کاوه بیات، تاریخنگار و پژوهشگر ایرانی در 6 ماه نخست سال پنج کتاب جدید تاریخی منتشر کرد. «خاطرات و اسناد سپهبد حاجعلي رزمآرا» و «خاطرات ملك منصور خان قشقايی» برخی از این کتابها هستند.
«سفرنامه بهمئي: گزارشي از تحولات كهگيلويه و بختياري در جنگ اول جهاني 1917- 1916»، «كودتاي لاهوتي تبريز، بهمن 1300»، «خاطرات و اسناد سپهبد حاجعلي رزمآرا»، «خاطرات ملك منصور خان قشقايی» و «آريان، به گرد يك درفش: پيشدرآمدي بر انديشه نژادگرايي در ايران معاصر: زندگينامه و گزيده آثار آرياپارت، شروين باوند» عناوین کتابهای کاوه بیات در این بازه زمانی هستند.
• کتاب «خاطرات ملك منصور خان قشقايي» نخستين دفتر از «مجموعه خاطرات و اسناد ملک منصور خان قشقايي» است. اين خاطرات، با شرح کلی و مختصر درباره ايل قشقايی و طوايف آن آغاز میشود و سپس، تشکيلات اداري ايلخانی و حوزههای ملکی صولتالدّوله در نقاط مختلف فارس آمده است. ملک منصورخان، خاطرات خود را در سيزده دفترچی ۱۰۰، ۲۰۰ و ۳۰۰ برگ يادداشت ميکرده است. اين خاطرات، يکي از مهمترين منابع تاريخي معاصر قشقايي و بخشهاي گستردهای از حوزه فارس محسوب میشوند. در اين مجموعه، از رخدادهای ايل قشقايی در سالهای ميان دو جنگ اول و دوم جهانی، ساختار اداری و ايلی قشقايی و چگونگی حکمرانی ايلخانان و اطلاعات مفيد ديگر سخن رفته است.
• درباره کتاب «خاطرات و اسناد سپهبد حاجعلي رزمآرا» میتوان گفت که بخش اصلي این کتاب عبارت از مجموعه يادداشتهايي است كه سرلشگر رزمآرا در سال 1324، تصميم به ثبت آنها گرفت. اين خاطرات در چهار بخش «نظام قديم»، «صفحات غربي»، «دانشگاه جنگ» و «بعد از شهريور 1320» و به انضمام يك پيشدرآمد مقدمهگونه بر هر بخش، در توضيح ويژگيهاي آنها تنظيم شده است.
• كتاب «سفرنامه بهمئي: گزارشي از تحولات كهگيلويه و بختياري در جنگ اول جهاني 1917- 1916» گزارش سفری است به يكی از حوزههاي كمتر شناخته شده كهگيلويه، به قلم يكي از افسران سياسي بريتانيا. در سالهاي پاياني جنگ اول جهانی، «كپتين نوئل» از منطقة «بهمئي» يكي از ناشناختهترين حوزههاي كهگيلويه و بويراحمد، ديداري به عمل آورد. گزارش روزانه اين سفر، به انضمام مجموعهاي از اسناد و گزارشهاي ديگر در توضيح جوانبي چند از سياستهاي دولت بريتانيا در قبال اين منطقه در سالهاي مذكور، بخش اصلي اين مجموعه را تشكيل ميدهند.
• همچنین «كودتاي لاهوتي تبريز، بهمن 1300» کتابی است درباره ابوالقاسم خان لاهوتي، افسر ژاندارم و رهبر كودتاي تبريز در بهمن ماه 1300 شمسي. در كتاب حاضر به بررسي دو دوره مشخص از زندگی لاهوتی پرداخته شده است. بخش نخست به دوران رياست وي بر ژاندارم قم در سالهاي 30 تا 32 اختصاص يافته و در بخش دوم، ماجراي تصرف تبريز به دست لاهوتي و ژاندارمهاي هوادارش و چگونگي واكنش نيروهای سياسي شهر در برابر اين حركت تحليل و تشريح شده است.
• کتاب «آريان، به گرد يك درفش: پيشدرآمدي بر انديشه نژادگرايي در ايران معاصر: زندگينامه و گزيده آثار آرياپارت، شروين باوند» با دو مقدمه انتقادی شروع میشود. ابتدا مراد ثقفی در مقدمهای کوتاه به نقد اندیشه نژادگرایی پرداخته و سپس کاوه بیات در مقدمهای نسبتا مفصل، ضمن ارائه چکیده افکار شروین باوند، به نقد و بررسی افکار او میپردازد. باوند یکی از پژوهشگران و فعالان سیاسی دوران معاصر محسوب میشود که نقش انکارناپذیری در ترویج اندیشه نژادگرایی در ایران داشت. وی پس از سالها تحصیل در شوروی و سپس آلمان، وقتی به ایران برگشت، با پیشنیه نژادی و تفکر ویژه شروع به ترویج اندیشه نژادی کرد و آثاری از خود بر جای گذاشت.
نظر شما