یکشنبه ۱۲ اسفند ۱۳۸۶ - ۱۰:۰۹
با برگزيدگان كتاب سال 1386 - احمدرضا ياوري

احمدرضا ياوري در سال 1335 در تهران به دنيا آمد و بعد از گذراندن دوره تحصيلي متوسطه در همان شهر، در رشته علوم گياهي با گرايش اكولوژي در دانشگاه كاليفرنيا امريكا مشغول به تحصيل و در سال 1356 موفق به اخذ مدرك كارشناسي شد.

وي مقطع كارشناسي ارشد خود را در رشته «تاريخ علوم طبيعي در ايران و خاورميانه» در سال 1356 در دانشگاه پاريس گذراند. دكتر ياوري مدرك ديگري را نيز در همين مقطع در رشته محيط زيست اكولوژي، محيط زيست كوهستان از دانشگاه علوم تكنولوژي و پزشكي گرنوبل فرانسه در سال 1369 اخذ كرد.
وي به دريافت مدرك دكتراي خود در رشته برنامه ريزي و مديريت اكوسيستم‌هاي كوهستاني علوم گرنوبل فرانسه در 1375 نائل شد.

برخي از فعاليت‌هاي پژوهشي:
كارشناسي علوم گياهي با گرايش اكولوژي دانشگاه كاليفرنيا در ديويس n يويس امريكا 52-‌1351، 55-‌1356 مهر 1356 ليسانس B.S1
كارشناسي ارشد تاريخ علوم طبيعي در ايران و خاورميانه، علوم اقتصادي و اجتماعي، پاريس فرانسه-‌ 1357-‌ 56-‌1355
عنوان تز كارشناسي ارشد اول (فارسي): نقد و بررسي دانش بومشناسي گياه‌شناسان و فلاحت قرن 16 ميلادي در ايران
كارشناسي ارشد محيط زيست اكولوژي محيط زيست كوهستان دانشگاه علوم تكنولوژي و پزشكي گرونبل يك (I) گرنوبل فرانسه 70-‌1369، 69-‌1368
عنوان تز كارشناسي ارشد دوم (لاتين): La degradation du tapis vegetal de Zagros Central
دكتري برنامه ريزي و مديريت اكوسيستم‌هاي كوهستاني علوم گرونبل يك (I) گرنوبل فرانسه 75-‌1374، 71-‌1370
عنوان تز دكتري (فارسي): بررسي تخصيص منابع طبيعي در كوهستان‌هاي البرز مركزي و اثرات آن بر محيط زيست و منابع طبيعي طي دو دهه 60 و 70 هجري شمسي.
عنوان تز دكتري (لاتين): Les consequences et mpacts d’allocation des resources naturelles a l’Alborz central; depuis 1970 a 1990

فعاليت‌هاي مرتبط
2003; acting membership in the National Steering Committee (NSC) of the small Grants Programs of the Global Environmental Facility –GEF.
2002; Member of the Iranian Association for Environmental Impact Assessment; at the University of Tehran, Faculty of Environment Environmental Commission in the National Olympic Committee – Iran UNDP-Tehran
1995; Member of the Iranian Research, Co-op and Association for Science & Technology,
1994; Member of the board of directors in the Mountain Environment Protection Society of Iran (NGO),
1992- 1994; Member of the National Sustainable Rural Development Committee and the Biodiversity Protection sub-committee

مقدمه‌اي بر كشاورزي سنتي ايران احمدرضا ياوري، تاليف تحقيقي و كمك درسي بنگاه ترجمه و نشر كتاب تهران 1363
استفاده از انرژي‌هاي طبيعي Rodal Institut ترجمه تحقيق كمك درسي انتشارات عطايي تهران 1368
توسعه پايدار و ساز و كارها و اقتصاد Rao ترجمه درسي دانشگاه تهران 1385

