به گزارش خبرنگار خبرگزاری کتاب ایران (ایبنا) در قم، شیخ شهاب‌الدین سهروردی، فیلسوف نامدار ایرانی ملقب به شیخ اشراق، شیخ مقتول و شیخ شهید در سال 549 هجری قمری/1154 میلادی در دهکده سهرورد زنجان متولد شد. وی تحصیلات مقدماتی را که شامل حکمت، منطق و اصول فقه بود، نزد مجدالدین جیلی استادِ فخر رازی در مراغه آموخت و در علوم حکمی و فلسفی سرآمد شد و به قوت ذکا، وحدت ذهن و نیک‌اندیشی بر بسیاری از علوم اطلاع یافت.
سهروردی اندیشمندی خلاق با دیدگاهی جهان‌شمول و عارفانه بود که شیوه‌های استدلالی فلسفه را در حوزه‌ی عرفان به کار گرفت و برای دستیابی به دانش واقعی از همه سنت‌های فکری بشر، که تا آن زمان شناخته شده بود، بهره برد؛ حاصل تلاش‌های فکری وی در عمر کوتاه ولی پربارش، عرضه و تبیین نوعی از علم بود که خود آن را علم حضوری نام نهاد.
کوشش سهروردی در این تامل و تحقیق آشتی دادن فلسفه و عرفان بوده و نمره اش ساخت و پرداخت نظامی از تفکر است که در تاریخ فلسفه‌ی ایرانی اسلامی به حکمت اشراق شهرت یافته است، بدین جهت وی به عنوان یک نظریه‌پرداز و بنیانگذار مکتبی جدید در فلسفه اسلامی، در بسیاری از اندیشه‌ها و تفکرات فلسفی و معنوی تأثیرات وافری گذاشت.
سهروردی حکمت ذوقی و حکمت استدلالی و بحثی را جمع کرده و از این طریق خدمت بزرگی را به فلسفه کرده است. فلسفه سهروردی بر حقیقت نور و ظلمت تکیه دارد و اشراق به معنای روشن ساختن و نورانی کردن است.
وی با وجود عمر کوتاه خویش کتاب‌های متعددی به فارسی و عربی نوشته است که از آن میان می‌توان به حکمت الاشراق، المبدأ و المعاد به عربی و آواز پر جبرییل و عقل سرخ به زبان فارسی اشاره کرد.
این عارف مسلمان سرانجام به حَلَب رفت و از لحاظ علمی بر علمای آن سامان برتری جست و مورد لطف حاکم منطقه قرار گرفت. اما دیدگاههای فلسفی و عرفانی سهروردی باعث خشم مخالفان وی شد. پس از مدتی، بدگویىِ علمای حَلب از شیخ، حاکم را به قتل سهروردی مصمم ساخت و سرانجام وی را در پنجم رجب سال 587 هجری قمری، در سی و هشت سالگی به قتل رساندند. البته شکل قتل وی به صُوَر مختلف نقل شده است. حاکم پس از مرگ شیخ پشیمان شد و مسبّبان این عمل را مجازات نمود.
اندیشه و نظریات سهروردی قرن‌ها بعد از خود نیز مورد تقلید و تحلیل بسیاری از نویسندگان و اندیشمندان قرار گرفت. شرح متعددی بر حکمت الاشراق از سوی شهرزوری، قطب‌الدین رازی، ملاصدرا، دوانی و لاهیجی نوشته شده که تأثیر حکمت اشراق را بر تفکرات فلسفی متکلمان و عارفان نشان می‌دهد.
خبرگزاری کتاب ایران (ایبنا) به مناسبت فرارسیدن پنجم رجب سالروز درگذشت این عارف و اندیشمند بزرگ، فهرستی از آثار منتشرشده در مورد او را پیش روی مخاطبان می‌گذارد.
بر اساس گزارش اطلاعات کتابشناسی موسسه خانه کتاب، 20 عنوان کتاب در مورد شیخ اشراق و حکمت او، در یک دهه اخیر (1387-97)، از سوی مولفان و مترجمان در قم به چاپ رسیده است که 15 عنوان آن چاپ نخست بوده و 5 عنوان نیز اقبال تجدید چاپ را پیدا کرده‌اند.
