به گزارش خبرگزاری کتاب ایران (ایبنا)، اکبر صحرایی از نویسندگانی است که علاوه بر حوزه بزرگسال در حوزه کودک و نوجوان هم قلم زده و توانسته آثار ماندگاری برای کودکان و نوجوانان در حوزه دفاع مقدس از خود به‌جا بگذارد. از جمله این آثار می‌توانیم به مجموعه داستان‌های «خمپاره خواب‌آلود» و «دار و دسته دارعلی» اشاره کنیم که تا به‌حال توانسته‌اند چاپ‌های متعددی را تجربه کنند و بارها از سوی مخاطبان خوانده شوند.
 
14 داستان طنز از دفاع مقدس در «خمپاره خواب‌آلود»
صحرایی می‌گوید: من از نویسندگانی بودم که تقریبا از همان ابتدای فعالیتم در حوزه نویسندگی وارد حوزه کودک و نوجوان شدم و وقتی سومین کتابم با عنوان «خمپاره خواب‌آلود» که شامل 14 داستان طنز با موضوع دفاع مقدس در حوزه نوجوان بود، منتشر شد، متوجه شدم این کتاب توانسته نسبت به کارهای بزرگسالم مخاطب بیشتری جذب کند و مورد استقبال قرار گرفت به‌طوری ‌که تا به‌حال 14 چاپ از آن منتشر شده و جوایز متعددی را از آن خود کرده است. داستان‌های «خمپاره خواب‌آلود» حدیث پشت جبهه و پیشینه سربازان را حکایت می‌کند و سرنوشت آن‌ها را پس از جنگ نشان می‌دهد. این داستان‌ها در متن جنگ می‌گذرند و با نگاهی مینی‌مال به موقعیت‌های طنز می‌پردازد.
 
این نویسنده در ادامه به اثر پرمخاطب دیگرش برای کودکان و نوجوانان در حوزه دفاع مقدس اشاره کرده و می‌گوید: بعد از «خمپاره خواب‌آلود»، کتاب دیگری با عنوان «دار و دسته دارعلی» را نوشتم که مجموعه‌ای 7 جلدی بود با عنوان‌های «آژانس شتری»، «گردان بلدرچین‌ها»، «برانکارد دربسته»، «تویوتای خرگوشی»، «مین سوسکی»، «بمب کلاغی» و «خمپاره‌های نقلی» که از سوی انتشارات سوره مهر منتشر شد و تا به‌حال هرکدام از جلدهای این مجموعه به چاپ 5 یا 6 رسیده است. «دار و دسته دارعلی» بزرگترین داستان طنز کودک و نوجوان در کشور است
صحرایی با بیان اینکه این مجموعه بزرگترین داستان طنز کودک و نوجوان در کشور است، می‌افزاید: «دار و دسته دارعلی» شامل حدود 250 داستان کوتاه متصل به هم است که با  تصویرسازی مسعود کشمیری منتشر شده. داستان‌ها با شخصیتی به نام دارعلی شکل می‌گیرند و مانند نخ تسبیح به هم متصل می‌شوند. براین اساس این مجموعه چه از نظر حجیم بودن و چه از نظر پیوستگی کار، بزرگترین داستان طنز کودک و نوجوان در کشور محسوب می‌شود و اخیرا هم قرار شده سریال هزار قسمتی برای کودکان و نوجوانان بر مبنای آن کار شود و کارهای مقدماتی‌اش هم انجام شده است.
 
«کتیبه ژنرال» کتاب سال فارس شد
این نویسنده آثار دفاع مقدس در ادامه به تجدید چاپ کتاب‌های دیگرش مانند «تپه جاوید و راز اشلو» که بر اساس زندگی شهید مرتضی جاویدی نوشته شده اشاره می‌کند و از درخشش مجموعه «کتیبه ژنرال» در جایزه کتاب سال فارس خبر می‌دهد و می‌گوید: این جایزه نخستین دوره جایزه کتاب سال فارس است که در حوزه‌های داستان، شعر، پژوهش، ترجمه و کودک و نوجوان برگزار شد و مراسم اختتامیه آن 30 شهریور برگزار شد و در میان آثار، رمان «تپه جاوید و راز اشلو» و مجموعه «کتیبه ژنرال» ارزیابی‌ شدند که در نهایت «کتیبه ژنرال» بعد از نامزدی در هیجدهمین جشنواره قلم زرین به عنوان برگزیده کتاب سال فارس در بخش داستان انتخاب شد. 