برخي مقالات نمونه
نقدي بر مدل‌هاي تحليلي تغييرات محيط‌زيست در محيط شناسي، فضاي كوهستان
برنامه ريزي منظوردار با روش ساده پهنه‌بندي، محيط شناسي سرزمين
سيستم تخصيص منابع در محيط زيست كوهستان، محيط شناسي البرز مركزي
الفباي محيط‌زيست در فضاي كوهستان، فصلنامه كوه
وضعيت زيست بوم‌هاي كوهستاني در ايران در سال، محيط‌شناسي جهاني كوه 2002
ديدگاه‌هاي جديد در برنامه‌ريزي استفاده از سرزمين، شهرداري‌ها
برنامه‌ريزي و آمايش سرزمين جزيره قشم، محيط كوهستان
الگوي طراحي و احيا مناطق رودكناري مبتني بر محيط شناسي، اكولوژي منظر
سرزمين ايران: غلبه محيط زيست و اكولوژي كوهستاني، محيط كوهستان
مسايل كوه و اهميت آن در برنامه‌ريزي و مديريت منابع، محيط كوهستان و توسعه در ايران
ارزيابي و برنامه‌ريزي بهره‌وري پارك ملي خبر، محيط شناسي
تغييرات آب و هوا و پيامدهاي آن در ايران، محيط كوهستان
Urban Landscape Ecology International Journal of Environmental Studies 08-Jan ياوري ستوده و پريور پاييز 86 دانشكده
Le development pastoral au Zagros Central; les Baxtiaris GEO فرانسه 32 2000O.Sibert
به علاوه مقالات جديد انگليسي 2 مورد و فارسي 3 مورد از 2006 تا اول 2008
***
«توسعه پايدار (اقتصاد و ساز و كارها)» تاليف: پي‌نين تي كريشنا رائو؛ ترجمه احمد رضا ياوري. تهران: موسسه انتشارات و چاپ دانشگاه تهران. 1385. 575 صفحه. 
***
درپي برگزيده شدن كتاب «توسعه پايدار (اقتصاد و ساز و كارها)» به عنوان كتاب سال جمهوري اسلامي ايران در سال 1386، گفت‌وگويي با دكتر احمدرضا ياوري انجام داده‌ايم كه مي‌خوانيد.
-‌ درباره كتاب «توسعه پايدار (اقتصاد و ساز و كارها)» كه به عنوان كتاب سال انتخاب شده توضيح دهيد؟
توسعه پايدار، توسعه اي است كه عوارض محيط زيستي نداشته باشد. بهره‌برداري از منابع و محيط‌زيست بايد به گونه‌اي باشد كه براي جامعه و نسل حاضر و نسل‌هاي آينده به صورت عادلانه قابل دسترسي و بهره‌برداري باشد. اين كتاب در اين باره بحث مي‌كند.
-‌ چگونه مي‌شود به توسعه پايدار دست پيدا كرد؟
همانطور كه گفتم بهره‌برداري بايد بدون عوارض محيط زيستي و تخريب باشد و براي اين كار از يك طرف مجموعه‌اي از ملاحظات در برنامه‌ريزي و اقتصاد لازم است و از طرف ديگر ملاحظات و تمهيدات اكولوژيك و محيط زيستي.
-‌ در اين باره توضيح دهيد؟
محاسبات اقتصادي و قيمت‌گذاري و معاملات داخلي و خارجي بايد سبب بهره‌برداري‌هاي پايدار باشد كه به آن حسابداري محيط‌زيستي يا محاسبه عوارض يا هزينه‌هاي محيط زيستي مي‌گويند. در اين راستا، قيمت‌گذاري يا نرخ تنزيل يا نرخ بهره در توليد بايد درست انجام شود كه محيط‌زيست دچار تضعيف نشود.
-‌ سياست‌هاي بهره‌وري در اين موضوع چگونه بايد باشد؟