در این گزارش عناوین کتاب‌های منتشر شده در قم در مورد این حکیم ایرانی، در اختیار علاقه‌مندان قرار گرفته است:
بررسی تطبیقی عالم خیال از دیدگاه ابن‌سینا، شیخ اشراق و ملاصدرا
نویسنده:محمدخان کاظمی - مرکز بین‌المللی ترجمه و نشر المصطفی (ص) - 216 صفحه - رقعی (شومیز) - چاپ 3 سال 1397 - 300 نسخه - 155000 ریال
مبانی اعتباریات: از دیدگاه شیخ اشراق و نقد و بررسی آن
نویسنده: سیدمحمدرضا میریوسفی، نوید حکمت، 128 صفحه، وزیری (شومیز)، چاپ 1 سال 1396، 1000 نسخه، 120000 ریال
تفرجی در عالم عقول طولیه (با تکیه بر دیدگاه ابن سینا، شیخ اشراق و ملاصدرا)
نویسنده: معصومه قاسم‌فام، طلیعه سبز، 200 صفحه، رقعی (شومیز)، چاپ 1 سال 1396، 500 نسخه، 120000 ریال
جایگاه وحی در فلسفه سیاسی از منظر فارابی، ابن‌سینا، شیخ اشراق، خواجه نصیرالدین طوسی و صدرالمتالهین
نویسنده: احمدرضا یزدانی‌مقدم؛ ویراستار: محمدباقر انصاری؛ ویراستار: محمداسماعیل انصاری، دفتر تبلیغات اسلامی حوزه علمیه قم، پژوهشگاه علوم و فرهنگ اسلامی، 440 صفحه، رقعی (شومیز)، چاپ 1 سال 1396، 700 نسخه، 300000 ریال
حکمت اشراق سهروردی:گزارش حکمت اشراق، با تطبیق و نقد همراه با متن حکمه‌الاشراق
نویسنده: سیدیحیی یثربی، موسسه بوستان کتاب، 328 صفحه، وزیری (شومیز)، چاپ 9 سال 1396، 1000 نسخه، 230000 ریال
الحکمه الاشراقیه (المجموعه الکامله لمصنفات شهاب‌الدین یحیی السهروردی):کتاب التلویحات اللوحیه و العرشیه (تعلیقات و ایضاحات)
نویسنده: یحیی‌بن‌حبش سهروردی؛ مقدمه: محمد ملکی، پژوهشگاه علوم انسانی و مطالعات فرهنگی،دانشگاه ادیان و مذاهب، 592 صفحه، جلد 3، وزیری (گالینگور)، چاپ 1 سال 1395، 1000 نسخه، 300000 ریال
الحکمه الاشراقیه (المجموعه الکامله لمصنفات شهاب‌الدین یحیی السهروردی):کتاب حکمه الاشراق (القسم الثانی:فی الانوار الالهیه "الحکمه")
نویسنده: یحیی‌بن‌حبش سهروردی؛ مقدمه: محمد ملکی، پژوهشگاه علوم انسانی و مطالعات فرهنگی،دانشگاه ادیان و مذاهب، 712 صفحه، جلد 2، وزیری (گالینگور)، چاپ 1 سال 1394، 1000 نسخه، 400000 ریال
فلسفه تعلیم و تربیت اشراق: مبانی
نویسنده: محمد بهشتی؛ ویراستار: سعیدرضا علی‌عسکری، پژوهشگاه حوزه و دانشگاه، 184 صفحه، (در2جلد )، جلد 1، وزیری (شومیز)، چاپ 1 سال 1394، 1000 نسخه، 67000 ریال
فلسفه تعلیم و تربیت اشراق: نظریه تربیتی
نویسنده: محمد بهشتی؛ ویراستار: سعیدرضا علی‌عسکری، پژوهشگاه حوزه و دانشگاه، 172 صفحه، (در2جلد )، جلد 2، وزیری (شومیز)، چاپ 1 سال 1394، 1000 نسخه، 65000 ریال