او درباره این کتاب توضیح می‌دهد: «کتیبه ژنرال» یک رمان دو جلدی هزار صفحه‌ای است؛ جلد اول «قصرالدشت» در ۶۲۰ صفحه و جلد دوم «قمحانه» در ۴۵۰ صفحه که سال گذشته از سوی نشر شهید کاظمی منتشر شده و تا به حال سه چاپ از آن منتشر شده است. بهانه نگارش این رمان شخصیتی به نام اسکندری است که در سوریه سرش بریده می‌شود و سرش چرخانده می‌شود و عکس و فیلمش هم در سایت‌ها وجود دارد. شهید اسکندری سرداری بود که در سوریه مدافع حرم بود. اما در سال 93 به واضحی این روزها حضور سربازان در سوریه مطرح نمی‌شد. شهید اسکندری، از مدافعان حرم و از دوستانم بود. او در همه اتفاق‌های دوران انقلاب و دفاع مقدس حضور داشت.
 
صحرایی ادامه می‌دهد: وقتی به‌دنبال نوشتن این کار رفتم، قرار بود یک‌ساله کار جمع شود اما متوجه شدم اتفاق‌های زیادی در زندگی این شهید رخ داده که می‌تواند گویای بیش از نیم قرن اتفاق‌های پیش از انقلاب و بعد از انقلاب باشد. بنابراین این اتفاق را دستمایه‌ای کردم برای نوشتن اثری درباره شخصیتی که حضوری 60 ساله در انقلاب از پیش از انقلاب تا بعد از انقلاب دارد و 8 سال بطور کامل در جنگ تحمیلی حضور داشته و  15 بار در دفاع مقدس زخمی شده است. شهید اسکندری قنادی حرفه‌ای بود و اتفاق‌های جالبی در زندگی‌اش رخ داده که خواندنی است. من به این بهانه نقدی زدم به تاریخ کشور مخصوصا 40 سال بعد از انقلاب و دو دهه عقب‌تر از آن و نگاهی هم به تحولات جهانی داشتم. البته رگه‌های طنز و فلش بک‌هایی هم در داستان وجود دارد و داستان از کتیبه 22 شروع می‌شود و به کتیبه 1 ختم می‌شود.
 
فضای شادی و نشاط، نوجوانان را برای حضور در جبهه ترغیب می‌کرد
صحرایی در پاسخ به این سوال که چرا در آثار دفاع مقدسی‌اش از رگه‌ها طنز استفاده می‌کند، می‌گوید: یکی از دلایلی که به این سو رفتم، فرهنگ نشاط و شادی بود که در جنگ وجود داشت و متاسفانه این موضوع در کارهای این حوزه کمتر دیده شده بود و نویسندگان کمتری به آن پرداخته بودند. اما خوشبختانه این کار جواب داد و کتاب‌ها به چاپ‌های متعددی رسیدند.
 
این پژوهشگر در ادامه می‌افزاید: وقتی یک نوجوان 13 ساله با شوق و اصرار و گریه و دست بردن در شناسنامه‌اش می‌خواهد حتما به جبهه برود فقط برای اینکه یک یا دو ماه بماند، اما در ادامه حاظر نبود جبهه را ترک کند و یکسال می‌ماند به دلیل وجود همین فضای نشاط و شادی و زندگی در جبهه و سنگر و خاکریز بود که آنجا را به خانه دوم رزمنده‌ها تبدیل کرده بود. درحالی‌که می‌بینیم در سایر جنگ‌های جهانی، افراد به زور به جبهه می‌روند و این وجه تمایز دفاع مقدس ما نسبت به جنگ‌های جهانی است و یکی از ویژگی‌های ما این است که 90 درصد رزمنده‌های ایرانی در جنگ تحمیلی داوطلب بودند. و این فضای داوطلبی که خود فرد به جبهه می‌رود و در آنجا زندگی می‌کند و اتفاقاتی که رخ می‌دهد همه و همه سوژه‌هایی هستند که من سعی کردم به‌جای پرداختن به سوژه‌های تکراری روی آن‌ها کار کنم.
 
