به گزارش خبرگزاری کتاب ایران‌(ایبنا)، آغاز نمایشگاه مجازی کتاب تهران؛ امروز چهارشنبه یکم بهمن‌ماه، در ردیف نخستین خبر‌های فرهنگی کشور قرار دارد. بعد از گذشت 6 ماه از اعلام تصمیم شورای سیاست‌گذاری سی‌و‌سومین دوره نمایشگاه بین‌المللی کتاب تهران، مبنی بر لغو این دوره از بزرگترین رویداد فرهنگی کشور که کرونا سبب‌ساز آن شد؛ نخستین نمایشگاه مجازی کتاب تهران طی 6 روز میزبان  1732 ناشر داخلی از سراسر کشور است. این میزان مشارکت برای رقم زدن تجربه‌ای تازه‌ در حوزه بازار کتاب در مقایسه با سی‌و‌دومین دوره نمایشگاه بین‌المللی کتاب تهران، آمار قابل‌ قبولی به‌نظر می‌‌رسد؛ به‌ویژه‌ اینکه نمایشگاه مجازی کتاب تهران، جایگزین دوره سی‌و‌سوم نمایشگاه بین‌المللی کتاب تهران نیست.

هرچند این نمایشگاه عنوان بین‌‌المللی ندارد، اما زمینه مشارکت 180 ناشر خارجی با 1000 عنوان کتاب لاتین و عربی نیز در آن فراهم شده‌است. قابلیت فضای مجازی، امکان افزایش تعداد عنوان کتاب از 100 هزار عنوان بارگذاری شده تا سقف350 هزار عنوان را ایجاد کرده است. براساس آئین‌نامه، کتاب‌های منتشر شده از سال 1392 تاکنون از سوی ناشران شرکت‌کننده در نمایشگاه عرضه شده است.   

در بخش داخلی، کتاب‌ها با 20 درصد تخفیف و در بخش خارجی با 50 تا 70 درصد تخفیف عرضه می‌شود. با پیش‌بینی ترافیک اینترنت 50 درصدی، برای مخاطبان امکان خرید 24 ساعته امکان‌‌‌پذیر شده‌ و جستجو کتاب‌ در سایت نمایشگاه، براساس نام ناشر و عنوان کتاب فراهم است.  

در بخش بین‌الملل و رایت‌سنتر نخستین نمایشگاه مجازی کتاب تهران، ۱۴۲ فعال فرهنگی در قالب موسسات انتشاراتی حضور دارند که از این تعداد ۱۰۹ مرکز از ۲۴ کشور دنیا شرکت کرده‌اند. برخی نمایندگان حاضر در نخستین نمایشگاه مجازی کتاب تهران، پیش‌تر سابقه حضور در نمایشگاه بین‌المللی کتاب تهران را نداشتند. در بخش بین‌الملل، امکان تبادل‌رایت 1450 عنوان کتاب برای ناشران داخلی و خارجی فراهم شده‌است. با حضور۱۸۰ سخنران داخلی و خارجی نیز 20 نشست آنلاین و 10 نشست آفلاین در بخش بین‌الملل و ۲۵ نشست فرهنگی داخلی برگزار و از طریق سایت نمایشگاه پخش خواهد شد.
 
مجری برگزاری نخستین نمایشگاه مجازی کتاب تهران، موسسه خانه کتاب و ادبیات ایران است و شرکت ملی پست جمهوری اسلامی ایران و بانک صادرات به‌عنوان بانک عامل، دو همکار اصلی این موسسه شناخته می‌شوند.  
 
به گفته ایوب دهقانکار، رئیس نمایشگاه مجازی کتاب تهران ناشران مختارند، بعد از پایان فرآیند خرید از گزینه‌های مختلف برای ارسال کتاب و یا کتاب‌های خریداری شده استفاده کنند، شرکت ملی پست، تمهیدات ویژه‌ای برای ارائه خدمت به  ناشران عضو سامانه، پیش‌بینی کرده است؛ از‌جمله عرضه لفاف ویژه برای بسته‌‌بندی کتاب در دو اندازه، خودرو‌ی‌های ویژه حمل بار نمایشگاه کتاب، تامین نیروی انسانی برای جمع‌آوری بسته‌‌های کتاب از دفتر ناشران، آمادگی 1200 دفتر پست در سراسر کشور همچنین پیش‌بینی فضای 100 متری در شعبه شهید یوسفیان و همچنین پیش‌بینی 5000 متر مربع فضای در مرکز مکانیزه لشگر پایتخت.

