به گزارش خبرگزاری کتاب ایران (ایبنا)، آیین رونمایی از کتاب «از سنندج تا خرمشهر» که به تاریخ شفاهی سردار سید یحیی صفوی اختصاص دارد و به همت مرکز اسناد و تحقیقات دفاع مقدس به چاپ رسیده، امروز شنبه (12 آبانماه) با حضور سردار سرلشکر سید یحیی (رحیم) صفوی، سردار علی‌اصغر جعفری؛ مدیرعامل موزه انقلاب اسلامی و دفاع مقدس، سردار نائینی؛ رئیس مرکز اسناد و تحقیقات دفاع‌مقدس، امیر سرتیپ دوم محمد فهمیده قاسم‌زاده؛ جانشین رئیس بنیاد حفظ آثار و نشر ارزش‌های دفاع مقدس، علی دارابی؛ معاون امور استان‌های سازمان صدا و سیما و جمعی دیگر از مقامات لشکری و کشوری و خانواده شهدای پیشمرگ کرد مسلمان در موزه انقلاب اسلامی و دفاع مقدس برگزار شد.
 
رونمایی از هفت عنوان تاریخ شفاهی فرماندهان تا پایان سال
 
سردار جعفری در این آئین گفت: ما امروز در نقطه عطف عظیم هندسه قدرت جهانی، باشکوه و قدرت اقتدار ایران اسلامی را حفظ کرده و گرامی‌ می‌داریم. یکی از اقدامات بسیار ارزشمندی که در این زمینه بسیار تاثیرگذار است، نشر ارزش‌های دفاع‌مقدس می‌باشد. اگر دفاع مقدس را نداشتیم بسیاری از افتخارات امروز را نیز نداشتیم.
 
وی ادامه داد: دفاع‌مقدس یک مکتب فکری و راهبردی برای ماست و یک افق روشن را برایمان ترسیم می‌کند و نسلی را تربیت کرده تا بتوانند نسل‌های بعدی را آموزش داده و این فرهنگ را نشر و منتشر کنند. رهبر معظم انقلاب اسلامی فرموده‌اند: ارزش‌های انقلاب باید به نسل‌های بعد منتقل شود. باید بپذیریم افرادی همچون سردار صفوی از سرمایه‌های انقلاب و دفاع مقدس هستند که این ارزش‌ها و دلاوری‌های این فرماندهان باید برای نسل‌های آینده در قالب‌های مختلف معرفی شود.
مدیرعامل موزه انقلاب اسلامی و دفاع مقدس بیان کرد: در این مجموعه تاکنون بیش از 6 هزار ساعت تاریخ شفاهی فرماندهان ضبط شده که اکنون در مرحله پیاده‌سازی است و تا پایان سال‌جاری هفت عنوان از خاطرات شفاهی فرماندهان رونمایی خواهد شد. در این موزه یک مجموعه پژوهشی متمرکز داریم که در زمینه نشر ارزش‌های دفاع‌مقدس فعال است. همچنین علاوه بر کتاب، حمایت از پایان‌نامه‌های ارشد و دکتری نیز در دستور کار ما نیز قرار دارد. در حال حاضر بزرگترین کتابخانه دفاع‌مقدس با حدود 25 هزار عنوان کتاب را در اختیار داریم. امیدواریم با شیوه‌های مناسب و هنرمندانه بتوانیم این ارزش‌ها و تاریخ افتخار‌آفرین ایران را به نسل‌های آینده منتقل کنیم.
 
250 پروژه تخصصی و تاریخ شفاهی فرماندهان در دستور کار است
 
سردار نائینی؛ رئیس مرکز اسناد و تحقیقات دفاع مقدس نیز به ‌نوان سخنران بعدی این آئین گفت: تاریخ شفاهی فرماندهان دفاع مقدس یکی از مهمترین منابع پژوهشی در حوزه دفاع مقدس بوده که به‌عنوان یک منبع تاریخی بی‌بدیل مطرح است. در تاریخ شفاهی جنگ، تاریخ شفاهی فرماندهان جایگاه ویژه‌ای دارد. به بیان رهبر معظم انقلاب، عظمت کار این قهرمانان باید معرفی شود. ایشان در سخنانشان فرماندهان را به‌عنوان قهرمانان ملی معرفی کردند.
 
