خبرگزاری کتاب ایران(ایبنا)- زنده‌یاد پرویز رجبی در کتاب «نامه جشن‌های ایرانی»  با اشاره به زاد روز میترا و زاده شدن مسیح(ع) در همان شب می‌گوید: «زاده شدن میترا، بزرگترین خدای ایرانیان پیش از زرتشت و خدای خورشید رومیان که چند سده، هزاران کیلومتر دورتر از زادگاهش ایران، در برابر دین ترسایی (مسیح)پایداری کرد، بی پیوند با جشن‌های دیگان نیست، به ویژه با جشن‌های خور روز(یلدا)

از اواخر نخستین سده‌های میلادی، کشمکش‌های پی در پی و پر دامنه‌ای بر سر میترا و مسیح، بارها امپراتوری روم را به پای نابودی کشاند. درباره این کشمکش‌ها باستان‌نگاران به فراوانی نوشته‌اند و اشاره به چگونگی تبدیل زاد روز میترا به روز زاده شدن مسیح که برای همیشه به زندگی دینی و آیینی میترا پایان داد، چرا که سقوط مهرپرستی نمی‌توانست بدون پذیرفتن بسیاری از آیین‌های مهرپرستان، منجر به تولد راستین مسیحیت شود.

آیین برخی( قربانی)، باور به روز رستاخیز، غسل تعمید، زنگ کلیسا، شراب (هوما)، آب و نان در مراسم دینی، تعطیل روز یکشنبه و بسیاری از آیین‌های دیگر برای پدید آوردن پذیرش آیین نو، بدون کوچکترین درنگی از سوی مبلغان مسیحی، به صورت آیین‌های رسمی مسیحیت در آمدند.

شگفت‌انگیز است که به هنگام زاده شدن مسیح سه مغ یا پادشاه از ایران حضور داشتند. بالاتر از همه زاد روز میترا و جشن یلدا، روز زاده شدن مسیح شناخته شد. نخستین آگاهی که از برگزاری جشن زاده شدن مسیح در 25 دسامبر داریم از سال 354 میلادی در رم است.

عیسی را نیز به هنگام تولد، مانند میترا، چوپان‌ها درمیان گرفته‌اند، آیین‌های شب یلدا و دوازده شب پر اعتبار از جشن‌های دیگان( نیمه آغاز دی ماه) با کمی پس و پیش به صورت شب‌های سپند پیش از تولد مسیح در آمدند و جالب توجه است که حتی پختن نان شیرینی به شکل موجودهای زنده، که در میان ایرانیان و روس‌ها مرسوم بوده است، جزو آیین معتبر جشن تولد مسیح شد.