خبرگزاری کتاب ایران‌(ایبنا) در لرستان، موقعیت استراتژیک ایران، به گونه‌ای است که همیشه مطمع نظر دیگران قرار گرفته است. آن‌گونه که تاریخ نشان می‌دهد، شاید بیشترین تغییر و تحول سیاسی و اجتماعی که در پرتو جنگ‌ها، حمله‌ها و ... شکل می‌گیرد، بر این کشور رقم خورده است. در گذر این جنگ و کشمکش‌ها، آنچه که باقی ماند ایران و ایرانی است با کوله باری از تجربیات ارزشمند و خاطراتی از  مقابله با خوی ددمنشی بیگانگان که هرازچندگاهی، قصد نابودی آن‌ را داشتند.

انقلاب اسلامی ایران از بزرگ‌ترین حوادث قرن به شمار می‌آید و در ردیف بزرگ‌ترین رویدادهایی است که لرزه بر اندام استکبار جهانی انداخت. حدود 20ماه بعد از پیروزی این انقلاب مردمی، رژیم بعث عراق با حمایت و پشتیبانی قدرت‌های نظامی دنیا، به مرزهای جمهوری اسلامی ایران تجاوز کرد. مقاومت قهرمانا‌نه و حماسی ملتی شجاع به رهبری امام خمینی^(ره)، هشت سال دفاع مقدس را در پی داشت.

سابقه درخشان فداکاری‌ و ایثار‌گری‌های رزمندگانی که دانش‌آموخته مکتب اباعبدالله الحسین علیه‌السلام بودند، طی هشت سال دفاع مقدس، برهیچ کس پوشیده نیست. تأثیرات گسترده دوران دفاع مقدس، نویسندگان و پژوهشگران متعهد را ملزم می‌سازد در شناخت این واقعه مهم و ثبت و ضبط رویدادها و خاطرات به یادگار مانده از آن دوران و انتقال آن‌ها به نسل‌های آینده تلاش کنند.

اقدامی که در گسترش ادبیات پایداری و نهادینه کردن فرهنگ مقاومت و ایستادگی همواره مورد تأکید مقام معظم رهبری بوده است. در این میان نویسندگان لرستانی نیز با نگارش آثاری در حوزه ادبیات پایداری و دفاع مقدس سعی داشته‌اند دین خود را در این حوزه ادا کنند.

در این گزارش به معرفی جدیدترین آثار منتشر شده از سوی ناشران لرستانی در حوزه ادبیات پایداری و دفاع مقدس خواهیم پرداخت.
 
تهیه دانشنامه علمی و جامع از دوره ۸ ساله دفاع مقدس، یکی از بزرگ‌ترین حوادث تاریخ انقلاب اسلامی و نظام جمهوری اسلامی ایران در قرن اخیر است، ضرورتی علمی و مطالبه رهبر معظم انقلاب، از دست‌اندرکاران و مسئولان ستاد کل نیروهای مسلح و بنیاد حفظ آثار و نشر ارزش‌های دفاع مقدس. 

                   

دکتر علی خسروی با همکاری شورای علمی دانشنامه بنیاد حفظ آثار و نشر ارزش‌های دفاع مقدس استان لرستان با استفاده از دستورالعمل‌های ابلاغی و برخی شیوه‌نامه‌های کلی یا موضوعی که از طرف بنیاد حفظ آثار و نشر ارزش‌های دفاع مقدس ستاد کل ابلاغ شده و همچنین منابع علمی متعدد، به روشی ابتکاری و جدید، کتاب «دانشنامه (چیستی و چگونگی؟)» (شیوه‌نامه علمی دانشنامه دفاع مقدس) را در 170 صفحه با قطع رقعی از سوی انتشارات ستارگان آسمان خرم‌آباد راهی بازار نشر کرده است.
 
برخی از نویسندگان، خاطره‌نویسی از جنگ را برای نوشتن انتخاب می‌کنند و برخی از خوانندگان نیز به این نوع کتاب‌ها توجه بیشتری دارند؛ چرا‌که معتقدند آنچه در قالب این آثار آمده حتما اتفاق افتاده است. خاطرات در قالب داستان، جذابیت بیشتری به همراه خواهد داشت.

