به گزارش خبرگزاری كتاب ایران (ایبنا)، امین معلوف نویسنده و روزنامه‌نگار لبنانی‌تبار فرانسوی است؛ نویسنده‌ای كه در سال 1949 از پدری فرانسوی در لبنان به دنیا آمد. وی در رمان «سمرقند» سعی كرده با الهام و بهره‌جستن از زندگی خیام، شاعر ایرانی، دو دوره از تاریخ ایران را بررسی کند. نقش پررنگ خیام در این اثر سبب شد تا رمان «سمرقند» در ایران چندین بار ترجمه شود و همچنین بااستقبال غربی‌هایی قرار بگیرد كه سال‌ها است با این شاعر پرآوازه ایرانی آشنا شده‌اند.
 
مخاطب در ابتدای این كتاب همراه با خواندن روایت داستانی از زندگی خیام، با او از زاویه‌ای دیگر آشنا می‌شود و در ادامه به سده‌های اخیر و دوره آشنایی بیشتر غربی‌ها با این شاعر می‌پردازد. او در روایت‌های تاریخی‌اش به تبریز هم می‌رسد و البته فراتر از یک داستان تاریخی، شعر، فلسفه و همچنین نوگرایی‌های خیام را نیز بررسی می‌كند.

در توصیف این كتاب آمده است: «امین معلوف در سمرقند دو صفحه از تاریخ درخشان ایران را به رشته تحریر در آورده است: یكی دوران حكومت سلجوقیان و فعالیت‌های حسن صباح؛ دیگری انقلاب مشروطه از قتل ناصرالدین شاه تا استقرار مشروطیت و فداكاری‌ها و جانبازی‌های مردم تبریز. امین معلوف توانسته است با ظرافت و مهارت این دو بخش از تاریخ ایران را با بهانه قرار دادن دست‌نوشته‌های رباعیات و خاطرات عمر خیام نیشابوری به هم پیوند دهد.»

معلوف نویسنده و روزنامه‌نگار لبنانی است. از کتاب‌های وی می‌توان به «آدریانا ماتر»، «صخره تانیوس»، «باغ‌های نور» ،«لئوی آفریقایی»، «جنگ‌های صلیبی از نگاه اعراب»، «ادیسه بالتازار» و «اولین قرن پس از بئاتریس» اشاره كرد.

این كتاب در سال 1376 برای نخستین بار با عنوان «سمرقند: دستنویس سری» با ترجمه كاظم شیوا‌رضوی توسط انتشارات دستان منتشر شد. محمد قاضی و احمد سادات عقیلی نیز مترجمان دیگری هستند كه این رمان را به فارسی ترجمه كرده‌اند.

رمان «سمرقند» نوشته امین معلوف با ترجمه عبدالرضا (هوشنگ) مهدوی در 364 صفحه و به بهای 11 هزار و 500 تومان از سوی نشر «مروارید» منتشر شده است.