وی افزود: به اعتقاد من این شکاف تنها در علوم تغذیه نیست. علت این امر هم انتشار نابهنگام اطلاعات علمی در کشور است. در واقع یک مطلب یا گزاره علمی در اغلب کشورهای دنیا زمانی در سطح جامعه منتشر می‌شود که به یک حقیقت علمی تبدیل شده و به صحت کامل رسیده باشد؛ اما متاسفانه در کشور ما روند درستی برای انتشار حقایق علمی وجود ندارد. در حقیقت مطالب ساده‌ای که باید بیشتر مورد آزمون و خطا قرار بگیرد در جامعه به سرعت منتشر می‌شود و باعث کج‌فهمی مردم از یک موضوع خاص علمی می‌شود که متاسفانه مورد اقبال هم قرار می‌گیرد. در زمینه تغذیه آن دسته از گزاره‌‌هایی که راحت‌طلبی به دنبال دارد، انتشار زیادی پیدا می‌کنند.
جعفریان با اشاره به علت‌های کتاب‌سازی در علوم تغذیه و رژیم گفت: یکی از دلایلی که باعث کتاب‌سازی زیاد در عرصه علوم تغذیه و رژیم‌ها شده است، اخلال در سیستم نظارت بر مجوزکتاب‌هاست. به اعتقاد من درجه‌بندی و رتبه‌بندی کتاب در حوزه علوم تغذیه باید جدی‌تر در نظر گرفته شود. در اصل یکی از راه‌های حل معضل کتاب‌سازی ایجاد این نظارت‌ها می‌تواند باشد.
این متخصص تغذیه حجم زیادی از کتاب‌های موجود در بازار کتاب را در رده کتاب‌های زرد دانست و گفت: متاسفانه نهاد و سازمانی نداریم که در عرصه پزشکی این مسئولیت را بر عهده بگیرد. معتقدم این درجه‌بندی باید روند علمی داشته باشد. اغلب کتاب‌های زرد در علوم تغذیه که تنها به دنبال فروش هستند، ناشی از عدم نظارت بر محتوا در بازار کتاب هستند. در واقع حجم زیادی از کتاب‌های حوزه علوم تغذیه در بازار فاقد ارزش علمی است و از سوی متخصصان تغذیه تایید نمی‌شوند.
وی افزود: این فرایند باید یکی از وظایف وزارت فرهنگ و ارشاد اسلامی باشد. در واقع ساده‌ترین راه‌کار برای جلوگیری از نشر اطلاعات غلط، ایجاد یک روال نظارتی است و این باید درمورد سایت‌ها هم صورت پذیرد؛ چراکه تعداد سایت‌هایی که فاقد پشتوانه علمی هستند کم نیستند و مطالب را بدون آگاهی علمی منتشر می‌کنند و باعث رواج اطلاعات غلط می‌شوند.
حتی یک سایت معتبر هم نداشتیم
جعفریان با استناد به پژوهش انجام گرفته درباره سنجش استاندارد وب‌های اطلاع‌رسانی در حوزه علوم تغذیه گفت: نزدیک به پنج سال پیش پژوهشی درباره محتوای سایت‌هایی انجام شد که در زمینه علوم تغذیه و رژیم اطلاع‌رسانی می‌کردند، بر اساس مقیاس گیلبر مشخص شد که حتی یک سایت اینترنتی در ایران وجود ندارد که مطالب علمی دقیق را در حوزه علوم تغذیه برای عموم مردم ارائه کند و ما فاقد یک معیار استاندارد برای انتشار محتوا هستیم. کتاب دیگر جای خود را دارد. بسیاری از موضوعاتی که امروز در جامعه گفته می‌شود، دقیقا نقطه مقابل حقایق علمی است و بخشی از این معضل به سنتی و قدیمی بودن ساختار دانشگاهی ما برمی‌گردد.
وی افزود: مجموع این موارد باعث می‌شود مردم در میان حجم زیادی از اطلاعات گمراه‌کننده و پیچیده به دنبال اهداف خود باشند و درنهایت به بیراهه بروند و نتوانند انتخاب‌های خوبی داشته باشند.
جعفریان با اشاره به اهمیت رواج اطلاعات درست در جامعه برای صاحبان کرسی در دانشگاه‌ها گفت: یکی از راهکارهایی که می‌تواند در رواج اطلاعات دقیق به مخاطبان کمک کند، درج این محتوا در وب‌سایت‌های متصل به دانشگاه‌ها است. این امر شدنی است اما اینکه چقدر در ایران عملی شده است؟ باید گفت، چندان رشد نداشته است که این به نسل اول بودن دانشگاه‌های ما برمی‌گردد.
