محمد فاضلی در گفت‌وگو با خبرگزاری کتاب ایران (ایبنا) اظهار کرد: اکنون مدتی است که روی ترجمه کتاب «منطق کنش جمعی» کار می‌کنم. همان‌طور که می‌دانید منکور السون نظریه‌ای تحت عنوان «کنش جمعی» دارد.

وی ادامه داد: چاپ نخست این کتاب در سال 1965 منتشر شده و یکی از آثار کلاسیک اقتصاد علوم اجتماعی است. همچنین این اثر را جزء 37 کتاب موثر در این حوزه می‌دانند.

این استاد جامعه‌شناسی در توضیح بیشتر نظریه کنش جمعی گفت: برخی اقتصاددانان که به معضلات مربوط به کالاهای همگانی می‌پردازند، می‌گویند که میان عقلانیت فردی و عمل جمعی تزاحم برقرار است. منکور اولسون از نظریه‌پردازان انتخاب عقلانی نیز نظریه‌ای را درباره رفتار گروهی مطرح کرده که برخلاف نظریه مرسوم که تلاش گروه‌ها را برای تحقق اهداف خویش امری بدیهی می‌داند، معتقد است گروه‌ها متشکل از افرادی است که هر یک به تنهایی تصمیم می‌گیرند.

وی اضافه کرد: بنابراین کافی نیست که بگوییم اگر از همه یا بیشتر اعضای یک گروه توقع انجام عملی باشد، آن کار به نفع همه گروه خواهد بود، بلکه باید نشان دهیم که همه یا بیشتر اعضای آن گروه، در انجام آن عمل نفع عقلایی دارند. اولسون می‌گوید در بیشتر موارد اعضای گروه‌ها به دنبال نفع شخصی هستند و در همه آنها انگیزه‌های «طفیلی گری» و سربار شدن وجود دارد. یعنی افراد ترجیح می‌دهند که عمل جمعی که برای فرد نفع شخصی نیز دارد توسط دیگر اعضای گروه انجام شود ولی آن فرد دچار هزینه‌ای نشود. 

به گفته فاضلی، اولسون در کتاب منطق كنش جمعی توضیح می‌دهد وقتی گروه اجتماعی، بزرگ می‌شود، عمل‌كردن در راستای نفع گروه، نفع فردی بسيار كمی دارد، به‌طوری‌كه انگيزه‌ای برای فرد باقی نمی‌ماند تا در راستای منافع گروه بزرگ عمل کند بنابراین پارادوکس کنش جمعی بروز می‌کند.

معاون پژوهشی مرکز بررسی‌های استراتژیک در پایان یادآور شد: امیدوارم که ترجمه این کتاب تا سه ماه آینده تمام شده و تا پایان سال منتشر شود.