به گزارش خبرنگار خبرگزاری کتاب ایران (ایبنا) در قم، امروز هشتم مردادماه، سالروز درگذشت آیت‌الله علی‌اکبر فیض معروف به مشکینی از روحانیون تاثیرگذار در انقلاب اسلامی ایران، رئیس فقید مجلس خبرگان رهبری (از هنگام تأسیس در 1361 تا پایان عمر)، رئیس جامعه مدرسین حوزه علمیه قم پس از انقلاب، امام جمعه دائم قم و استاد فقه، اصول، تفسیر و اخلاق است.
وی از شخصیت‌های ذوالابعاد و کم‌بدیل حوزه علمیه قم در دوران معاصر به‌شمار می‌آمد که فقدان او در سال‌های گذشته، بیش از پیش احساس می‌شود؛ رسیدن به مراتب عالیه در علوم اسلامی از قبیل فقه، اصول، کلام، تفسیر و...، مکانت والا در اخلاق نظری و عملی و توسعه آن در میان طلاب با تدریس و کردار، حضور در عرصه مبارزات نهضت اسلامی از آغاز و حمایت از نظام برآمده از آن تا پایان حیات، از سرفصل‌های حیات آن بزرگ به‌شمار می‌آید.
آیت‌الله مشکینی در سال 1300 ش. در روستایی از توابع بلوک مشکین و در میان خانواده‌ای متدین و اهل علم چشم به جهان گشود؛ پدرش از اهالی علم بود و در کسوت روحانیت به تحصیل علم و رتق و فتق امور مردم می‌پرداخت. وی هنگامی که همراه با پدر در نجف اشرف مقیم بود، به مکتبخانه رفت و سپس همراه پدر به وطن بازگشت و مقداری از مقدمات علوم دینی را نزد او فرا گرفت.
با رحلت پدر و به سفارش وی، برای تحصیل علوم دینی به شهرستان اردبیل سفر کرد و مقداری از صرف و نحو را در آنجا فرا گرفت، سپس در معیت عالم بزرگواری که از معترضین در حادثه مسجد گوهرشاد مشهد در مورد حکم کشف حجاب در زمان رضاخان بود، به شهر قم آمد و در دیار عش آل محمد (ص) به تحصیل علوم دینی پرداخت.
در آن زمان سایه منحوس رژیم پهلوی بر کشور مستولی و تحصیل در حوزه‌های علمیه بسیار دشوار بود، اما در این شرایط آیت‌الله مشکینی دروس دوره سطح را با موفقیت به پایان رساند و در درس خارج فقه و اصول استادان و علماء مشهور دوره خود حاضر شد. وی همچنین در سال‌های تحصیل خود، به محضر عالمان بسیاری شرفیاب شد. او در دروس خارج فقه و اصول آیت‌الله العظمی بروجردی (ره) و آیت‌الله العظمی محقق داماد (ره) شرکت می‌کرد. در نجف نیز به محضر عالمان و استادان آن دیار شرفیاب می‌شد و در درس خارج امام خمینی (ره) شرکت جدی داشت.
بسیاری از استادان و علمای امروز از شاگردان آیت‌الله مشکینی به‌شمار می‌آیند که در درس‌های وی شرکت جدی داشته‌اند. او کتب دوره مقدمات و سطح را بارها تدریس کرده و سال‌ها به تدریس خارج فقه و اصول اشتغال داشته است. یکی از فعالیت های مهم و برجسته وی در عرصه فرهنگی، تأسیس مؤسسه الهادی است که به چاپ کتب مفید و اسلامی برای سطوح گوناگون جامعه می پردازد و مردم را با حقایق و معارف اسلامی آشنا می سازد.
وی از نخستین افرادی بود که به نهضت امام خمینی (ره) پیوست و در دفعات مکرر توسط ساواک دستگیر، زندانی و تبعید شد. وی از اعضای جامعه مدرسین حوزه علمیه قم بود و زیر بسیاری از اعلامیه‌های آن را امضاء کرده است. با پیروزی انقلاب اسلامی ایران، وی در مسئولیت‌های گوناگونی به ایفای نقش پرداخت.
