به گزارش خبرگزاری کتاب ایران(ایبنا) هفتمین نشست تجربه ایرانی تاریخ‌نگاری به بررسی کارنامه تاریخ‌نگاری دکتر عبدالرسول خیراندیش اختصاص داشت که با حضور محسن جعفری‌مذهب، عضو هيات علمي سازمان اسناد و كتابخانه ملي ايران، دکتر محمدعلی اکبری، استاد و مدیر گروه تاریخ دانشگاه شهید بهشتی، مسعود جوادیان، کارشناس مسئول دفتر برنامه‏‌ریزی و تالیف کتب درسی، مجتبی خلیفه، استادیار گروه تاریخ دانشگاه بیرجند، جمشید کیانفر، رئیس خانه نقد موسسه خانه کتاب ایران و عبدالرسول خیراندیش  استاد تاریخ دانشگاه شیراز چهارشنبه 28 آبان ماه در پژوهشکده تاریخ اسلام برگزار شد.
 
 خیراندیش نمونه نادر از تاریخ‌نگاران است

در این نشست محسن جعفری‌مذهب، خیراندیش را نمونه نادری از تاریخ‌‏نگاران دانست و گفت: تاریخ‌پیشگان ما را چند گروه تشکیل می‏‌دهند: گروه اول عوام، گروه دوم کسانی که مجبور به خواندن تاریخ هستند مانند دانش‌آموزان، گروه سوم دانشجویان و دبیران و گروه چهارم که شامل نخبگان می‌‏شود.

وی با طرح این سوال که ارتباط این مولفه‌‏ها با یکدیگر چقدر است، افزود: گروه اول که عوام را تشکیل می‏‌دهند به طور معمول دسترسی به هیچ گروهی ندارند. دانش‌آموزان با دبیران خود و دانشجویان با استادان و دانشجویان رشته‏‌های دیگر در ارتباط هستند.

جعفری‌مذهب ادامه داد: تعدادی از نخبگان تاریخ‌‏پیشگان ما که به درجه استادی رسیده‏‌اند فقط با خودشان در ارتباط هستند و فعالیت‏‌های علمی خود را هم در همان رتبه بالا انجام می‏‌دهند. فقط مقالات علمی و پژوهشی ارائه می‏‌دهند و یا در همایش‌‏های بین‌المللی شرکت می‌‏کنند.

خیراندیش با تمام طبقات تاریخ پیشگان مراوده دارد
 
وی افزود: خیراندیش از جمله نخبه‌‏های نادر است که از رتبه خود پایین‌‏تر آمده و با دانشجویان در ارتباط است. همچنین برای دانش‌آموزان نیز کتاب تالیف کرده و در کتاب «برازجان، سرزمین آفتاب بامدادان» جامعه عوام را نیز در نظر گرفته است. من بیشترین ارتباط در میان طبقات تاریخ‌پیشگان را در خیراندیش دیدم و آن را می‏‌پسندم.

این عضو هيات علمي سازمان اسناد و كتابخانه ملي ايران گفت: در نسل اخیر کمتر کسی بوده که با این وسعت با تمام طبقات تاریخ‌پیشگان مراوده داشته باشد حتی کسانی مانند باستانی‌پاریزی که با طبقه عوام در ارتباط بوده و در کتاب خود به آنها نیز استناد می‏‌کرده است، تالیفاتی برای دانش‌آموزان نداشته است.
 
خیراندیش نگاه ژرف‌‏ا‌ندیش در بن‌‏شناسی تاریخ دارد

در ادامه اين نشست محمدعلی اکبری گفت: آنچه در کار و تحقیق دکتر خیراندیش محل توجه من بوده، تفاوت جدی او با بسیاری از کسانی است که در حوزه تحقیقات تاریخی کار می‌کنند و آن نگاه ژرف‏‌اندیش در بن‌شناسی تاریخ است. بسیاری در زمینه تاریخ تحقیق می‏‌کنند که از ژرفای کافی برخوردار نیستند. مواجهه خیراندیش با تاریخ در پی شناخت عمق و ژرف‌شناسی او در بن مایه‌‏های تاریخی است.