فضای جنگ را با استفاده از طنز برای کودکان تلطیف کنیم
او در ادامه استفاده از فضای طنز در داستان‌های با موضوع جنگ و دفاع مقدس را عامل مهمی در جذب مخاطبان، مخصوصا کودکان و نوجوانان عنوان می‌کند و می‌گوید: اگر صحنه‌های جنگ را با به تصویر کشیدن درگیری و خشونت بیان کنیم، تاثیر خوبی بر روحیه مخاطب چه کودک، چه بزرگسال ندارد و به همین دلیل من طنز را دستمایه داستان‌ها قرار می‌دهم و رشادت‌ها و جانبازی‌های رزمندگان و واقعیت‌های هشت سال دفاع مقدس را اینگونه برای آن‌ها بیان می‌کنم تا از ناملایمات آن کاسته شود و در کنار گریه و تاثر، خنده هم باشد و فضا تلطیف شود و تاثیرپذیری‌اش بیشتر شود.
 
کار داستانی زیادی در حوزه دفاع مقدس برای کودکان نداریم
او در ادامه به آثاری که در 40 سال گذشته از سوی نویسندگان کودک و نوجوان در حوزه دفاع مقدس منتشر شده، اشاره می‌کند و می‌گوید: از نظر کمی کارهایی انجام شده اما متاسفانه از نظر کیفی کار زیادی در این حوزه انجام نشده است و نسبت به اتفاق‌های زیادی که در دوران انقلاب اسلامی و 8 سال دفاع مقدس انجام شده، کار داستانی زیادی در حوزه کودک و نوجوان نداریم و در کنار کارهای خوبی که نوشته شده بسیاری از کارهایی هم ماندگار نبوده است.
 
بهتر است نویسندگان ما از فارغ‌التحصیلان دانشگا‌هی باشند
این نویسنده و منتقد ادبی، با اشاره به اینکه در حوزه دفاع مقدس، پتانسیل و سوژه زیادی وجود دارد، تصریح می‌کند: شاید در بخش رمان و داستان و کارهای شفاهی در حوزه بزرگسال کارهایی انجام شده اما این نیاز همچنان در حوزه کودک و نوجوان وجود دارد و باید بیشتر مورد توجه قرار گیرد. البته به‌نظر من مشکل اصلی در این زمینه برمی‌گردد به ساختار فرهنگی و ادبیاتی کشور. ما نقشه و مهندسی راه نداریم و این ایراد به ساختار ادبیات معاصر کشور برمی‌گردد و ادبیات دفاع مقدس هم زیر مجموعه آن است. این ساختار نیاز به قانون و نقشه راه دارد. کارهایی هم تا به‌حال انجام شده خودجوش بوده، نویسندگان ما خودجوش و کلاسیک هستند نه فارغ‌التحصیل و تربیت‌شده دانشگاه، درحالی‌که بهتر است نویسندگان ما از فارغ‌التحصیلان و دانش‌آموختگان این رشته از دانشگاه‌ها باشند.
 
صحرایی در پایان به کودکان و نوجوانان پیشنهاد کرد، برای افزایش آگاهی و اطلاعاتشان درباره جنگ و دفاع مقدس به آثار منتشر شده از سوی ناشران معروف در این حوزه مانند سوره مهر، حوزه هنری، کانون پرورش فکری و ... مراجعه کنند و با مطالعه کتاب‌هایی درباره تاریخچه داستانی، زندگی‌نامه شهدا و کتاب‌های عکس دفاع مقدس، شناختشان را نسبت به این برهه تاریخی افزایش دهند.