وی افزود: تاریخ شفاهی فرماندهان از نگاه مرکز اسناد و تحقیقات دفاع مقدس، مکمل تاریخ‌نگاری مکتوب است. در این حوزه تلاش‌های زیادی صورت گرفته که ازجمله می‌توان به انتشار بیش از 60 عنوان روزشمار انقلاب اسلامی و اطلس‌ها و دایرة‌المعارف‌ها اشاره کرد. در این مرکز مجموعه کارهای مستند علمی تاریخ‌نگاری با مبانی و متدلوژی علمی انجام می‌گیرد. همه این تلاش‌ها برای جلوگیری از فراموشی و تحریف آن بخش درخشان از تاریخ ایران است. تاریخ شفاهی یک روش تاریخ‌نگاری نوین و علمی است که در تحقیقات و ثبت وقایع دفاع مقدس جایگاه بسیار ویژه‌ای دارد.
 
سردار نائینی اظهار کرد: به بیان رهبر معظم انقلاب، مستندسازی دفاع‌مقدس امروز در سطحی که باید باشد نیست و این امر نیاز به یک همت جهادی دارد. ایشان چندی پیش در شب خاطره بیان کردند که اگر به تاریخ‌نگاری انقلاب و دفاع‌مقدس توجه نشود، دیگران روایت‌های خود را خواهند داشت. امروز تاریخ‌نگاری سران گروه‌های سیاسی درباره انقلاب به‌وفور در خارج از کشور منتشر می‌شود. بسیاری از حوادث دوران دفاع‌مقدس در سینه افراد موثر آن دوران انباشته شده که تاکنون فرصتی برای ثبت و انتقال آنها فراهم نشده است. به زحمت توانسته‌ایم برخی فرماندهان را به انجام گفت‌وگو و ثبت تاریخ شفاهی راضی کنیم. امروز بسیاری از مراکز ثبت تاریخ شفاهی جنگ نسبت به ثبت خاطرات فرمانده‌هان اهتمام ویژه دارند. مطالبه رهبری در این زمینه 100 برابر کردن کارها است. وی ادامه داد: مرکز اسناد و تحقیقات دفاع مقدس یک مرکز تحقیقاتی و اسنادی است که بزرگترین، غنی‌ترین و منحصربه‌فردترین مجموعه‌های اسنادی را در اختیار دارد. مدتی است که فعالیت‌های مرکز در این زمینه سرعت گرفته و به‌ویژه در یک‌سال اخیر در ابعاد مختلف توسعه یافته است. آنچه امروز به‌عنوان یک گنجینه و ثروت ملی در اختیار رسانه ملی و مراکز تحقیقاتی قرار دارد، حاصل تلاش و ایثار خبرنگاران، عکاسان، راویان و رزمندگان و فرماندهان دوران دفاع مقدس است.
 
رئیس مرکز اسناد و تحقیقات دفاع‌مقدس گفت: تاکنون بیش از 300 عنوان کار پژوهشی در قالب‌های مختلف از سوی مرکز منتشر شده است. این مرکز در تدوین تاریخ شفاهی با نگاه علمی و پژوهشی اهتمام جدی داشته و با نگاه به همه زوایای جنگ تاریخ شفاهی حوزه‌های مختلف تخصصی را مورد توجه قرار می‌دهد. 250 پروژه تخصصی و تاریخ شفاهی فرماندهان در دستور کار است که امیدواریم در سه یا چهار سال آینده 30 عنوان از این آثار را منتشر کنیم. امروز نخستین کتاب از مجموع تاریخ شفاهی که به خاطرات سردار رحیم صفوی اختصاص دارد رونمایی می‌شود.
 
سردار نائینی تصریح کرد: طبق پیش‌بینی، خاطرات سردار صفوی در چهار یا پنج مجلد تاریخ شفاهی به چاپ می‌رسد. کار انجام مصاحبه و تدوین این جلد را مرحوم اردستانی برعهده داشته و در ادامه راه نیز من این کار را برعهده خواهم داشت. تاریخ شفاهی سردار صفوی صحنه‌های نبردهای دفاع‌مقدس را به خوبی ترسیم می‌کند در این کتاب روایت‌های مختلفی از مسائل عملیاتی، تاکتیکی، طرح‌ریزی و مشکلات آماده‌سازی یگان‌ها دیده می‌شود. اگر فرهنگ دفاع‌مقدس با نشر آن استمرار پیدا کند، نباید در برابر دشمنان نگرانی داشته باشیم. امیدواریم این اثر در ترویج فرهنگ انقلاب و حفظ تفکر انقلابی در جامعه موثر واقع شود.

