مترجم کتاب «تاریخ حقوق در اروپا»:
پائولو گروسی، حقوق اروپا را در قامت خشک و خالی قانون و هنجار ندیده است
بهاءالدین بازرگانی گيلانی مترجم کتاب «تاریخ حقوق در اروپا» گفت: پائولو گروسی، نویسنده کتاب به هیچ وجه حقوق را در قامت خشک و خالی قانون و هنجار ندیده بلکه بیشتر آن را موجد روحیات و فرهنگهای مختلف و جهتدهنده کنشهای جوامع فهمیده است.
بهاءالدین بازرگانی گیلانی در گفتوگو با خبرگزاری کتاب ایران(ایبنا) گفت: این کتاب نوشته پائولو گروسی ایتالیایی، استاد تاریخ حقوق اروپایی از قرون وسطی تا عصر جدید در دانشگاه فلورانس ایتالیا است. او از سال 2009 تا 2018 قاضی دادگاه قانون اساسی ایتالیا بوده و از 2016 به مدت دو سال نیز ریاست این دادگاه را برعهده داشته است. آثار زیادی درباره تواریخ حقوقی ایتالیا و اروپا توسط ایشان نگاشته شده است.
وی افزود: نویسنده، تحولات حقوق و قانون در اروپا را از ابتدای قرون وسطی تا امروز، به درازای بیش از یکهزار و پانصد سال به تصویر کشیده و روند دگرگونیهای آن را، از حقوق و قوانین برآمده از کلیساها و جوامع محلی و منطقهای گرفته تا سیستمهای حقوقیِ حکومتهای متمرکز و دولتهای سکولار، مورد واکاوی قرار داده است. وی با مقایسه تجارب و معارف حقوقی گوناگون و تنوعات هنجاریِ مختلف در این مدت دراز، نشان داده که این دگرگونیها، چه اندازه تحولات سیاسی، اقتصادی و فرهنگی در تاریخ اروپا را از خود متأثر ساخته است. پائولو گروسی در عینحال بهخوبی روشن ساخته است که تنوع عرفها و هنجارها در ممالک مختلف اروپایی، چه فرصتها و در عین حال چه محدودیتهایی برای نیل به آمال و ارزشهای مشترک اروپایی ایجاد کرده است.
مترجم مجموعه «احداث اروپا» ادامه داد: کتاب صرفا به گاهنگاری و بیان رخدادهای تاریخی مستمر و یکشکل در عرصه حقوق و قانون نپرداخته، بلکه با نگاهی کاملا عینی بر انقطاع و عدم استمرار این تحولات انگشت گذاشته و تاثیرات متقابل سیستمهای حقوقی مختلف را در ازمنهای دراز بررسی و آنها را با هم مقایسه کرده است. وجه بارز کتاب این است که نویسنده به هیچ وجه حقوق را در قامت خشک و خالی قانون و هنجار ندیده بلکه بیشتر آن را موجد روحیات و فرهنگهای مختلف و جهتدهنده کنشهای جوامع فهمیده است. حقوق در حقیقت تجارب روزمره زندگانی جوامع بشری را به قاعده و سامان می آورد و اساسا بیانکننده این تجارب است و از این سبب، حقوق خصوصی در مرکز توجهات نویسنده قرار گرفته است.
بازرگانی گیلانی در ادامه گفت: اثر این مورخ و حقوقدان برجسته ایتالیایی هرگز بر مقولات آموزشی در وجه متعارف آن در عرصه حقوق دلالت ندارد، بلکه میخواهد تواریخ دور و دراز اروپایی را اینبار با «عینک حقوقی» برانداز کند. از این منظر شاید بتوان بر کتاب قبل از آنکه «تاریخ حقوق در اروپا» نام نهاد، عنوان «حقوق در تاریخ اروپا» را برای آن برگزید. نویسنده به برکت تواناییهای بلاغی و اشرافاش بر مقولات حقوقیِ تاریخی توانسته است بر چالش بزرگ مطالعه بیش از 1500 سال سیر توامان تاریخ و حقوق فائق آید و در یک کتاب نسبتا کمحجم، موضوعات حقوقی و تاریخی را با تأنی و با سادهسازی مبانی تخصصیتر و گاهی هم با عمقبخشی به مفاهیم و مقولات، آن را برای فهم همگانی مهیا سازد.
به گفته مترجم، پائولو گروسی در مقدمات کتاب، خود صراحتا تأکید میورزد که «آن را برای نخبگان و متخصصان مباحث حقوقی ننوشته، بلکه آنگونه که جزء ویژگی مجموعه اروپایی «احداث اروپا» است، کوشیده کارِ علمیِ دشوار و پیچیده را در نوشتاری با حداکثر فهم و درک خوانندگان به فرجام برساند با این هدف که اقشار خیلی گستردهتری مخاطبان این مباحث شوند.»
بازرگانی همچنین درباره مجموعه «احداث اروپا» توضیح داد: این مجموعه ابتکار قریب سه دهه گذشته پنج ناشر معتبر آلمانی، انگلیسی، ایتالیایی، فرانسوی و اسپانیایی است که دست اندرکار تالیف و انتشار تاریخ اروپا از جنبه های مختلف و از منظری جدید و محققانه شدهاند. در این ابتکار حدود بیست مورخ و جامعهشناس غربی، مجموعه بررسیهای تاریخی پیرامون قاره اروپا را در 24 عنوان کتاب در یک کار مشترک به دست چاپ سپردهاند. از این گروه تاکنون شش اثر با عناوین «انقلابهای اروپایی» نوشته چارلز تیلی مورخ و جامعهشناس آمریکایی؛ «اروپا مولود قرون وسطی» اثر ژاک لو گوف؛ «تاریخ پیدایش علوم جدید در اروپا» نوشته پائولو گروسی مورخ ایتالیایی؛ «تاریخ روابط اسلام و اروپا» اثر فرانکو کاردینی مورخ ایتالیایی؛ «تاریخ پیدایش غرب مسیحی» نوشته پتر براون مورخ ایرلندی-آمریکایی و «تاریخ حقوق در اروپا» (از آغاز قرون وسطی تا امروز)، نوشته پائولو گروسی منتشر شده است.
بهاءالدین بازرگانی گيلانی ترجمه کتاب «زنان در تاریخ اروپا» نوشته گیزلا بوک مورخ آلمانی را به دست ناشر سپرده است و هماکنون «تاریخ روشنگری در اروپا» نوشته اولریش ایم هوف مورخ آلمانی اثر دیگری از این مجموعه را در دست ترجمه دارد. وی به دلیل خاصیت دشوار منابع تاریخی به ویژه تواریخ اروپایی و به منظور تدقیق در کار، سعی کرده از متون توأمان آلمانی و انگلیسی برای ترجمه استفاده کند. بازرگانی گیلانی قرار است در آینده به تدریج آثار دیگری از این گروه را ترجمه کند و به غنای منابع جدید تاریخی و اجتماعی پیرامون اروپا و باختر زمین در ایران كه متأسفانه در مقایسه با موضوعات دیگر تا حدودی نازل و اندك است، یاری برساند. این مجموعه آثار توجه محققان کشور را به آثار این گروه علمی معتبر اروپایی جلب کرده است.
کتاب «تاریخ حقوق در اروپا» (از آغاز قرون وسطی تا امروز)، نوشته پائولو گروسی با ترجمه بهاءالدین بازرگانی گيلانی در 296 صفحه، شمارگان 700 و به بهای 65 هزار تومان از سوی انتشارات کویر منتشر شده است.
نظر شما