وی گفت: در تعریف و شرح وظایفی که درباره دانشگاه‌های ما وجود دارد به این نتیجه می‌رسیم که ما هنوز دانشگاه‌های نسل اول و دوم را پرورش می‌دهیم به همین دلیل آن‌ها رسالت اجتماعی و آگاهی بخشی عمومی را برای خود نمی‌بینند و احساس مسئولیتی برای تالیف کتاب نمی‌کنند . در کل این موارد به سیاست‌گذاری‌های کلان کشور برمی‌گردد.
این متخصص تغذیه در پاسخ به این پرسش که استانداردترین راه حل برای دسترسی به محتوای علوم تغذیه و رژیم چیست؟ گفت: با توجه به اینکه سلیقه مردم در ابزار اطلاع‌رسانی نسبت به یک دهه گذشته فرق کرده است، باید گفت انتخاب اول مردم برای دسترسی به نیازهای اطلاعاتی کتاب نیست و بیشتر می‌خواهند در قالب مولتی مدیا این اطلاعات را کسب کنند.
وی نشر با اشاره به نشر اطلاعات در قالب اپلیکیشن‌ها و هوش مصنوعی گفت: ما می‌توانیم با ایجاد اپلیکیشن‌های منحصربه فرد تولید محتوا را در علم تغذیه در بستری استاندارد به سرانجام برسانیم و در کوتاه‌ترین زمان ممکن به پرسش‌های مخاطبان پاسخ دهیم. این فرایند می‌تواند به بدنه اطلاعاتی مردم در امر تغذیه کمک کند در واقع باید پلت فرم‌هایی که تحت نظارت پزشکان و متخصصان است باید در جامعه به کار برده شود.
وی افزود: دومین بستری که می‌توان اطلاعات درست را به سمع و نظر مردم برسانیم، استفاده از هوش مصنوعی است امروزه در سراسر دنیا مردم با هوش مصنوعی اطلاعات زیادی را رد و بدل می‌کنند. متاسفانه ما در کشورمان در این زمینه به جز چند مورد محدود چندان فعال نبودیم.
جعفریان گفت: ما می‌توانیم با استفاده از هوش مصنوعی و اپلیکیشن‌ها خدمات اطلاعاتی و محتوایی زیادی که به طور مستقیم از سوی متخصصان رواج داده می‌شود را به سمع و نظر مردم برسانیم. باید گفت، در این زمینه خلا‌های زیادی داریم و خوب است استارتاپ‌ها در این زمینه ورود پیدا کنند.
وی درباره نوع تغذیه برای مقابله و جلوگیری از ابتلا به ویروس کرونا گفت: واضح است که تاکنون اطلاعات گسترده‌ای درباره دستورالعمل‌های جلوگیری از ابتلا به کرونا تاکنون منتشر شده است علاوه برآن ما در شرایط فعلی نیازمند یک نظم همگانی برای کنترل آن هستیم.
وی تقویت سیستم ایمنی را اصلی ترین راه پیشگیری از ابتلا به ویروس کرونا دانست و گفت: مردم باید تلاش کنند سیستم ایمنی خود را یا تغذیه مناسب تقویت کنند. برای تقویت سیستم ایمنی ابتدا باید یک تنوع و بالانس غذایی داشت. تخم‌مرغ، حبوبات و سویا از مهم‌ترین مواد غذایی هستند که می‌تواند بسیار تاثیرگذار باشد. همچنین باید به طور مرتب میوه و سبزی را مصرف کرد. افراد باید مایعات زیاد بنوشند، همچینین لبنیات زیاد مصرف کنند. مورد دیگری که بسیار اهمیت دارد این است که اغلب مردم در کشور ما دارای کمبود ویتامین دی هستند و این مورد با مصرف مواد غذایی مرتفع نمی‌شود پیشنهاد من این است که باید برای تعادل این ویتامین در بدن باید از مکمل‌ها استفاده کرد، تا سیستم ایمنی بدن هم تقویت شود.
جعفریان تاکید کرد: داشتن فعالیت‌های فیزیکی منظم می‌تواند سیستم ایمنی بدن را تقویت کند و توصیه می‌شود افراد در طول روز مدت زمانی را به ورزش اختصاص دهند. مصرف مواد غذایی که دارای منیزیم هم هستند یکی دیگر از راه‌های پیشگیری از ابتلا به ویروس کرونا است افراد می‌توانند با استفاده از مغزها و غلات سبوس‌دار میزان این ماده را در بدن خود افزایش دهند.
نظرات