کمبل اسطوره شناس سرشناس آمریکایی است که آثار او از جمله «زندگی در سایه»، «اساطیر مشرق زمین: پژوهشی در باب سیر تکامل اندیشه آدمی»، «زندگی در سایه اساطیر»، تو، «آن هستی: دگردیسی در استعارههای دینی» و کتاب گفتوگوی بیل مویرز با او یعنی «قدرت اسطوره» در ایران ترجمه و منتشر شدهاند.
«اسطوره و اسطورهشناسی نزد جوزف کمبل» سه بخش دارد که عناوین آن به ترتیب به این شرح است: «شخصیت علمی جوزف کمبل و شکلگیری آن»، «اسطورهشناسی جوزف کمبل و شکلگیری آن» و «نمونههای کاربردی».
نامورمطلق و عوض پور در بخش نخست کتاب به تبیین شخصیت علمی کمبل و همچنین نحوه شکلگیری و خاستگاههای نظام فکریاش پرداخته و از این راه زمینه لازم را برای مطالعه آراء و نظریههای او فراهم آوردهاند. این بخش سه فصل دارد: «روش تطبیقی»، «ساخت گرایی» و «عرفان شرقی».
نویسندگان در بخش دوم کتاب با تدقیق در جمیع آراء و آثار متعدد و متنوع جوزف کمبل، در گام نخست به تبیین اسطوره در نزد این اسطورهشناس میپردازند. پس از معین کردن تعریف اسطوره نزد کمبل، در گام بعدی اسطورهشناسی در منظومه فکری این متفکر بررسی میشود. ابن بخش چهار فصل دارد: «اسطوره»، «اسطوره شناسی» (شامل دو قسمت دیگر اسطوره شناسی تطبیقی و اسطوره شناسی ساخت گرا)، «اسطوره شناسی تطبیقیِ ساخت گرا: تک اسطوره» (همچنین شامل قسمتهای؛ قهرمان و سفر قهرمان) و «نقد اسطوره شناسی تطبیقیِ ساخت گرا: تک اسطوره».
بخش سوم (انتهایی) کتاب «نمونههای کاربردی» نام دارد. نامورمطلق مانند عموم آثار تئوریک خود، در بخش انتهایی این کتاب نیز مباحث نظری را در مقام عمل به کار گرفته است. بر این اساس او تمامی توان و قابلیتهای عملیاتی و اجرایی نظریه «تک اسطوره» جوزف کمبل را در حیطه ادبیات و هنر وارد کرده است. این کار باعث میشود تا نظریه آسانتر مفهوم شود. همچنین او برای بومی سازی نظریه آثار ایرانی را نیز با آن تحلیل کرده است، کاری که در دیگر آثار تئوریک خود نیز آن را انجام داده بود.
رمان «سووشون» سیمین دانشور، فیلم «زنی به نام نیکیتا» اثر لوک بسون، «رساله الطیر» ابن سینا و «آرامگاه شاه نعمت الله ولی» آثاری هستند که در بخش انتهایی کتاب با استفاده از نظریه تک اسطوره تحلیل شدهاند.
بهمن نامورمطلق یکی از چهرههای شناخته شده در حوزه نقد و نظریهپردازی فرهنگی است. او عضو هیأت علمی دانشگاه شهید بهشتی است و هماکنون نیز سرپرستی دانشگاه استاد فرشچیان را بر عهده دارد. نامورمطلق پیشتر در سمت معاونت صنایع دستی و هنرهای سنتی سازمان میراث فرهنگی، صنایع دستی و گردشگری، به خدمت اشتغال داشت.
«اسطورهکاوی عشق در فرهنگ ایرانی»، «درآمدی بر اسطوره شناسی؛ نظریهها و کاربردها»، «درآمدی بر بینامتنیت»، «بینامتنیت: از ساختارگرایی تا پسامدرنیسم»، «اسطوره و اسطورهشناسی نزد ژرژ دو مزیل»، «اسطوره و اسطورهشناسی نزد نورتروپ فرای»، «اسطوره و اسطوره شناسی نزد ماکس مولر» و «اسطوره شهر اصفهان» عناوین شماری از مهمترین تالیفات بهمن نامورمطلق است.
کتاب «اسطوره کاوی عشق در فرهنگ ایرانی» نیز سال گذشته (۱۳۹۸) در دسترس مخاطبان قرار گرفت. این کتاب ۱۴ بخش عمده دارد که به ۱۴ مدل روابط عاطفی و عاشقانه از اسطورههای کهن تا نمونههای امروزینی که تصویری اساطیری دارند، میپردازد. کتاب با مبحث مهم «تصویر عشق در فرهنگ ایرانی» آغاز میشود.
نظر شما