                    

رزمنده پاسدار اله‌مراد دریکوند در کتاب «نبرد دیدنی» خاطرات خود را آنچه که از دوران کودکی تا اعزام به جبهه و عملیات‌های کربلای 5، 10، فتح، بیت‌المقدس و روزهای سخت جا ماندن از قافله شهدا را در قالب 10 فصل در قطع رقعی با 358 صفحه از سوی انتشارات ستارگان آسمان خرم‌‌آباد منتشر کرده است.
 
کتاب «در حسرت دیدار» روایت زندگی رزمنده‌­ای بسیجی و سربازی فداکار به نام شهید علی‌مروت رضایی است. کسی که با شور و اشتیاق وصف‌ناشدنی مدت‌ها در معرکه و میدان نبرد حاضر بود و در دل خطر، حماسه‌ها آفرید. او یکی از بسیجیان، رزمندگان و سربازانی است که از یاد و خاطره مردم این سرزمین نخواهد رفت و هر لحظه مردم سرزمینمان به افتخار او و همرزمانش تمام‌قد ایستاده و آرامش، صلابت، استقلال و آزادی کشور و به زیر آوردن جسم و اندیشه پلید استکبار و زورگویان عالم را مدیون و مرهون رشادت‌ها و شجاعت‌های او و همرزمانش می‌دانند.

                   

شهید علی‌مروت رضایی و همه شهدای هشت سال جنگ تحمیلیِ نابرابر و همچنین شهدای مدافع حرم و شهید گرانقدر جبهه مقاومت سردار شهید سپهبد حاج قاسم سلیمانی، رفتند تا کلام امام خمینی‌(ره) و مقام معظم رهبری که خار چشم دشمنان اسلام و قرآن است بر زمین نماند؛ آنان با پیکری خونین و فرقی شکافته و گُلگون به سرخی خون شهدای کربلا، به شهر و دیار خود بازگشتند.
 
بعد از گذشت 33 سال از شهادت علی‌مروت رضایی، مادرش با دلتنگی و با بغضی که از دشمنان قرآن و مکتب اسلام دارد، خاطرات پسر شهیدش را بیان می‌کند. گاهی با زبان لری «مویه‌»ای از ته دل برای او زمزمه می‌کند. در بین مویه‌هایش ابیاتی در وصف سردار دل‌ها حاج قاسم می‌خواند و اعتقاد دارد که پسرش علی‌مروت و حاج قاسم مهمان امام حسین‌(علیه السلام) هستند و به آن‌ها افتخار می‌کند که سربازان رهبر بوده‌­اند.
 
کتاب «در حسرت دیدار‌(زندگی‌نامه شهید علی‌مروت رضایی)» نوشته فریدون کریمی والا با 165 صفحه در قطع رقعی با شمارگان 500 نسخه از سوی انتشارات هاویر خرم‌آباد در سال 1400 منتشر شد که در تابستان 1401 به چاپ دوم رسیده است.
 
 با مطالعه کتاب «هجرت عظیم» نوشته مسعود مسعودی‌زاده، سفری کوتاه و 5 روزه به مناطق عملیاتی جنوب خواهید داشت، نویسنده سفر خود را با عنوان ضیافت خورشید عشق آغاز و با عنوان دلهره و سختی کتاب را به پایان می‌رساند.

                 

«کتاب هجرت عظیم» نوشته مسعود مسعودی‌زاده با 74 صفحه در قطع پالتویی از سوی انتشارات هاویر خرم‌آباد با شمارگان 500 نسخه منتشر شده است.

در بخشی از کتاب هجرت عظیم می‌خوانیم:
«هرچند با تأخیر یک ساعته اما بالاخره سفر به سرزمین خون و حماسه، سرزمین تقابل عقل و عشق و سرزمین حماسه و جهاد با حضور جمعی از دوستان با صفا و یک‌دل آغاز شد. شاید بیش از هرکس دیگری من نیازمند این هجرت بودم. کسی که عمری در خواب غفلت و بی‌خبری برگ‌های دفتر زندگانی‌اش مورد تطاول و بی‌مهری روزگار و چپاول نفس اماره قرار گرفته است. آری ‌ای دل بی‌قرار به ناچار دل به راه سپردی تا نیک دریابی که برای تغییر آفاق راهی بجز تغییر در انفس نداری و کجای این سیاره خاکی را می‌توانی بیابی تا چون سرزمین خونین جنوب تو را در این هجرت عظیم یاری رساند.

