کتاب «مادر» با شعری از ایرج میرزا و تصویرگری هدا حدادی و «بچه‌ها بهار» با شعری از نیما یوشیج و تصویرگری هدا حدادی عنوان آثاری است که از سوی بخش کودک و نوجوان انتشارات مهروماه (کتاب‌های میرکا) برای گروه سنی کودک منتشر شده و می‌تواند منبع مناسبی برای معرفی این شاعران به کودکان باشد.
هدا حدادی، درباره این آثار به ایبنا می‌گوید: ایده اصلی برای تولید این کتاب‌ها این بود که علی یزدی‌نژاد، مدیر انتشارات میرماه می‌خواست شعر معاصر فارسی را برای کودکان احیا کند زیرا بسیاری از این اشعار از کتاب‌های درسی دانش‌آموزان حذف شده و آنها بسیاری از شاعران مهم کشورمان را نمی‌شناسند و با لحن، سبک و شعرشان در مدرسه آشنا نمی‌شوند. از سویی علی یزدی‌نژاد نیم‌نگاهی هم به کتاب‌های کانون پرورش فکری داشت و تلاش کرد همانطور که کتاب‌های دهه 50 کانون پرورش فکری بر نسل ما تاثیر داشت، ما هم بتوانیم با احیای ادبیات فاخر این تاثیر را بر بچه‌ها بگذاریم.
این تصویرگر کتاب‌های کودک، در ادامه می‌افزاید: براین اساس همفکری کردیم و در اشعار شاعران معاصر جست‌وجو کردیم تا شعرهای قابل درکی برای کودکان به‌دست بیاوریم و این اشعار را یافتیم. مثلا «بچه‌ها بهار» براساس یکی از ساده‌ترین و روان‌ترین شعرهایی بود که می‌توان از اشعار نیما یوشیج برای بچه‌ها انتخاب کرد. اما این شعر خیلی کوتاه بود و من با تصویر روایت‌هایی را به ماجرای بهار اضافه کردم تا کودک وقتی کتاب را می‌بیند با فرهنگ مردم مازندران هم آشنا شود. من همه تصاویر این کتاب را از مناظر واقعی استان مازندران، آداب و رسوم، لباس‌ها و بازی‌های محلی آنجا برداشتم.
حدادی با اشاره به اینکه یک سال روی تصاویر کتاب «بچه‌ها بهار» کار کرده، می‌گوید: تصویرگری این کتاب خیلی پرزحمت بود، چون جزئیات زیادی داشت. در هر صفحه از این کتاب، دوسطر از شعر نیما وجود دارد و حرفی هم که مطرح می‌کند راجع به بهار و دوباره زنده شدن طبیعت است و اینکه همه باید کار کنند. پرداختن به موضوعات طبیعت و بازآفرینی حیات هم یک موضوع جهانی است.
او در ادامه به کتاب «مادر» اشاره می‌کند و می‌گوید: وقتی کتاب «بچه‌ها بهار» منتشر شد و از نتیجه راضی بودیم به سراغ شاعران دیگر رفتیم. من همیشه به شعر «مادر» ایرج میرزا خیلی علاقه داشتم و فکر می‌کنم پیش از انقلاب هم در کتاب‌های درسی بوده و بعد حذف شده است. من این شعر را خواندم و سعی کردم برای هر بیت آن یک تصویر کار کنم و مراحل عشق ورزی یک مادر به بچه و زحمت‌هایی که می‌کشد تا بچه بزرگ شود را نشان دهم. البته آنقدر شعر ایرج میرزا کامل است که نتوانستم کارهای بیشتری روی آن انجام دهم ولی سعی کردم وابستگی به دوران ایرج میرزا در تصاویر دیده شود و چیزهایی از امروز با آن تلفیق کنم. یعنی نمی‌توانیم بگوییم این مادر و بچه مربوط به دوران خاصی هستند و تلاشم این بود که تصاویر همیشگی باشند.
حدادی می‌افزاید: «باغ ایران» هم کتاب دیگری بود که در این راستا کار کردیم و من علاوه براینکه مدیر هنری کار بودم، در تصویرگری هم مشارکت داشتم. در این کتاب شعری از حسین گل‌گلاب با تصاویری از 11 تصویرگر استفاده شده است. به دلیل اینکه موضوع ایران موضوع همه ماست سعی کردم از همه نسل‌ها یعنی از پرویز کلانتری و نورالدین زرین‌کلک تا هاله قربانی در تصویرگری این کتاب استفاده کنم و ناشر هم تلاشش این بود که به بچه‌ها احساس وطن‌پرستی و افتخار به کشور را یادآوری کند. حسی که امروزه کمرنگ شده و غرور ملی‌مان بارها و بارها در سال‌های اخیر خدشه‌دار شده است. تلاشمان این بود با استفاده از یک شعر کودکانه به بچه‌ها یادآوری کنیم که می‌توانند به کشورشان افتخار کنند.