سياست‌هاي بهره‌وري اعم از بهره‌برداري از جنگل يا مرتع يا شيلات و همين طور زمين و منابع طبيعي به طور كلي نبايد دچار ريخت و پاش باشد. اگر سود آني و فوري مورد نظر باشد و مورد تشويق هم قرار بگيرد به اين معني است كه سياست بهره‌برداري درست نيست. سياست‌گذاري بايد هم در بعد اقتصادي باشد و هم در بعد اكولوژيك و محيط‌زيست طبيعي. مفاهيمي داريم مانند توان منابع و ظرفيت محيط‌زيست براي رسيدن به بهره برداري پايدار، توجه به اين مفاهيم لازم و ضروري است. توجه به گستردگي زمين و ظرفيت برد نيز ضرورت دارد يعني استفاده و بهره‌برداري از اين منابع بايد به صورتي باشد كه اين‌ها قابليت برگشت به حالت طبيعي را داشته باشند.
-‌ اين كتاب چه ويژگي‌هايي دارد؟
در اكثر كتاب‌هايي كه بر اين محور مي‌چرخند اين‌گونه مسايل معمولا براي شرايط اجتماعي و اقتصادي كشورها پيشرفته مطرح مي‌شود. در اين كتاب به اين مساله توجه شده كه هر كشوري شرايط اقتصادي، اجتماعي و فرهنگي خاص خودش را دارد و سياست‌گذاي‌ها بايد نسبت به هر كشوري همان گونه اعمال شود. كشور ما در حال توسعه است و با كشوري مثل فرانسه نمي‌تواند از يك الگوي مشترك پيروي كند. ما نسبت به كشور خودمان بايد از توسعه پايدار حمايت كنيم و روي پاي خودمان بايستيم. از ويژگي‌هاي ديگر اين كتاب اين است كه منابع را به طور كلي فقط به عنوان منشاء و سرچشمه منابع براي مصرف نمي‌بيند بلكه به اين نكته توجه دارد كه اين منابع ارزش جذب عوارض و آلودگي هم دارند و اين مساله در كتاب آمده است. مثلا جنگل به عنوان منبع چوپ، تفرجگاه و... ارزش زيادي دارد اما جذب آلودگي هم به عنوان ارزش براي آن محسوب مي‌شود. در حقيقت منابع طبيعي، هم منشاء هواي پاك هستند كه در اصطلاح به آن Source مي‌گويند و هم جذب كننده آلودگي هوا و... كه اصطلاحا به آن Sink مي‌گويند. ويژگي ديگر اين كتاب، نويسنده آن است كه خود به عنوان فردي كه در سطح بالايي در بانك جهاني و صندوق بين‌المللي پول فعال است، علاوه بر تدريس در دانشگاه به مسايل كشورهاي در حال توسعه آشناست و ويژگي كشورهاي آسيايي را به خوبي مي‌داند.
-‌ شبيه اين كتاب تاليف و ترجمه شده است؟
كتاب‌هايي با اين مضامين وجود دارد اما در بخش‌هاي كوچك و پراكنده بحث مي‌كند و مسايل را از يك بعد ديده‌اند و تقريبا جامع نيستند.
-‌ ساز و كارهايي كه در اين كتاب آمده چيست؟
ساز و كار به منظور برنامه‌ريزي راهبردي اقتصادي است. برنامه‌ريزي‌اي كه به طور كلان بشود آن را پياده كرد. مثلا در انجام ساز و كارها نمي‌توانيم بگوييم كشور برزيل نرخ فلان كالا را آنقدر بگذارد يا كشورهاي ديگر همين طور. بلكه بايد به صورت كلي و جهت‌دهي كلي سياست را تنظيم و طراحي كرد.
-‌ اين سياست‌گذاري در كشور ما چگونه است؟
در كشور ما 2 بعد دارد. يكي انگيزه و فكر در اين باره و دوم اجرايي شدن آن. اجرايي شدن آن با مشكلاتي همراه است زيرا در بعد بين‌المللي مسايل پيچيده مي‌شود. ما توليدكننده نفت هستيم و ارتباط با كشورهاي ديگر خصوصا كشورهاي غربي از پيچيدگي زيادي برخوردار است. حتي عضو «گات» هم نيستيم و در بعد داخلي هم مشكل هست، توليدات ما رقابتي نيستند براي همين عرضه و تقاضا باعث رقابت نمي شود و پياده كردن ساز و كارها در اين بازار مشكل است. سازمان‌هاي سياست‌گذار مي‌خواهند كه اين راهبردها پياده شود اما به حرف متخصصان گوش نمي‌دهند.
