به گزارش خبرنگار خبرگزاري كتاب ايران(ايبنا)، «نقد و بررسي اصول و مباني پژوهش در كتابداري و اطلاع‌رساني»، «آموزش پژوهش‌مدار در برنامه كتابداري و اطلاع‌رساني»، «شيوه‌هاي گسترش مهارت‌هاي پژوهشي كتابداران و متخصصان اطلاع‌رساني» و «تاثير يافته‌هاي پژوهش بر خدمات كتابخانه‌ها و مراكز اطلاع‌رساني» از جمله محورهاي اين همايش است.

از ديگر موضوع‌هاي مورد بحث در اين همايش مي‌توان به «پيوند نظر و عمل در كتابداري و اطلاع‌رساني»، «نقش انجمن‌هاي كتابداري و اطلاع‌رساني در توسعه پژوهش در اين رشته» و «مقايسه رويكردهاي كمي و كيفي در پژوهش‌هاي كتابداري و اطلاع‌رساني» اشاره كرد.

اين همايش نخستين همايش پژوهشي در حوزه كتابداري و اطلاع‌رساني است و به گفته دكتر يزدان منصوريان، دبير اجرايي، از مجموعه مقاله‌هاي ارسالي از سوي استادان و دانشجويان به دبيرخانه همايش، 36 عنوان پذيرفته شد.

در ابتداي مراسم، دكتر نصرت رياحي‌‌نيا، معاون اداري مالي دانشگاه تربيت معلم و دبير علمي همايش، خاطرنشان كرد: اعضاي گروه كتابداري و اطلاع‌رساني دانشگاه تربيت معلم، از ارديبهشت ماه امسال مقدمات برگزاري همايش را فراهم كردند. اين نخستين همايشي است كه به طور اختصاصي به روش پژوهش اشاره دارد. از ميان چكيده مقاله‌هاي متعدد ارسال شده به دبيرخانه همايش، پس از داوري 10 استاد كتابداري دانشگاه‌هاي مختلف، مقاله‌هاي برتر پذيرفته شدند.

سپس، دكتر زهرا حجازي‌زاده، رييس دانشگاه تربيت معلم، به اشاره‌هاي قرآني درباره ضرورت و اهميت تحقيق و پژوهش پرداخت.

در ادامه، دكتر حميد مهديان، مدير كل دفتر سياست‌گذاري و برنامه‌ريزي فناوري وزارت علوم، در تشريح بخشي از اقدام‌هاي اين وزارتخانه درزمينه پژوهش، به فرمايش مقام معظم رهبري مبني بر لزوم تهيه بانك اطلاعاتي و مركز پژوهش و تحقيق اشاره كرد و گفت: دورنماي فناوري و مديريت اطلاعات در حوزه علم و فناوري، رسيدن به پايگاه اطلاعاتي متمركز، كمك به مهندسي پژوهشي كشور و جهت‌دهي به فعاليت‌هاي پژوهشي و فناوري است. در اين راستا برنامه‌اي در قالب سامانه ملي مديريت علم و فناوري براي ايجاد دسترسي و بهره‌برداري از تمام اطلاعات علمي كشور از يك درگاه واحد تدوين شده است.

وي در بخشي از سخنان خود به ارتباط اين نظام اطلاع‌رساني با مراكز مختلف از جمله «مراكز رشد و پارك‌هاي فناوري»، «مركز اسناد و كتابخانه ملي»، «كتابخانه‌ها و مراكز اطلاع‌رساني» و «پژوهشگاه‌هاي تحت پوشش وزارت علوم» اشاره كرد.

در ادامه، دكتر رحمت‌الله فتاحي، رييس انجمن علوم كتابداري و اطلاع‌رساني ايران درباره «خلاقيت در پژوهش: تحليل عناصر و عوامل نوآوري در پژوهش در چارچوب نظريه‌هاي خلاقيت» سخنراني كرد.

وي خاطرنشان كرد: شواهد نشان مي‌دهد، بخش عمده‌اي از پژوهش‌هاي انجام شده در حوزه كتابداري و اطلاع‌رساني در ايران در قالب پايان نامه تحصيلات تكميلي و با موضوع‌هاي نسبتا تكراري، اشباع‌شده و فاقد نوآوري است.

دكتر فتاحي، به مشكلات كنوني پژوهش، پيش‌نيازهاي خلاقيت و عوامل موثر بر خلاقيت در پژوهش پرداخت و با بيان اين مطلب كه ارزش هر پژوهش در ارايه يافته‌هاي نو است، تصريح كرد: توجه به نظريه ها و عناصر مرتبط با تفكر خلاق در برنامه‌هاي درسي از ضرورت‌هاي عمده به شمار مي‌رود. در عين حال، برگزاري كارگاه‌های تفكر خلاق در دانشگاه‌ها و در پشتيباني درس روش تحقيق بايد در اولويت قرار گيرد.

دكتر مهري پريرخ، عضو هيات علمي دانشگاه فردوسي مشهد نيز در اين همايش مقاله خود را با عنوان«يكپارچگي در انديشه و فرايند پژوهش: نگاهي فلسفي و منطقي » ارايه كرد.

دكتر يزدان منصوريان، عضو هيات علمي دانشگاه تربيت معلم نيز ديگر سخنران اين همايش در پنل پيش از ظهر بود كه درباره «رويكرد كيفي و افق‌هايي نوين در پژوهش هاي كتابداري و اطلاع‌رساني» صحبت كرد.

وي خاطرنشان كرد: در بسياري از موارد پرسش‌هايي در پژوهش‌هاي كتابداري و اطلاع رساني مطرح مي‌شود كه امكان پرداختن به آن‌ها فقط از طريق رويكرد كيفي ميسر است. در اين موارد روش هاي معمول كمي، پاسخگوي نياز پژوهشگران اين حوزه نيست. در پرسش‌هايي كه معمولا با چرا و چگونه آغاز مي‌وشند و پاسخ به آن‌ها در گرو كسب شناخت عميق نسبت به موضوع مورد مطالعه است، رويكرد كيفي كاربرد بيشتري دارد.

آخرين سخنراني بخش پنل صبح اين همايش، ارايه مقاله «بررسي و تحليل محتواي مقا‌له‌هاي ارايه شده در گردهمايي‌هاي كتابداري و اطلاع‌رساني» به قلم افسانه تيموري‌خاني و سعيده اكبري بود.

همايش تخصصي «پژوهش در كتابداري و اطلاع‌رساني:رويكردها، رويه‌ها و كاربردها»، از ساعت 14 با برگزاري پنل عصر ادامه مي‌‌يابد.

در اين بخش، مقاله‌هاي «كنش‌پژوهي در كتابداري و اطلاع‌رساني: كاوشي مستمر بين نظر و كنش»، «نقد هستي شناختي پوزيتيويسم در پژوهش‌هاي كتابداري و اطلاع‌رساني»، «بيان مساله در متون علمي و گزارش‌ طرح‌هاي تحقيقاتي»، «واكاوي برخي چالش‌هاي استدلالي در پژوهش: آنچه دانشجويان علوم كتابداري و اطلاع‌رساني نيز بايستي بدانند»، «كاربرد تفكر استعاري به عنوان ابزاري در تحليل محتواي مقالات تاليفي نشريات كتابداري و اطلاع‌رساني ايران» و «رآليسم استعلايي و رويكرد فراكيفيت‌گرا: پاسخي به چالش‌هاي پژوهش در حوزه كتابداري و اطلاع‌رساني» ارايه مي شوند.