حدادی درباره نحوه سفارش تصویر به تصویرگران نیز می‌گوید: ما به تصویرگران گفتیم فارغ از بیتی که به آنها داده می‌شود، تصویری که مد نظر ما بود را کار کنند که ممکن بود هیچ ارتباطی هم با بیتی که در آن صفحه نوشته شده نداشته باشد. مثلا از عطیه مرکزی خواستم کوه دماوند را کار کند یا از کمال طباطبایی خواستم گذشتن سیاوش از آتش را کار کند. و این شد مجموعه‌ای از مفاخر ایران و اتفاق‌هایی که در کشور ما رخ می‌دهد مانند انقراض برخی گونه‌های جانوری، را نشان دادیم. همچنین علاوه بر نمایش زیبایی‌های ایران و هشدارهایی که دادیم، تنوع تصویرگری را هم به نمایش گذاشتیم و نشان دادیم هرصفحه از شعر بلند ایران می‌تواند یک جهان تازه به روی ما باز کند.
.jpg)
این تصویرگر یادآوری می‌کند: البته انجام دادن کار گروهی واقعا ساده نیست. اما این تصویرگران و استادان به خوبی کنار هم قرار گرفتند و تیم هماهنگی داشتیم و امیدوارم مخاطبان هم بتوانند با کتاب ارتباط بگیرند و با روندی که میرماه در پیش گرفته برای حرف زدن با بچه‌ها با زبان امروزی از طریق ادبیات فاخر، غرور ملی به بچه‌ها یادآوری شود. این زبان امروزی همان تصویرگری امروزی و ترکیب ادبیات فاخر با تصویرگری است که محصولی به‌روز به بچه‌ها ارائه شود. علاوه براین تلاش شد کیفیت بالا در همه مراحل کتابسازی مورد توجه قرار گیرد.
او در ادامه از انتشار کتاب «دست‌هایم را در باغچه می‌کارم» خبر می‌دهد و می‌گوید: این کتاب در همین راستا هفته آینده از سوی انتشارات میرماه برای کودکان منتشر می‌شود. من در این کتاب، تکه‌هایی از شعر فروغ فرخ‌زاد را انتخاب کردم که کلماتش برای بچه‌ها قابل درک باشد و مضامین طبیعت‌گرایانه و انسانی ساده و قابل فهم برای کودکان داشته باشد و تصویرسازی کردم. البته من تصویرسازی‌ها را قبل از انتخاب شعرها انجام دادم و بعد آنها را با هم هماهنگ کردم.
حدادی می‌افزاید: این کتاب همزمان به زبان انگلیسی هم ترجمه شده تا بتوانیم روی بازار انگلیسی این کتاب هم کار کنیم زیرا فروغ فرخ‌زاد تنها شاعر ایران است که شعرهایش به زبان‌های متعدد ترجمه شده است و در سطح دنیا شناخته شده است و همه فروغ را می‌شناسد اما بچه‌های دبستانی در ایران فروغ را نمی‌شناسد و این خیلی غم‌انگیز است و ما می‌خواهیم از طریق ساده‌ترین شعرهای فروغ با تصویرگری‌های امروزی او را به بچه‌ها معرفی کنیم. ضمن اینکه من این دغدغه را دارم که زنان موفق و افتخارآفرین کشورمان را به دختربچه‌ها معرفی کنم تا اعتماد به نفس‌شان بالا برود و بدانند می‌توانند موفق باشند و جهانی شوند و با مردم کشورشان حرف بزنند و این حرف گسترده شود.
به گفته این تصویرگر و نویسنده، روند انتشار این کتاب‌ها در انتشارات میرماه ادامه دارد و تلاش می‌شود شاعران و مفاخر بیشتری به بچه‌ها معرفی شود.
تغییر نگرش نسبت به مادر در جهان
علی یزدی‌نژاد، مدیر انتشارات میرماه، هم درباره کتاب «مادر» می‌گوید: در کتاب «مادر» از شعری از ایرج میرزا استفاده کردیم. البته بیشتر، شعرهای هجو ایرج میرزا در ذهن مردم هست و افرادی که خیلی با ادبیات آشنا نیستند این شاعر را خوب نمی‌شناسند، درحالی‌که برخی شعرهای ایرج میرزا فوق‌العاده خاص است مانند شعر «مادر» که سال‌ها در کتاب درسی بوده است.
این ناشر ادامه می‌دهد: با انتشار این کتاب‌ها می‌خواستیم بچه‌ها با کارهای شاعران خوب و آثار تصویرگران برجسته آشنا شوند بلکه تحولی از نظر فکری در آنها ایجاد شود و ذائقه‌شان به این سو تمایل پیدا کند. «در بچه‌ها بهار» شعری از نیما یوشیج انتخاب کردیم با تصویرگری هدا حدادی که به زبان انگلیسی هم ترجمه شد و در دانمارک 40 ورکشاپ برای آن در مدارس برگزار شد.
یزدی‌نژاد می‌افزاد: از سویی با توجه به اینکه مادر موضوعی بین‌المللی است، قابلیت ترجمه شدن به سایر زبان‌های دنیا را دارد و درحال مذاکره با یکی از مترجمان قوی خارجی برای ترجمه این کتاب به زبان انگلیسی هستیم. انتشار این کتاب به زبان انگلیسی می‌تواند در دنیا نگرشی که نسبت به مادر وجود دارد را تغییر دهد و فوق‌العاده شخصیت مادر را بالا می‌برد. همچنین علاوه براینکه سبب ایجاد شناخت در کودکان نسبت به این شاعر می‌شود در خارج از کشور هم می‌توانیم این کار را جا بیندازیم و فرهنگمان را معرفی کنیم.
نظر شما