تاریخ شفاهی مقدمه مهمی برای تاریخ مکتوب است
 
دارابی، معاون امور استان‌های سازمان صدا و سیما نیز در بخش دیگری از این آئین گفت: سردار صفوی یک پاسدار واقعی اسلامی، یک فرمانده رشید، یک استاد توانمند دانشگاه و مشاور امین مقام معظم رهبری است. امسال مصادف با چهلمین سالگرد پیروزی انقلاب اسلامی، اگر بخواهیم از پیشگامان انقلاب در دوران مبارزه با رژیم ستم‌شاهی تجلیل کنیم، بی‌شک سردار صفوی یکی از پیشتازان و مجاهدان انقلاب اسلامی است.
 
وی ادامه داد: سوالی که همواره مطرح می‌شود این است که اهمیت تاریخ شفاهی در چیست و اینکه تاریخ شفاهی را به‌عنوان یک فرهنگ در جامعه گسترش دهیم چه ضرورتی دارد؟ این پرسش را از چند منظر می‌توان پاسخ داد؛ نخست اینکه تاریخ شفاهی از این جهت اهمیت ویژه دارد که مقدمه مهمی برای تاریخ مکتوب است، چون در تاریخ‌ شفاهی از کنش‌گران، فعالان وافرادی که در عرصه‌های مختلف راویان و شاهدان عینی درجه اول حوادث بودند و از زبان و سینه آن‌ها واقعیت‌ها را مستقیم منتقل می‌کنیم. مورد دوم اینکه انتشار بسیاری از اسناد طبقه‌بندی‌شده و سری در حوزه دفاعی و امنیتی در دنیا بیش از نیم قرن طول می‌کشد تا رونمایی و منتشر شود. تاریخ شفاهی راه میان‌بری برای بیان این حقایق و جزئیات از زبان نقش‌آفرینان اصلی است.
دارابی اظهار کرد: تاریخ شفاهی از این حیث واجد اهمیت است که امکان داوری، قضاوت و نقد و بررسی را از سوی داوران و کنش‌گران فعال در قید حیات فراهم می‌کند. تاریخ شفاهی در واقع تلاشی برای راستی‌آزمایی و بیان حقایق تاریخی است. همچنین تاریخ شفاهی به تولید و گسترش ادبیات موضوعی در چارچوب مسائل تاریخی کمک شایانی می‌کند. تاریخ انقلاب را بدون تاریخ جنگ و مقاومت نمی‌توانیم روایت کنیم. همچنین به اعتقاد برخی صاحبنظران، تاریخ شفاهی گفت‌وگوی بی‌انتهای زمان حال و آینده است و از این‌رو اهمیت دارد. دلیل دیگر اینکه تاریخ شفاهی حلقه اتصال بین‌نسلی است. تاریخ شفاهی شرایط سیاسی، اقتصادی و اجتماعی حاکم بر جامعه را ترسیم می‌کند. نکته پایانی اینکه حضور موثر ما در حوزه تاریخ شفاهی، نقش مهمی در جلوگیری از تحریف تاریخ از سوی دشمنان و بیگانگان و مغرضان دارد.
 
معاون امور استان‌های سازمان صدا و سیما افزود: کتاب «از سنندج تا خرمشهر» در واقع تاریخ شفاهی دفاع مقدس به روایت سید یحیی صفوی است. در این کتاب صحنه‌های فراوانی از رشادت‌های قهرمانان و حماسه‌سازان را می‌بینیم. از جمله ویژگی‌های خوب این کتاب می‌توان به رعایت انصاف و اخلاق درباره مخالفان، ذکر جزئیات و آمار دقیق عملیات‌ها و به‌جا آوردن حق رفاقت و بیان دلاوری همرزمان اشاره کرد.
 
