به گزارش خبرگزاری کتاب ایران(ایبنا) «کتاب احیای اراضی آلوده به فلزات سنگین» نوشته ریحانه عظیمی، غلامعلی حشمتی و محمد‌کیا کیانیان گل‌افشانی به بررسی اراضی آلوده و نحوه پاکسازی آن‌ها پرداخته‌اند.
 
فعالیت‌های صنعتی، معدنکاوی، شهری و کشاورزی به علت آلاینده‌های معدنی مانند فلزات و شبه فلزات، موجب آلودگی خاک و آب در سراسر جهان‌ می‌شوند. خاک‌های آلوده که فاقد پوشش گیاهی، بی‌ثبات و آلوده به فلزات سنگین هستند، توسط فرسایش آبی و بادی به رسوبات رودخانه‌ها و شهر‌های اطراف آن‌ها منتقل می‌شوند. در صورت عدم بازسازی پوشش گیاهی و تثبیت خاک‌های آلوده به فلزات سنگین، این امر می‌تواند موجب آلوده کردن هوا، آب (سطحی و زیرزمینی) و خاک شده و بر محیطزیست اثرات مخربی بگذارد.
   
آلودگی خاک نه تنها یک مسئله اجتماعی و بهداشتی است، بلکه دارای نگرانی‌های اقتصادی مربوط به هزینه‌های بالای اصلاح خاک‌های آلوده است. از این رو نویسندگان این اثر، بر آن شدند، با توجه به تجربه علمی و عملی چندین ساله در این حوزه، کتابی را جهت مدیریت این اراضی با کمک روش‌های نوین و استاندارد‌های دنیا تالیف کنند. در کتاب حاضر، تلاش بر ادغام مجموعه‌یی از کار‌های انجام شده نویسندگان با تجربیات سایر محققان در کشور و منابع معتبر خارجی با همدیگر شده است که ضمن ارائه مفاهیم پایه و نظری، جنبه‌های کاربردی روش‌های احیای پوشش گیاهی مناطق آلوده به فلزات سنگین برای خوانندگان ارائه شود.
 
مروری بر فصل‌ها
فصل اول کتاب، به کلیاتی در مورد موضوع مورد بحث، فصل دوم، به بررسی عوامل موثر در احیای اراضی آلوده، فصل سوم، به روش‌های اصلاح اراضی تخریب‌یافته و آلوده، فصل چهارم، به گیاهان و مواد مناسب جهت احیای اراضی آلوده و فصل پنجم به کاربرد و مدیریت اراضی اصلاح‌ شده پرداخته است.
 
کیانیان از نویسندگان این اثر در گفت‌وگو با ایبنا درباره روند تالیف این اثر گفت: این کتاب حاصل تحقیقات و پژوهش جمعی از پژوهشگران و مجموع مقالات پژوهشی آنان است.
 
وی درباره اصلی‌ترین محور موضوعی کتاب گفت: اصلی‌ترین مشکلی که در مورد محیط‌زیست اراضی در کشور داریم، شهرک‌های صنعتی، کارخانجات و معادن فلزی و غیره است. زباله‌های حاصل از استخراج معادن باعث آلودگی شدید آب، خاک و زمین می‌شوند و بر این هدف شدیم که کتابی منتشر شود که به آلودگی حاصل از استخراج معادن بپردازد.
 
به گفته کیانیان در این اثر ابتدا به تعریف معضل اصلی و بعد از آن به تدوین روش‌های حل آن چه به روش سنتی و چه به روش مدرن پرداخته شده است.
 
وی افزود: در این کتاب بیشتر بر روش‌های کاربردی تاکید شده است که اگر قرار باشد مورد استفاده افراد و کارگزاران قرار گیرد مفید باشد. اهمیت محتوای کتاب آنجا است که بر روی احیای اراضی آلوده شده تاکید دارد.
   
 
آلودگی را چگونه باید کنترل کرد
از دیگر کتاب‌هایی که در حوزه آلودگی محیط‌زیست از سوی جمعی از پژوهشگران ترجمه شده «کنترل آلودگی؛ مدیریت، فناوری و مقررات» نوشته هراتیو ولاسکوز است. نویسنده در این کتاب، به بررسی تحقیقاتی که بر روی کنترل آلودگی‌های جهانی از جمله اثر زباله‌‌های آلی بر کشاورزی و پیامد‌های آن بر محیط‌زیست پرداخته است تا روش‌های نوینی را برای پیشگیری از آلودگی ارائه دهد.
 
آلودگی، به آلاینده‌‌های زیست‌محیطی اطلاق می‌شود، که منجر به بی‌ثباتی، اختلال و آسیب به سامانه‌ی محیطی از جمله سامانه‌‌های فیزیکی یا موجودات زنده خواهند شد. عوامل آلودگی می‌تواند مواد یا انرژی خارجی باشد، یا بصورت طبیعی رخ دهد. آلاینده‌ها زمانی مورد بررسی قرار می‌گیرند که سطوح طبیعی تجاوز کنند.
 
کیانیان با اشاره به اهمیت آلودگی‌های زیست‌محیطی در وضعبت کنونی کشورمان گفت: روش برخورد با زباله‌ها در کشور ما نسبت به کشورهای پیشرفته سنتی‌تر است و ما در اغلب مکان‌ها هنوز زباله‌ها را دفع می‌کنیم. البته در برخی موارد هم روش مدرن را به کار گرفته‌ایم اما هنوز در مراحل اولیه به سر می‌بریم درحالیکه در این کشورها از گرمای سوزاندن زباله برق تولید می‌کنند.
 
وی افزود: نویسنده در این کتاب به بررسی راهکارهای مفید برای ازبین بردن زباله در محیط‌زیست پرداخته است. داشتن استانداردها یکی از مهم‌ترین راهکارهای کاهش آلودگی است و محتوا در این حوزه باید کاربردی و در راستای ارائه راهکار باشد تا تعریف معضلات.
 
کیانیان با اشاره به اینکه دو رویکرد اطلاع رسانی و آموزشی در حوزه محتوای دانش محیط‌زیستی وجود دارد گفت: در این کتاب هم رویکرد اول و هم رویکرد دوم بررسی شده است که رویکرد اول و جنبه اطلاع‌رسانی آن پررنگ‌تر است.
 
مروری بر فصل‌های کتاب
فصل اول این کتاب به اثر آلاینده‌‌های آلی و معدنی در کشاورزی و پیامد‌های آن بر سلامت انسان، فصل دوم، به اثرات آلودگی بر روی موجوادت زنده مانند سخت‌پوستان آب شیرین به دلیل عوامل تنش‌زای طبیعی و انسانی، فصل سوم، به کنترل آلودگی‌های غیرقانونی ناشی از فعّالیت‌های تولیدی در چین، فصل چهارم، به مدیریت آلودگی بر مبنای 4 اصل مهّم (انسان، مواد، بودجه و مدیریت صحیح)، فصل پنجم، به تجزیه و تحلیل، جایگزین‌سازی و تصمیم‌گیری مناسب برای مدیریت آلودگی و در نهایت، فصل ششم، به بررسی اثرات تجارت بین‌المللی در غالب آلودگی جهانی با توجه به تولید گاز‌های گلخانه‌ای در طی زمان می‌پردازد.