شهرام پازوکی درباره این دیدار گفت: الکساندر کنیش اصالتاً روس است ولی در آمریکا درس می‌دهد و تخصصش درباره تصوف است. کتاب او از برخی جهات در تاریخ تصوف برجسته است و نویسنده کتاب جزء تدوین کنندگان دایره المعارف اسلام ویرایش سوم آن است. این دایره المعارف مهمترین منبع به زبان انگلیسی است و طی چند دهه ویرایش شده و نسخه‌های جدیدی از آن ارائه شده و ایشان جزء سر ویراستاران اصلی این دایره المعارف است. او اکنون درباره تاریخ اجتماعی و سیاسی قفقاز کار می‌کند.
پازوکی در این نشست از کنیش پرسید که با توجه به زمینه مطالعاتی‌اش درباره تصوف چرا تاکنون به ایران نیامده چون ایران مهد تصوف است و محققان این حوزه باید به ایران آمده باشند؟
کنیش نیز در پاسخ توضیح داد: من بیشتر به کشورهای عربی سفر کردم اما متاسفانه نتوانستم به ایران بیایم و خیلی خوب است که محققانی که درباره اسلام نظر مثبت دارند به ایران بیایند و با اسلام آشنا شوند.
کنیش درباره علت تدوین این اثر توضیحاتی داد و سپس در پاسخ به این سوال که بین ابن‌عربی و مولانا کدام را مجرح می‌دانید عنوان کرد: ابن عربی متفکر چالش انگیز است و آثارش هم به گونه‌ای چالش انگیز است. من چون ابن عربی را بیشتر کار کردم و فارسی هم خوب نمی‌دانم بیشتر باید به او توجه داشته باشم با این وجود مولانا هم برای من جایگاه خاص خودش را دارد.
محمد جواد ادبی دانشجوی دکتری نیز در این نشست درباره ابن عربی با کنیش صحبت کرد و به بررسی علم الحروف پرداخت.
کنیش
کنیش همچنین درباره وضعیت طریقه‌های تصوف در ایران سوال کرد و علاقه‌مند به مشاهده طریقه‌های تصوف در ایران بود و اینکه آیا تصوف در ایران به صورت طریقه‌ای هست یا خیر.او همچنین بیان کرد: در کشورهایی که پیش از این عضو روسیه بودند مانند چچن تصوف توانسته هویت فرهنگی این مناطق را حفظ کند در غیر این صورت روسی شده بودند.
کنیش همچنین درباره علاقه‌مندی بزرگان و مقامات روسیه به تصوف مانند پوتین افزود: مهمترین نوع فهم اسلام که می‌تواند مقابل دانش بایستد تصوف است. بسیار مهم است که چگونه فهمی از اسلام باشد که جلوی داعش را بگیرد. در روسیه هم به پوتین فهماندند که اگر می‌خواهید اسلامی داشته باشید که به قشرگری داعش نرسد باید تصوف را تقویت کنید.
شهرام پازوکی هم درباره تصوف در ایران نیز گفت: ما در ایران فرقه صوفیه‌ای که درونش خشونت داشته باشد نداریم اما همیشه صوفیه مدافع اسلام معنوی بودند و در این راه تاوان هم دادند که در راس آن حلاج و سهروردی است. همیشه هم برای حفظ هویت فرهنگی تلاش کردند.
وی با تاکید بر اینکه قرائت سلفی قشری ترین قرائت اسلام است گفت: داعش یک فکر است. قشری هم که دنبال داعش هستند از غیر کشی و جنگ و ستیز پرهیزی ندارند. مهمترین هدف داعش ایران است و جالب است آنها با اسرائیل کاری ندارند.
نظر شما