سرانجام این عارف و معلم اخلاق پس از سال‌ها خدمات علمی به جامعه اسلامی و طلاب و حوزه‌های علمیه و پس از سال‌ها تلاش و خدمت به نظام مقدس جمهوری اسلامی، در روز 8 مرداد ماه 1386 در سن 86 سالگی دعوت حق را لبیک گفت و در حرم فاطمه معصومه (س) در مسجد بالاسر به خاک سپرده شد.
آیت‌الله مشکینی کتاب‌های فراوانی در زمینه‌های گوناگون علوم اسلامی تألیف و منتشر کرده است. در سال 1393، مرکز تحقیقات کامپیوتری علوم اسلامی نور، مجموعه آثار همایش بزرگداشت آیت‌الله مشکینی را در یک نرم‌‌افزار تولید کرد. این مجموعه در چند بخش کتاب‌های تألیفی، گفتارها (خطبه‌های نماز جمعه)، یادنامه و نگارخانه (ده‌ها سخنرانی درس اخلاق (ارائه شده در شبکه رادیویی معارف) به همراه تصاویر منتشر شده است.
خبرگزاری کتاب ایران (ایبنا) به مناسبت فرارسیدن سالروز درگذشت این فقیه مجاهد و پارسا، اطلاعات کتابشناسی مهم‌ترین آثار وی را مرور کرده است که در زیر از نظر مخاطبان می‌گذرد.
المواعظ العددیه = نصایح شمارشی: فارسی، عربی
نويسنده: علی مشکینی‌اردبیلی؛ مترجم: سیدمرتضی موسوی‌قافله‌باشی؛ زيرنظر: محمدحسین درایتی، سازمان چاپ و نشر دارالحدیث، در 2 جلد، وزیری (سلفون)، چاپ 5 سال 1397، 500 نسخه
تحریر تحریر الوسیله للامام الخمینی
نويسنده: علی مشکینی‌اردبیلی؛ محقق: سیدمرتضی سیدابراهیمی، دارالحدیث، 344 صفحه، وزیری (سلفون)، چاپ 3 سال 1397، 500 نسخه، 180000 ریال
گزیده المواعظ العددیه (نصایح شمارشی)
نويسنده: علی مشکینی‌اردبیلی؛ گردآورنده: رضا بابایی؛ مترجم: سیدمرتضی موسوی‌قافله‌باشی، دارالحدیث، 532 صفحه، وزیری (سلفون)، چاپ 1 سال 1396، 1000 نسخه، 240000 ریال
واجبات و محرمات در شرع اسلام
نويسنده: علی مشکینی‌اردبیلی، الهادی، 132 صفحه، رقعی (شومیز)، چاپ 21 سال 1396، 3000 نسخه، 50000 ریال
نصایح و سخنان چهارده معصوم (ع) و هزار و یک سخن
نويسنده: علی مشکینی‌اردبیلی؛ مترجم: احمد جنتی، الهادی، 448 صفحه، وزیری (سلفون)، چاپ 43 سال 1395، 3000 نسخه، 150000 ریال
درس‌هایی از اخلاق
نويسنده: علی مشکینی‌اردبیلی؛ مترجم: حسین استادولی، الهادی، 304 صفحه، رقعی (شومیز)، چاپ 2 سال 1395، 1000 نسخه، 70000 ریال
تفسیر روان
نويسنده: علی مشکینی‌اردبیلی؛ ويراستار: حسین استادولی؛ خطاط: عثمان طه، دارالحدیث، در 8 جلد، وزیری (سلفون)، چاپ 1 سال 1393، 1000 نسخه
رسائل قرآنی: دائره‌المعارف القرآنیه، تفسیر بعض الآیات المشکله، آیات الاحکام
نويسنده: علی مشکینی‌اردبیلی؛ محقق: محمدحسین درایتی، دارالحدیث للطباعه و النشر، 478 صفحه، جلد 1، وزیری (سلفون)، چاپ 1 سال 1393، 1000 نسخه، 170000 ریال
رسائل قرآنی: دائره‌المعارف القرآنیه، تفسیر آیات الطهاره و الصلاه، لغات قرآن
نويسنده: علی مشکینی‌اردبیلی؛ محقق: محمدحسین درایتی، دارالحدیث للطباعه و النشر، 972 صفحه، جلد 2، وزیری (سلفون)، چاپ 1 سال 1393، 1000 نسخه، 240000 ریال