مگرنه این است که نفس مُسَوَّله و امّاره ما را به آسودگی، فراغت و تن‌آسایی و نفس لوّامه به هجرت و بیداری می‌خواند پس کجای جهان نشسته‌ای «ای گنگ خواب دیده» تا در این فرصت کم و استثنایی و در تقابل اماره و لوامه آب حیات بر چهره نفس در خواب رفته بپاشی تا بدانی که از عمر، به اندازه آب ته ظرفی پس از ریختن چیزی باقی نمانده است.»
 
بازآفرینی صحنه‌های ایثار و شهادت، درک بسیار بالایی می‌خواهد و باید بتوان به بهترین شکل ممکن کیفیت دفاع مقدس را کمّی‌سازی کرد و به گونه‌ای در قالب آثار هنری مانند فیلم‌نامه، تئاتر و نمایشنامه  آن‌ها را عرضه کرد که از ارزش‌های آن کم  نشود و قابل انتقال به مخاطب باشد.

بی‌شک زبان هنر بهترین راه انتقال مفاهیم دفاع و دستاوردهای دفاع مقدس است. در این میان فیلم‌های کوتاه جایگاه ویژه‌ای دارند. فیلم عبارت است از تعریف داستان به زبان تصویر که در واقع اقتصادی‌ترین روش برای بیان داستان است.

ایده و داستان را می‌توان فقط با تصویر در ذهن بیننده پروراند بدون اینکه نیاز باشد مستقیماً موضوع داستان بیان شود؛ بنابراین فیلم کوتاه، فقط با تصویر بدون وابستگی به منطق و زمان می‌تواند داستان خود را بیان کند.

احسان دلفانی در دومین اثر مکتوب خود به نام «فریاد چشم‌ها» پنج فیلمنامه کوتاه با موضوع دفاع مقدس نگاشته است که در قالب پالتویی با 37 صفحه و تیراژ 500 نسخه از سوی انتشارات هاویر خرم‌آباد منتشر شده است.

                

دلفانی سال 1399 کتاب «تقدیر عشق» داستان کوتاه فارسی را از سوی انتشارات سنگ‌نبشته خرم‌آباد راهی بازار نشر کرده بود.
 
فیلم‌نامه کوتاه داستانی «موهایم را شانه بزن» نوشته مریم رستمی مرادی با موضوع دفاع مقدس است که تلاش کرده از دریچه‌ای نو به حوزه دفاع مقدس بپردازد، این کتاب با 51 صفحه و  قطع رقعی و  شمارگان 300 نسخه از سوی انتشارات هاویر خرم‌‌آباد منتشر شده است.

                 
نمایشنامه‌های کوتاه دفاع مقدس گِرا، چشم اروند و نقالی در دفاع مقدس اثر پژمان باقری‌پور، هر سه عنوان کتاب از سوی انتشارات امتیاز در قطع رقعی با تیراژ 500 نسخه منتشر شده‌اند.

در بخشی از کتاب «چشم اروند» می‌خوانیم:
«... به خیالت از اینکه اسلحه سمتم گرفتی می‌ترسم؟ نه آقای تعصب‌کش،‌ وقتی عراق بارون گلوله رو سرمون ریخت و خیابون‌های شهر پر شد از تانک‌ها و نفربرهاشون، ما یه قدم پا پس نذاشتیم،‌ موقعی که حاجی سر بزنگاه رسید، قسمت شد نمیرم، شاید خدا خواسته بمونم تا تفاوت آدم‌هارو ببینم. نمی‌دونم تو وجود حاجی چی بود که منو مجذوب خودش کرد. قدم‌هاش رعشه انداخت به تن عراقی‌هایی که دوره‌ام کرده بودن. هاج و واج مونده بودم. اول گفتم شاید خدا فرشته نجات فرستاده برام، اما دیدم حاجی آدمه از جنس خودمون. ما از توپ و تانک خمپاره‌ش هم نترسیدیم، حالا شما می‌خوای با این اسلحه مارو بترسونی؟!»