اصطلاح‌نامه فلسفه اشراق با مستند اصطلاحات و نمودار
تدوین:مرکز پژوهشی دائره‌المعارف علوم عقلی اسلامی، موسسه آموزشی و پژوهشی امام خمینی (ره)، 338 صفحه، وزیری (سلفون)، چاپ 1 سال 1393، 500 نسخه، 200000 ریال
ادراک شهودی: از دیدگاه ابن‌سینا، سهروردی و صدرالمتالهین
نویسنده: حبیب‌الله هدایتی، شکوفه یاس، 370 صفحه، رقعی (شومیز)، چاپ 1 سال 1393، 1000 نسخه، 150000 ریال
تبیین عالم مثال از دیدگاه شهاب‌الدین سهروردی
نویسنده: زینب نادی؛ نویسنده: مریم هوشمند، وحدت بخش، 72 صفحه، وزیری (شومیز)، چاپ 1 سال 1393، 500 نسخه، 35000 ریال
رهواری و رستگاری (از میراث معنوی سهروردی، باباافضل و عطار)
نویسنده: محمد کریمی‌زنجانی‌اصل، مجمع ذخائر اسلامی، 208 صفحه، رقعی (شومیز)، چاپ 1 سال 1393، 150000 ریال
معرفت و اشراق در اندیشه سهروردی (به زبان اندونزیایی)
نویسنده: حسین ضیائی؛ مترجم: محمد افیف؛ مترجم: مونیر معین، مرکز بین‌المللی ترجمه و نشر المصطفی (ص)، 296 صفحه، رقعی (شومیز)، چاپ 1 سال 1393، 300 نسخه، 140000 ریال
منطق اشراق:پژوهشی در منطق حکمت اشراق سهروردی
نویسنده: حسین فلسفی، موسسه بوستان کتاب، 170 صفحه، وزیری (شومیز)، چاپ 2 سال 1391، 1000 نسخه، 45000 ریال
عشق در سه مکتب: مشاء، اشراق و حکمت متعالیه
نویسنده: علی کریمیان‌صیقلانی، جامعه مدرسین حوزه علمیه قم، دفتر انتشارات اسلامی، 268 صفحه، رقعی (شومیز)، چاپ 2 سال 1390، 1000 نسخه
در امتداد وحی و عرفان:زیست‌نامه و رویکرد وحیانی و عرفانی شیخ اشراق در فلسفه
نویسنده: محمد ملکی، ادیان، 360 صفحه، رقعی (شومیز)، چاپ 1 سال 1389، 2000 نسخه، 70000 ریال
ستایش و نیایش (پنج رساله از شیخ اشراق)
نویسنده: عمربن‌محمد سهروردی؛ مترجم: محمد ملکی، نشر ادیان، 112 صفحه، رقعی (شومیز)، چاپ 1 سال 1389، 2000 نسخه، 23000 ریال
فلسفه اشراق با ذائقه ایرانی
نویسنده: محمدحسین ایراندوست، سنجاقک، 136 صفحه، رقعی (شومیز)، چاپ 1 سال 1389، 18000 ریال
آشنایی با حکمت مشاء و اشراق
نویسنده: هادی رستگارمقدم‌گوهری، بوستان کتاب، 200 صفحه، رقعی (شومیز)، چاپ 2 سال 1388، 1500 نسخه، 26000 ریال
سه‌شنبه ۲۱ اسفند ۱۳۹۷ - ۰۹:۲۰
ایبنا کتابشناسی سهروردی را در سالروز درگذشت او بررسی کرد؛
شیخ اشراق؛ پایه‌گذار مکتبی نوین در فلسفه و حکمت
همزمان با سالروز درگذشت حکیم سهروردی، خبرگزاری کتاب ایران (ایبنا)، کتابشناسی آثاری را که با محوریت این عارف فرزانه در یک دهه اخیر در قم منتشر شده‌اند، بررسی کرد.
نظر شما