استاد و مدیر گروه تاریخ دانشگاه شهید بهشتی به ویژگی عملکرد خیراندیش اشاره کرد و افزود: از ویژگی کار خیراندیش نقطه عزیمت او از سطح و رسیدن به لایه‌های عمیق‌تر تاریخ است. حرکت در سطح که شامل شناخت رخدادها می‌‏شود این توانایی را به خیراندیش داده که جنس تاریخ ایران را بشناسد. اگر کسی سطح تاریخ ایران را نشناسد نمی‌تواند به عمق تاریخ برسد.

وی ادامه داد: خیراندیش با طی این مسیر توانسته دریافت‏‌های ناب از تاریخ داشته باشد. سخنی که او می‏‌گوید از تحقیق با وسواس و ملاحظات علمی و شناخت موضوع به‌دست آمده است.
 
حل مشکلات معلمان به‌واسطه تالیف کتب درسی توسط خیراندیش

مسعود جوادیان دیگر سخنران این نشست با بیان اینکه اگر روند تاریخ‌‏نویسی از ابتدا تا بعد از انقلاب بررسی شود، نقش و جایگاه خیراندیش مشخص خواهد شد، گفت: من سال 1367 کارم را در گروه تاریخ دفتر برنامه‌‏ریزی و تالیف کتب درسی شروع کردم و از همان لحظه تا کنون پیوند روحی با خیراندیش داشته‏‌ام.

کارشناس مسئول دفتر برنامه‌‏ریزی و تالیف کتب درسی ادامه داد: کمتر کسی می‏‌داند هنگامی که برای اولین بار کتاب تاریخ دوره راهنمایی توسط خیراندیش نوشته شد چه مسائلی به واسطه آن برای معلمان تاریخ حل شد. با ورود خیراندیش به دفتر تالیف کتاب‏‌های تاریخی، ابعاد او مشخص و وجود بسیاری کمرنگ شد.

جوادیان اظهار کرد: در جریان انتشار مجله‌های «ما، تاریخ و جغرافیا» و «رشد آموزش تاریخ» نویسنده‌های زیادی که اکنون صاحب قلم هستند، تربیت شدند. بسیاری از این افراد با ارسال مطلب و چاپ آنها در مجله به شوق آمدند و انگیزه لازم برای نویسندگی را پیدا کردند و دکتر خیراندیش باعث این کار بود.

خلیفه از ویژگی‏‌های تاریخ‌پژو‏هی استادش گفت

سخنران بعدی نشست مجتبی خلیفه بود. وی با اشاره به آشنایی خود با دکتر خیراندیش در سال 1374 در دانشگاه شیراز گفت: هنگامی که برای اولین بار استاد خیراندیش را در دانشگاه شیراز ملاقات کردم، دو پیشنهاد به من داد، اول اینکه استاندارد بین‌المللی برای دانشجوی تاریخ مطالعه دو کتاب در هفته است زیرا این کار باعث می‏‌شود تا هنگام اخذ لیسانس کتاب اصلی ناخوانده در زمینه تاریخ باقی نمانده باشد. توصیه دوم او این بود که از هم اکنون قلم به دست بگیرم و جزئی‏‌ترین مسائل را به نگارش درآورم.

استادیار گروه تاریخ دانشگاه بیرجند به ویژگی‌‏های خیراندیش اشاره کرد و گفت: راهنمایی و کمک به دانشجویان و ایجاد پرسش در کلاس‌‏های درس و تدریس به زبان ساده و شیوا از ویژگی‏‌های وی بوده است.

وی در پایان به ویژگی‏‌های تاریخ‌پژو‏هی خیراندیش اشاره کرد و گفت: تسلط به دیگر علوم به‌ویژه ادبیات، جغرافیا، جامعه‌شناسی و فلسفه، تسلط به تاریخ جهان، انتقاد به ایرانشناسان غربی، استفاده از شیوه‏‌های مختلف روش‌‏شناسی در علم تاریخ و همفکری و بهره‌گیری از نظرات افراد در سطوح مختلف ویژگی‌‏های تاریخ‌‏پژوهی خیراندیش را تشکیل می‏‌دهند.
 
دکتر ابوالقاسم فروزانی، دانشيار تاريخ دانشگاه شيراز یکی از سخنرانان این نشست بود که نتوانست خود را به این محفل برساند اما متنی را خطاب به خیراندیش ارسال کرده بود که توسط یکی از دانشجویانش قرائت شد.