                   

جنگ تحمیلی عراق علیه ایران، بعد از جنگ ویتنام از طولانی‌ترین جنگ‌های قرن بیستم میلادی بوده است.  داستان‌ها می‌توانند بهترین نگاره‌های حقیقی از واقعیت تاریخ یک ملت در زمان جنگ و صلح باشند.

جنگ عراق علیه ایران، مصائب و فجایع بزرگی را بر ملت ایران تحمیل کرد؛ اما روحیه‌ مقاومت توانست دگرگونی‌های بزرگی را رقم بزند. یکی از آن‌ها ادبیات دفاع مقدس است که نشانه روح عظیم مقاومت یک ملت فرهیخته است. آثار بسیار ارزشمند ادبی و فرهنگی یادگار توانمندی و توجه هنرمندان به ارزش‌های جهاد و دفاع مقدس است.

مجموعه داستان «به وقت ایران» با چند داستان متنوع، به مضامین جنگ و دفاع مقدس می‌نگرد. نویسنده در هر یک از داستان‌هایش، خواننده‌ امروزی را به خوبی با خود همراه می‌کند. لیلا غلامی ونوول از برگزیدگان دهمین دوره جشنواره ادبی یوسف با قلم روان و رسا، واقعیت مصائب جنگ را بدون شعارزدگی، در حین روایت‌های جذاب و پر کشش در این کتاب به رشته تحریر درآورده است.

کتاب «به وقت ایران(مجموعه داستان کوتاه دفاع مقدس)» نوشته لیلا غلامی ونوول در 98 صفحه با قطع رقعی و شمارگان 300 نسخه از سوی انتشارات هاویر خرم‌آباد منتشر شده است.

                   
              

«من با علی‌آقا زنده‌ام» اثر دیگری از لیلا غلامی ونوول منتشر شده از سوی انتشارات سنگ‌نبشته خرم‌آباد با شمارگان 1000 نسخه در قطع وزیری است این کتاب گزیده‌ای از زندگی‌نامه شهید آقاعلی گودرزی‌مهر است که از زبان برادر بسیجی وی رضا ملکشاهی (گودرزی‌مهر) بیان شده و لیلا غلامی ونوول آن را به رشته تحریر درآورده است.


                    
  
در این کتاب سعی شده از طریق مصاحبه با خانواده و اقوام این شهید بزرگوار، بخشی از منش و نوع زندگی او به شکل داستانی بیان شود و در کنار آن گوشه‌ای از عملیات مهجور مانده حاج عمران با روایتی داستانی در این کتاب به چاپ رسیده است.

سیدمهدی موسوی پس از انتشار کتاب خالکوبی، کتاب «نشان(مجموعه داستان‌های کوتاه دفاع مقدس و مقاومت)» را با هدف ترویج فرهنگ ایثار، مقاومت و زنده نگه داشتن یاد شهدا  به رشته تحریر درآورده است.

این اثر شامل 5 داستان کوتاه است که در آن‌ها سعی شده مفاهیم ارزشی و مضامینی مانند، ایثار و گذشت، فداکاری، روحیه جهادی و حماسی و... با قلمی ادبی و با زبانی ساده به دور از هرگونه ابهام و پیچیدگی در مقابل دیدگان مخاطب قرار گیرد.



                    

کتاب «نشان» اثر سیدمهدی موسوی با 76 صفحه در قطع رقعی از سوی انتشارات هاویر خرم‌آباد با شمارگان 300 نسخه منتشر شده است.

اگر متوسط سن رزمندگان دفاع مقدس را 23سال در نظر بگیریم و سال 63 را متوسط هشت سال دفاع  مقدس محاسبه کنیم، سن متوسط بازماندگان دفاع مقدس (رزمندگان، جانبازان و آزادگان) در سال 1401باید عددی حدود 61 سال باشد و البته آسیب‌های روحی و جسمی وارده به این افراد، آنان را مشابه پیرمردانی ۷۰ تا ۸۰ ساله (بسته به نوع و شدت آسیب‌های روحی و جسمی) نشان می‌دهد.

