن هزار نسخه و بعد از آن 20هزار نسخه به چاپ رساندیم.
 
او ادامه داد: کتاب «باید حرف‌های دیشبم را جدی می‌گرفتی» و «متولد 16 آگوست» هم از کتاب‌های ایرانی جدید ما هستند. که «متولد 16 آگوست» مربوط به بچه‌های مبتلا به اوتیسم، به خصوص اوتیسمی‌هایی که سکوت کامل دارند، حرف نمی‌زنند و رنجی که مادر این بچه‌ها متحمل می‌شود، است. «باید حرف‌های دیشبم را جدی می‌گرفتی» درباره دخترکشی در خوزستان است و خیلی کتاب‌های دیگر، در مجموع بیش از 20 کتاب جدید برای امسال داریم و 50 کتاب هم در وزارت ارشاد داریم و منتظر تحویل آن‌ها هستیم.