شنبه ۱۹ فروردین ۱۳۹۱ - ۱۴:۳۸
«یاد مهرگان» و کم‌حوصلگی‌های صاحب‌نظران

شهرام اقبال‌زاده، گردآورنده کتاب «یاد مهرگان» که مجموعه‌ای از مقالات تحقیقی و خاطرات نویسندگان ادبیات کودک درباره نادر ابراهیمی است، گفت: متاسفانه با فروکش کردن عواطف پس از مرگ ابراهیمی، صاحب‌نظران کمتر حوصله کردند از نقش او در ادبیات کودک بنویسند._

 اقبال‌زاده، گردآورنده کتاب «یاد مهرگان» در گفت‌ و گو با خبرگزاری کتاب ایران(ایبنا)، درباره انگیزه خود از گردآوری اثری درباره نقش نادر ابراهیمی در ادبیات کودک و نوجوان توضیح داد: متاسفانه در ایران ما سراغ کسی نمی‌رویم تا از او بنویسیم و آدم‌ها سراغ ما مي‌آیند. ما به آدم‌ها در زمان حیات‌شان بها نمی‌دهیم. البته نادر ابراهیمی به اعتبار کارها و ارتباطاتش چندان مغفول نمانده بود اما پس از فوت او من که در آن زمان دبیر انجمن نویسندگان کودک و نوجوان بودم پیشنهاد دادم مراسم بزرگ‌داشتی از طرف انجمن برایش برگزار شود و مسوولیت گردآوری مجموعه مقالاتی درباره این نویسنده را نیز برعهده گرفتم.

اقبال‌زاده با تاکید بر نقش نادر ابراهیمی به عنوان یکی از پیش‌کسوتان ادبیات کودک و نوجوان در این‌باره اظهار کرد: نادر از معدود نویسندگانی بود که در ادبیات کودک در هر سه زمینه نهاد، نظریه و خلق ادبی فعالیت کرده بود. او موسسه «همگام با کودکان و نوجوانان» را تاسیس کرد و به بسیاری از نویسندگان و شاعران این حوزه هم‌چون احمدرضا احمدی امید فعالیت مجدد بخشید. او در عین حال در زمینه مسایل نظری، مبانی نقد آثار کودک و نوجوان و تولید کتاب برای کودکان و نوجوانان پیشگام بود و حتی موفق شد نخستین کتاب جدی با موضوع تصویرگری را بنویسند.

این نویسنده و پژوهشگر ادبیات کودک و نوجوان درباره دشواری‌های تهیه این اثر گفت: وقتی نادر از دنیا رفت من به انجمن پیشنهاد دادم مجموعه مقالاتی درباره نقش او در ادبیات کودک و نوجوان را گردآوری کنم و در حقیقت کار دشواری را آغاز کردم چون در ابتدا بسیاری از صاحب‌نظران برای تهیه این کتاب قول همکاری دادند اما وقتی طبع و عاطفه‌های پس از مرگ نادر فروکش کرد کسی حوصله انجام یک کار پژوهشی دقیق درباره نقش او در ادبیات کودک را نداشت. متاسفانه به این دلیل چاپ اثر به کندی پیش رفت و 3 سال پس از مرگ نادر منتشر شد.
اقبال‌زاده درباره انتشار و توزیع این اثر گفت: موسسه خانه کتاب یاری‌گر مالی انجمن نویسندگان کودک و نوجوان بود و کار توزیع آن را انجمن برعهده داشت که متاسفانه تاکنون از سوی انجمن اقدامی در این زمینه انجام نشده است. پیگیری‌های من هم نشان می‌دهد که انجمن تنها به ارسال نامه‌ای برای تحویل گرفتن کتاب و توزیع آن بسنده کرده است و در حقیقت فعالیت آن در حد یک اداره تنزل یافته است در حالی که جا داشت این کتاب در دیدار نوروزی اعضای انجمن معرفی و توزیع شود.

نویسنده کتاب «افسانه‌ها و قصه‌های ملل» اختصاص یافتن بخش عمده‌ای از «یاد مهرگان» به بیان خاطرات نویسندگان ادبیات کودک و نوجوان را تایید کرد و در این‌باره توضیح داد: متاسفانه ما دچار کاهلی فکری هستیم و اهل تحقیق و نوشتن مقاله‌های نظری نیستیم و به همین خاطر بخشی از «یاد مهرگان» به خاطرات افراد از نادر اختصاص یافت. متاسفانه در بیان برخی از خاطرات نیز نادر محور قرار نگرفته چون ما در خاطره‌نویسی نیز بیشتر به نقش خودمان در ماجرا می‌پردازیم. با این وجود چند مقاله تحقیقی خوب از افرادی چون معصومه انصاریان، شکور لطفی، محمدهادی محمدی و محمدرضا یوسفی نیز در این کتاب آورده شده و بیشتر حجم این کتاب به این مقالات اختصاص یافته است.

وی افزود: با وجود اینکه با برخی از مطالب طرح شده در اثر موافق نبودم اما سعی کردم نظرات خودم را درباره آن‌ها بیان نکنم چون درست نبود که مقالاتی را نقد کنم که خودم آن‌ها را گردآوری کرده‌ام.

اقبال‌زاده تغییرات پیش از چاپ کتاب را این‌گونه برشمرد: من در بخشی از مقاله‌ام که در چاپ نهایی حذف شده است، درباره اهمیت نقش نادر در ادبیات کودک و نوجوان توضیح داده بودم. در این بخش به «سهراب‌کشی» به عنوان پیشینه‌ای در تاریخ ایران توجه شده بود. سهراب‌کشی نشان می‌دهد که حتی شخصیتی مثل رستم نسبت به فرزندش خودآگاهی ندارد و توجه نادر به ادبیات کودک نشان می‌دهد این نویسنده چه تاثیری بر تولید محتوا برای این گروه سنی داشته است. 

این نویسنده و مترجم افزود: بخش دیگری از این کتاب نیز حذف شد. در این بخش ضمن تاکید بر حرمت و شان دکتر شریعتی و آل‌احمد، از تشتت و پریشان‌گویی‌های این دو نویسنده در حوزه‌های فکری مختلف سخن گفتم و این مساله را درباره نادر ابراهیمی بیان کردم که او نیز با وجود این‌که به حوزه‌های مختلفی سرک کشیده بود اما مانند این‌ دو نویسنده دچار تشتت و پراکنده‌گویی نبود. 

«یاد مهرگان»، مجموعه یادداشت‌هایی درباره نادر ابراهیمی در ادبیات کودک و نوجوان است که به کوشش شهرام اقبال‌زاده گردآوری شده و خانه کتاب آن را با شمارگان هزار نسخه و به بهای دوهزار و 700 تومان منتشر کرده است. این کتاب همزمان با جشن شورای کتاب کودک به مناسبت روز جهانی کتاب کودک14 فروردین ماه 1391 معرفی شد.

نظر شما

شما در حال پاسخ به نظر «» هستید.

برگزیده

پربازدیدترین

تازه‌ها