قصار الجمل فی العقائد و الاخلاق و العمل
نويسنده: علی مشکینی‌اردبیلی؛ محقق: مهدی هوشمند، موسسه دارالحدیث الثقافیه، در 2 جلد، وزیری (سلفون)، چاپ 1 سال 1393، 1000 نسخه، 200000 ریال
کشکول حکمت
نويسنده: علی مشکینی‌اردبیلی؛ مترجم: عبدالله امینی‌پور، موسسه فرهنگی دارالحدیث، 396 صفحه، وزیری (سلفون)، چاپ 1 سال 1393، 1000 نسخه، 140000 ریال
نوشتارهای فقهی
نويسنده: علی مشکینی‌اردبیلی؛ محقق: حمید احمدی‌جلفایی، موسسه فرهنگی دارالحدیث، 578 صفحه، وزیری (سلفون)، چاپ 1 سال 1393، 150000 ریال
مسلکنا فی العقائد و الاخلاق و العمل
نويسنده: علی مشکینی‌اردبیلی؛ محقق: غلامحسین مجیدی، موسسه دارالحدیث الثقافیه، 512 صفحه، وزیری (سلفون)، چاپ 1 سال 1393، 1000 نسخه، 130000 ریال
مصطلحات الفقه
نويسنده: علی مشکینی‌اردبیلی؛ محقق: حمید احمدی‌جلفایی، موسسه دارالحدیث الثقافیه، 674 صفحه، وزیری (سلفون)، چاپ 1 سال 1393، 1000 نسخه، 170000 ریال
ازدواج در اسلام
نويسنده: علی مشکینی‌اردبیلی؛ مترجم: احمد جنتی؛ محقق: محمود کریمیان، موسسه فرهنگی دارالحدیث، 318 صفحه، وزیری (سلفون)، چاپ 1 سال 1393، 1000 نسخه، 110000 ریال
اصطلاحات علم اصول
نويسنده: علی مشکینی‌اردبیلی؛ مترجم: علیرضا شاه‌فضل، موسسه بوستان کتاب، 360 صفحه، وزیری (شومیز)، چاپ 1 سال 1394، 1150 نسخه، 190000 ریال
الاصول مشتمل علی «تحریر المعالم»، «اصطلاحات الاصول"
نويسنده: علی مشکینی‌اردبیلی؛ محقق: سیدمرتضی سیدابراهیمی؛ محقق: محمدمهدی احسانی‌فر، موسسه فرهنگی دارالحدیث، 526 صفحه، وزیری (سلفون)، چاپ 1 سال 1393، 1000 نسخه، 160000 ریال
التعلیقه الاستدلالیه علی العروه الوثقی: الاجتهاد و التقلید و الطهاره
نويسنده: علی مشکینی‌اردبیلی؛ محقق: محمدحسین درایتی، دارالحدیث، 918 صفحه، جلد 1، وزیری (سلفون)، چاپ 1 سال 1393، 1000 نسخه، 270000 ریال
التعلیقه الاستدلالیه علی العروه الوثقی: الصلاه، الخمس، المضاربه و الشرکه، ولایه الفقیه
نويسنده: علی مشکینی‌اردبیلی؛ محقق: محمدحسین درایتی؛ محقق: ابراهیم طاهری‌کیا، دارالحدیث، 916 صفحه، جلد 3، وزیری (سلفون)، چاپ 1 سال 1393، 1000 نسخه، 320000 ریال
التعلیقه الاستدلالیه علی العروه الوثقی: الطهاره و الصلاه
نويسنده: علی مشکینی‌اردبیلی؛ محقق: محمدحسین درایتی، دارالحدیث للطباعه و النشر، 794 صفحه، جلد 2، وزیری (سلفون)، چاپ 1 سال 1393، 1000 نسخه، 240000 ریال
التعلیقه الاستدلالیه علی شرائع الاسلام علی مسائل الحلال و الحرام: الحدود و التعزیرات، القصاص
نويسنده: علی مشکینی‌اردبیلی؛ محقق: محمدحسین درایتی، موسسه دارالحدیث الثقافیه، 644 صفحه، جلد 2، وزیری (سلفون)، چاپ 1 سال 1393، 1000 نسخه، 230000 ریال
الفقه الماثور: اصول متلقاه من الکتاب و السنه باسلوب حدیث و نظم جدید