دیگر خبری از والدین شهدا نیست و بسیاری از آنان به فرزندان خود پیوسته‌اند. آرام‌آرام جانبازان، ایثارگران و رزمندگان بار سفر می‌بندند تا به رفقای آسمانی خود بپیوندند و تقریباً هر روزه در هر کوی و برزنی صدای لا اله الا الله برای تشییع را می‌شنویم. 10‌سال آینده، اگر خبرنگارانی هوس مصاحبه و گفت‌وگو با یکی از رزمندگان زنده مانده از جنگ و دفاع مقدس را داشته باشند باید شهر به شهر، روزها و ماه‌ها، بگردند، تا شاید بتوانند یک کهنه‌سرباز پیر که شاید نای سخن گفتن نداشته باشد را پیدا و مصاحبه‌ای داشته باشد.

خاطرات تلخ و شیرین رزمندگان باید نوشته شود تا آیندگان بدانند در آن روزهای آتش و خون بر پدران و برادرانمان برای دفاع از این خاک چه گذشته است.  

                
کتاب «از مجنون تا لیلی» نوشته محمود سیف بختیاری با شمارگان 300 و قطع رقعی از سوی انتشارات هاویر خرم‌آباد منتشر شده که به بیان خاطرات خود در قالب داستان پرداخته است.
 
خاطره‌نویسی شکلی از روایت است، راوی بازگوکننده رویدادهایی است که در گذشته دیده و شنیده یا خود عامل وقوع آن‌ها بوده است. خاطرات دفاع مقدس در معنای مرسوم و متعارف مربوط به رزمندگانی است که در دوران جنگ تحمیلی در جبهه‌ها حضور داشته‌اند و بعد از پایان یافتن جنگ تصمیم به نوشتن یا روایت خاطراتشان گرفته‌اند. به جرات می‌توان گفت خاطرات دفاع مقدس بن‌مایه ژرف ساخت ادبیات دفاع مقدس محسوب می‌شوند.

در  کتاب «خط خاطره» که عصمت دهقانی آن را گردآوری و تألیف کرده است به شیوه تحلیلی و توصیفی کتاب‌های «چزابه» خاطرات سردار فتح‌اله جعفری، «بابانظر»، خاطرات شهید «محمدحسن نظرنژاد» که مصطفی رحیمی آن را نوشته و «جنگ دوست‌داشتنی» خاطرات سعید تاجیک که جزو آثار پرفروش حوزه دفاع مقدس هستند و نوع روایت آن‌ها مانند روایات تاریخی بر واقعیت تأکید دارند را از به کارگیری مؤلفه‌های نظریه روایت‌شناسی ژنت مورد بررسی و مقایسه قرار داده است.

                  

کتاب «خط خاطره» نوشته عصمت دهقانی با 102 صفحه در قطع وزیری و شمارگان 1000 نسخه سال 1400 از سوی انتشارات «سنگ نبشته» خرم‌آباد به چاپ رسید که چاپ دوم آن نیز در تابستان 1401 منتشر شده است.

به گزارش ایبنا؛ کتاب‌ شعر کودک «بابای قهرمان»، سروده فاطمه حسن‌زاده، انتشارات سنگ‌نبشته، آنچه ما دیدیم (خاطرات دفاع مقدس سرگرد زرهی علی‌ستار تیموری) به کوشش مصطفی سیاهپوش، حماسه چزابه، خاطرات رزمندگان لشکر 57 حضرت ابوالفضل لرستان در عملیات والفجر 6 نوشته عصمت دهقانی، بانو و باروت (روایت زندگی زنان ماندگار لرستان) نوشته علویه طاهره موسوی از دیگر کتاب‌های نویسندگان لرستانی هستند که به چاپ دوم رسیده‌اند.

همه کتاب‌های منتشر شده در این گزارش با حمایت بنیاد حفظ آثار و نشر ارزش‌های دفاع مقدس استان لرستان منتشر شده‌اند.