-‌ اين موضوع به مساله مديريت هم بر مي‌گردد؟
بله، يكي مديريت كلان است و يكي طرح آمايش، آمايش به معني برنامه‌ريزي بخشي است. سياست‌هاي ملي نبايد براساس بخش‌هاي متفاوت ديده شود. بايد ديد كه به طور كلي چقدر موجودي داريم. بايد به آنچه داريم توجه داشته باشيم نه آنچه كه مي‌خواهيم به آن برسيم. مشكلات زيادي وجود دارد. انگيزه، دانش و كشش هست اما آنچه كه بايد زمينه را فراهم كند، مثل؛ رقابتي بودن بازار، استفاده از تخصص صحيح و سياست كلان به جاي سياست بخشي و آمايش و هماهنگي بودجه نيست يا ضعيف است.
-‌ افراد جامعه در اين ميان چه تاثيري دارند؟
اين مساله به عنوان بعد فرهنگي بسيار مهم است. آموزش و توجه دادن افراد به محيط‌زيست و پاكي و پايداري آن بايد در زندگي مردم جريان و سريان داشته باشد، بايد از خطرات تخريب محيط‌زيست افراد را مطلع كرد و اين آموزش بايد از كودكي انجام شود.
-‌ الان منابع ما در چه وضعيتي‌اند؟
وضعيت بدي نيست، بستگي به نوع نگاه دارد. اگر ما ميانگين را در نظر بگيريم، نتيجه پايين و 2 تا 6 درصدي از منابع داريم. اما اگر به وسعت كشور توجه داشته باشيم و نسبت به آن مازندران، گيلان و منابع ديگر را ببينيم به مساحت بسياري بر مي‌خوريم كه جمع آن برابر با كشوري مثل هلند است. بنابراين كم ندايم.
-‌ خطر ديدن ميانگين چيست؟
بهره‌برداري صحيح انجام نمي‌شود و ممكن است اشتباه كنيم. زيرا ما هم مساله جمعيت را داريم و هم كه الگوي زندگي عوض مي‌شود. با وجود اين كه طبيعت قدرت انعطاف دارد و برمي‌گردد، بايد به آنچه داريم توجه كنيم. ما به دليل داشتن بخش‌هاي سخت و خشك و پراكندگي منابعي مثل جنگل‌ها دچار شرايط دشواري هستيم كه اگر درست عمل نكنيم لكه‌هاي سبز در كشور ضعيف مي‌شوند و از بين مي‌روند. در مورد آب هم همينگونه است؛ ما از بهره‌برداري از منابع آب دچار اشتباهيم. سياست‌هاي ما در مورد ساخت سدها بايد اصولي‌تر باشد. زيرا وجود منابع طبيعي ما به آب بستگي دارد. سياست تقسيم منابع اب در داخل هم اشتباه است.
-‌ مطالعات ديگر شما غير از رشته تخصصي‌تان چيست؟
فرصت مطالعه در مسايل ديگر را ندارم. اما به تاريخ به خصوص تاريخ علم علاقه دارم. ادبيات اساطيري، تاريخي و مذهبي و انسان‌شناسي و سفرنامه‌ها را هم دوست دارم.
-‌ چند ساعت در روز مطالعه مي‌كنيد؟
حداقل 4 ساعت.
-‌ چقدر طول كشيد اين كتاب به سرانجام برسد؟
حدود 2 سال، البته با وقفه‌اي كه به خاطر اديت و... در آن ايجاد شد.
-‌ تاثير كتابتان بر مخاطب چگونه بود؟
دقيقا نمي‌دانم. آن‌هايي كه خوانده‌اند قشر دانشجو بوده‌اند كه ابراز رضايت كرده‌اند و برايشان مفيد واقع شده. از اين كتاب در كلاس دكترا هم استفاده مي‌شود.

نظر شما

شما در حال پاسخ به نظر «» هستید.

برگزیده

پربازدیدترین

تازه‌ها