سبحانی‌فرد، مدیر‌عامل شرکت ملی پست و معاون وزیر ارتباطات و فناوری اطلاعات این میزان آمادگی را به‌دلیل پیش‌بینی یک میلیون ترافیک در طول برگزاری نمایشگاه مجازی کتاب اعلام کرده‌ است و البته تاکید دارد، ناشران برای آماده‌سازی بسته‌‌های کتاب سرعت عمل بیشتری به خرج دهند تا جریان توزیع زودتر به سرانجام و انتظار مشتریان به حداقل برسد. 

یکی دیگر از اقدامات قابل توجه حامی اصلی نمایشگاه مجازی، یعنی  معاونت امور فرهنگی وزارت فرهنگ و ارشاد اسلامی، تخصیص یارانه به ناشران برای ارسال بسته‌های کتاب با فاکتور زیر 50 هزار تومان است؛ برای بسته‌های بیش از این مبلغ نیز براساس بُعد مسافت و نرخ پست تعیین شده و با تخفیف ۵۰ تا ۷۰ درصدی برای ناشران محاسبه می‌شود؛ به‌عبارت دیگر ارسال هر بسته تا 2 کیلوگرم با حدود 70درصد تخفیف و پرداخت مبلغ 5هزار تومان، 25درصد تخفیف در هزینه ارسال بیشتر از 2 کیلوگرم و عرضه کارتن ویژه ارسال کتاب با قیمت تمام شده و بدون سود در شعب و دفاتر پست. بنابراین هزینه ارسال خرید‌های نمایشگاهی برای خریداران رایگان است.  

یارانه خرید کتاب از نمایشگاه مجازی کتاب تهران به چهار گروه، اهل قلم، دانشجویان، طلاب و اعضای هیات علمی تخصیص پیدا کرده که برای پیشگیری از سوء استفاده‌های احتمالی به‌اصطلاح روی کارت ملی مشمولان شارژ شده است. به گفته حسین صفری، معاون اقتصاد و فرهنگ موسسه خانه کتاب و ادبیات ایران با توجه به کاهش هزینه‌های برگزاری نمایشگاه کتاب در قالب مجازی، 25 درصد میزان یارانه خرید کتاب افزایش پیدا کرده است.  

۸۱ هزار و ۴۲۸ دانشجو و طلبه همچنین 6 هزار عضو هیات علمی، برای دریافت بن ثبت‌نام کرده‌اند. بن اهل قلم نیز 250 تا 500 هزار تومان تعیین شده‌ است.

یارانه اعتباری خرید کتاب برای دانشجویان و طلاب تا سقف 200 هزار تومان است که سهم مشارکت دانشجویان و طلاب 120 هزار تومان  و 80 هزار تومان از سوی معاونت امور فرهنگی وزارت فرهنگ و ارشاد اسلامی و بانک صادرات ایران تامین شده؛‌علاوه‌براین یارانه اعتباری خرید کتاب برای اعضای هیات علمی از 250 هزار تومان به 400هزار تومان افزایش پیدا کرده است.
 
با همکاری مشترک مجری برگزاری نمایشگاه مجازی و بانک عامل، نام کاربری و کد شناسایی برای مشمولان بن خرید کتاب، تعریف شده است که با وارد کردن این کد‌ها، از همان ابتدای ورود به سامانه خرید، به‌طور خودکار فرآیند خرید انجام می‌شود.  

مرکز پاسخگویی نخستین نمایشگاه مجازی کتاب تهران برای پاسخگویی به ناشران و مشتریان با حضور نمایندگان شرکت ملی پست و بانک عامل نمایشگاه با شماره تماس ۹۱۰۰۹۸۹۸-۰۲۱  در دسترس است.
  
نخستین نمایشگاه مجازی کتاب تهران به نشانی   tehranbookfair.ir تا 6 بهمن‌ماه ادامه دارد.