به گزارش خبرگزاری کتاب ایران(ایبنا) مجلد دوم کتاب «فقه و سیاست در ایران معاصر» نوشته داود فیرحی و کتاب «تاریخ سیاسی اندیشه غرب» اثر جان مکللند با ترجمه جهانگیر معینی علمداری به زودی از سوی نشر نی منتشر می‌شود.
ماهیت استعاری حکومت‌داری‌ها
کتاب «فقه و سیاست در ایران معاصر» نوشته داود فیرحی، پژوهشگر علوم سیاسی و اندیشه سیاسی اسلام به بررسی رابطه استعاری حکومت‌شناسی‌ها و فقه حکومت در ایران معاصر پرداخته است.
فیرحی در کتاب خود دو نظریه درباره حکومت ارائه داده و آورده است: «درباره حکومت، به‌طور کلی، دو دیدگاه عمده وجود دارد: ذات‌گرایی و مخالف آن. مفهوم «حکومتداری» با عبور از تحلیل‌های جوهرگرایانه، حکومت را امری اعتباری، و حتی «اعتبار از اعتبار» می‌بیند و بر ماهیت استعاری حکومت‌داری‌ها نظر دارد.»
نویسنده در پژوهش خود به سراغ جایگاه «وقف و قضاوت» رفته و در این‌باره می‌نویسد: «فقه سیاسی استعاره‌های زیادی دارد که بنیانی بر نظریه‌های متفاوت حکومت فراهم کرده‌اند اما، دو استعاره «وقف» و «قضاوت» جایگاه برجسته‌ای در فقه سیاسی معاصر یافته و رابط بین شریعت و دموکراسی در دولت مدرن شده‌اند؛ وقف در فقه مشروطه و قضاوت در نظریه‌های حکومت اسلامی.»
دگرگونی در فقه سیاسی
جلد نخست کتاب «فقه و سیاست در ایران معاصر» به فقه مشروطه و تحولات دولت مشروطه اختصاص داشت و در این نوشته نیز سه محور عمده کاوش شده است:
الف) رابطه استعاری قضاء و حکومت، و لوازم مردم‌سالار آن ب) دگرگونی حکومتداری ایرانی، و سویه اقتداری آن از دهه ۱۳۲۰ تاکنون ج) و در نهایت، تخلیه تدریجی فقه سیاسی از عناصر دموکراتیک و رواج نظریه‌های اقتداری در فقه حکومت اسلامی.
در تعریف واژه حکومتداری در کتاب می‌خوانیم:«حکومتداری مفهومی تحلیلی است که زایش و زوال تصورات متفاوت از «اعتبار حکومت» در ایران معاصر را نشان می‌دهد؛ تصویرهای ناهمگون و انباشته از انواع حکمرانی‌ها که ظاهرا بیرون دستگاه فقه، و در جهان اجتماعی ما شکل یافته و به‌تدریج به مبانی تصوری اجتهاد در فقه حکومت اسلامی بدل شده و موجبات دگرگونی در فقه سیاسی را فراهم نموده‌اند.»
تخلیه فقه سیاسی از عناصر دموکراتیک
کتاب «تاریخ سیاسی اندیشه غرب» اثر جان مکللند، استاد علوم سیاسی در دانشگاه ناتینگهام با ترجمه جهانگیر معینی علمداری است. در این کتاب با شرحی روشن و پویا از تخلیه تدریجی فقه سیاسی از عناصر دموکراتیک مواجه‌ایم. نویسنده به توصیف صرف اندیشه‌ها بسنده نمی‌کند و ناظری بی‌طرف باقی نمی‌ماند بلکه عملا با مسائل فکری درگیر می‌شود و در نهایت به شرحی متوازن و درعین‌حال روز‌آمد از اندیشه‌های قدیم و جدید می‌رسد.
با توجه به مسائل حاد معاصر، تأکید نویسنده بر طرح مباحث این اندیشمندان اثر را هرچه بیشتر روز‌آمد می‌کند. در این میان، آن‌چه اهمیت دارد، احاطه مکللند به موضوعات سیاسی و طرح مسائل بنیادی است. از‌این‌رو تاریخ اندیشه سیاسی غرب می‌تواند مدخلی مناسب برای آشنایی با سیر تحول مبانی و مفاهیم سیاسی غرب باشد.
جی. اس. مکللند استاد علوم سیاسی در دانشگاه ناتینگهام و استاد مدعو در دانشگاه‌های ایندیانا و ساکرامنتو است. «راست‌گرایی در فرانسه: از دومستر تا مورا و توده: از افلاطون تا کانتی» دیگر اثر او به‌شمار می‌آید.
شنبه ۸ آذر ۱۳۹۳ - ۰۷:۲۸
نظرات