در این 40 ساله آمریکایی‌‌ها هر توانی داشتند رو کردند، ولی شکست خوردند
 
سردار صفوی نیز به‌عنوان سخنران پایانی این آئین با اشاره به وجه مشترک سنندج و خرمشهر در واژه «مظلومیت»، گفت: مردم کُرد مسلمان مظلوم بودند و مردم خرمشهر نیز مورد ظلم و ستم قرار گرفتند. هنوز چند روز از پیروزی انقلاب نگذشته بود که ضدانقلاب مسلح به جان مردم کُرد افتاد. از مردم کردستان باج، مالیات و سرباز اجباری می‌گرفتند و به جان و مال و ناموس مردم تجاوز می‌کردند. سنندج و دیگر شهرهای کردنشین در تصرف بود. جنگ کردستان در سه مقطع صورت گرفت: مقطع نخست زمان حمله گروهک‌های ضد انقلاب مانند کوموله و رستگاری بوده، مقطع دوم مربوط به سقوط پاوه و قائله حزب دموکرات و کشتار فجیع مردم و پاسداران و در ادامه حماسه چمران و فرمان امام (ره) می‌شود و مقطع سوم از ابتدای اردیبهشت 59 تا شهریور 59 است که این کتاب نیز در واقع به همین مقطع می‌پردازد.
 
وی ادامه داد: زمانی که برای عملیات آزادسازی سنندج ماموریت گرفتم، 28 سال داشتم. 23 روز جنگ سخت برای آزادسازی این شهر درگفت و همرزمان شجاعم از سپاه و بسیج ازجمله شهید صیاد شیرازی و همچنین شهید چمران نیز رشادت‌های فراوانی ازخود نشان دادند. با کمک این بزرگواران و پیشمرگان کُرد مسلمان، ساعت 4 صبح سه‌شنبه 23 اردیبهشت‌ماه سنندج آزاد شد. تا قبل از جنگ فقط در کردستان 500 شهید دادیم که بیش از نیمی از آن‌ها در سنندج بود.
دستیار ارشد رهبری در ادامه بیان کرد: هنوز جنگ و درگیری در کردستان خاتمه نیافته بود که عراق جنگ علیه ایران را آغاز کرد. سوم خرداد که به خرمشهر رسیدیم، تمام شهر ویرانه بود. عراقی‌ها بر دیوارهای شهر نوشته بودند «ما آمده‌ایم که بمانیم». برای ما خیلی سخت بود که ببینیم آبادان و خرمشهر که آن زمان روی هم نزدیک به 500 هزار نفر جمعیت داشت، از مردم خالی شده و شهر بدون مردم نیز شهر ارواح است. در آزادسازی خرمشهر وحدت ارتش، سپاه و جهادسازندگی تاثیرگذار بود. عراقی‌ها پیش‌بینی کرده بودند که خرمشهر را دو روزه اشغال کنند، ولی نیروهای نظامی و مردمی 23 شبانه‌روز مقاومت کردند.
 
سردار صفوی افزود: این سوال که چه کسی به گروهک‌ها خط می‌داد و دست چه کسانی پشت پرده تمام جنایت‌ها و اخلال‌گری‌ها علیه ایران و نظام جمهوری اسلامی بود، همیشه مطرح بوده است. اگر کتاب‌هایی را که براساس اسناد لانه جاسوسی منتشر شده،بخوانیم به خوبی پاسخ این سوال را درمی‌بابیم. از کودتای 28 مرداد 32 تا سرنگونی شاه در بهمن 57 و برهه‌های پس از آن همواره دست آمریکا در تمامی این توطئه‌ها نمایان بوده است. حتی دست صدام از آستین آمریکا بیرون آمد. امروز که 40 سال از انقلاب اسلامی می‌گذرد، کارنامه سیاه آمریکایی‌ها نشان می‌دهد که آن‌ها 65 سال ملت ایران را تحت‌فشار، ظلم و جنایت قرار دادند.
 
وی در پایان گفت: حداقل در این 40 ساله آمریکایی‌‌ها هر توانی داشتند رو کردند، ولی شکست خوردند و در ادامه هم شکست خواهند خورد. قدرت آمریکایی‌ها رو به افول است. امروزه ملت‌ها از انقلاب ما درس گرفته‌اند که چگونه سرنوشت کشورهایشان را رقم بزنند. محور مقاومت شکل گرفته و ملت‌های منطقه آمریکا را با الگوگرفتن از رهنمودهای امام و رهبری و ملت قهرمان ایران بیرون خواهند کرد. ما ملت قدرتمندی هستیم و آمریکایی‌ها دیگر نمی‌توانند براقتصاد و سرنوشت ما سلطه داشته باشند.