نويسنده: علی مشکینی‌اردبیلی؛ محقق: محمدمهدی خوش‌قلب؛ محقق: جواد فاضل‌بخشایشی، موسسه دارالحدیث الثقافیه، 574 صفحه، وزیری (سلفون)، چاپ 1 سال 1393، 1000 نسخه، 175000 ریال
القرآن الحکیم
مترجم: علی مشکینی‌اردبیلی؛ خطاط: عثمان طه، سرمایه، 616 صفحه، رحلی (سلفون)، چاپ 1 سال 1392، 10000 نسخه
الرسائل الجدیده والفرائد الحدیثه: تلخیص لفرائد الاستاذ الاعظم العلامه الکبیر الشیخ مرتضی الانصاری
نويسنده: علی مشکینی‌اردبیلی؛ محقق: سیدمرتضی سیدابراهیمی، الهادی، 800 صفحه، وزیری (گالینگور)، چاپ 1 سال 1391، 1000 نسخه، 110000 ریال
Obligations and prohibitions in Islamic divine law
نويسنده: علی مشکینی‌اردبیلی؛ مترجم: زینب بی‌ریا؛ ويراستار: لاری‌آ. آلن، مجمع جهانی اهل بیت (ع)، 116 صفحه، رقعی (شومیز)، چاپ 1 سال 1391، 5000 نسخه
التعلیقه الاستدلالیه علی تحریر الوسیله
نويسنده: علی مشکینی‌اردبیلی؛ محقق: سیدمرتضی سیدابراهیمی؛ محقق: ابوحیدر وائلی، دارالحدیث، در 4 جلد، وزیری (سلفون)، چاپ 1 سال 1390، 1000 نسخه
مجموعه‌ی سه کتاب: نصایح و سخنان چهارده معصوم (ع) و هزار و یک سخن
نويسنده: علی مشکینی‌اردبیلی؛ مترجم: احمد جنتی، الهادی، 480 صفحه، وزیری (گالینگور)، چاپ 34 سال 1388، 5000 نسخه، 43000 ریال
اخلاق اسلامی
نويسنده: علی مشکینی‌اردبیلی، موسسه فرهنگی قدر ولایت، 160 صفحه، رقعی (شومیز)، چاپ 1 سال 1387، 3000 نسخه، 10000 ریال
اصطلاحات الاصول و معظم ابحاثها ...
نويسنده: علی مشکینی‌اردبیلی، دفتر نشر الهادی، 304 صفحه، وزیری (گالینگور)، چاپ 10 سال 1386، 2000 نسخه، 24000 ریال
تحریر المواعظ العددیه فیها ما تشتهیه الانفس و تلذ الاعین: من الحکم العقلیه و المعارف الشرعیه و طرائف العلوم و ظرائف الفنون و لطائف الوعوظ، ماخوذه مقتب
نويسنده: علی مشکینی‌اردبیلی، الهادی، 736 صفحه، وزیری (گالینگور)، چاپ 8 سال 1383، 2000 نسخه
المواعظ العددیه
نويسنده: علی مشکینی‌اردبیلی؛ شارح: علی احمدی‌میانجی، الهادی، 592 صفحه، وزیری (گالینگور)، چاپ 7 سال 1381، 2000 نسخه
المصباح المنیر: زیباترین سخن و عارفانه‌ترین دستور برای توبه و مناجات و ...
نويسنده: علی مشکینی‌اردبیلی، الهادی، 596 صفحه، وزیری (گالینگور)، چاپ 7 سال 1379، 2000 نسخه، 18000 ریال
تحریر المعالم: معد للشروع فی اصول الفقه
نويسنده: علی مشکینی‌اردبیلی، الهادی، 248 صفحه، رقعی (شومیز)، چاپ 7 سال 1375، 5000 نسخه، 4000 ریال
سه‌شنبه ۸ مرداد ۱۳۹۸ - ۱۱:۵۱
ایبنا در سالروز درگذشت رئیس جامعه مدرسین حوزه علمیه قم پس از انقلاب، مرور کرد؛
کتابشناسی آثار آیت‌الله مشکینی؛ از «اصطلاحات علم اصول» تا «درس‌هایی از اخلاق»
همزمان با سالروز درگذشت آیت‌الله مشکینی، از روحانیون تاثیرگذار در انقلاب اسلامی ایران، خبرگزاری کتاب ایران (ایبنا) اطلاعات کتابشناسی مهم‌ترین آثار وی را مرور کرده است.
نظر شما