به گزارش خبرگزاري كتاب ايران(ايبنا)، اين نشست
اجراي نشست «طراحي جلد كتاب» بر عهده سعيد باباوند بود.

در ابتدا، صيفوري كتاب را كالايي فرهنگي دانست و افزود: تاكنون هزار جلد مختلف طراحي كرده ام و در تمام اين مدت سعي داشته ام به تمام اجزاي كتاب توجه كنم.

وي عطف كتاب را در طراحي جلد بسيار مهم دانست و گفت: عطف بيشترين ميزان ديدن را در اين بستر فرهنگي ايجاد مي‌كند. هر چند طراح گرافيك بايد همه اجزاي كتاب را بشناسد. متن كتاب هم از عناصري است كه بايد در طراحي جلد در نظر گرفته شود ولي نمي‌توان متن را عين به عين تصوير كرد.

صيفوري با بيان اينكه در طول تاريخ از «مرتضي مميز» تا امروز، ‌طراحان ناچار بودند به امر طراحي جلد بپردازند، تصريح كرد: اين افراد به دليل ساختار معيوب طراحي گرافيك در كشور به عنوان «گرافيست» جذب جامعه نشدند. 

وي بيان داشت: اين امر موجب شده يكسري از طراحان، تجربه شخصي خود را كه جاي آن در كتاب نيست در طراحي جلد كتاب به كارگيرند چون ويتريني مناسب براي نشان دادن سبك شخصي آنان محسوب مي شود. 

صيفوري با بيان اينكه هنوز در تلاشم هنرمند و طراح گرافيك شوم، اظهار داشت: ادبيات عرفاني، فلسفه، ادبيات، رمان و يكسري آثار اجتماعي كه به لحاظ مفهومي به من نزديكترند، از كارهاي طراحي‌ام محسوب مي‌شوند.

در ادامه نشست، كيانوش غريب‌پور، كتاب را موجودي زنده دانست و افزود: كتاب را زنده مي‌بينم چون شخصيت دارد و وسيله‌اي بي‌جان نيست.

وي تصريح كرد: مشكلي كه در طراحي جلد داريم از جامعه روشنفكري مي‌آيد كه نمي‌داند حرف خود را كجا بزند. طراحان گرافيك كه ذوق نقاش شدن داشتند، اين بلا را سر كتاب آوردند.

غريب‌پور با بيان اينكه طراحان گرافيك معتقدند بايد خود را در تاريخ ثبت كنند و اين موضوع اين اواخر جدي گرفته شده، بيان داشت: موضوعات روشنفكري، سياسي و هيجان عجيب و غريبي در طراحي جلد كتاب به وجود آمده است.

وي با بيان اينكه جلد كتاب بايد به گونه‌اي طراحي شود كه به لحاظ متن به اثر نزديك باشد، گفت: طراح نبايد در طرح خودنمايي داشته باشد بلكه لازم است پروسه‌اي را در اين حوزه طي كند تا طراح موفقي شود. 

غريب‌پور تاكيد كرد: در پي تثبيت خودم در طراحي جلد كتاب نيستم.

مجيد كاشاني نيز جلد را ويتريني براي كتاب دانست و افزود: اينگونه نگاه كردن به جلد كتاب اهميت دادن به مخاطب و ناشر است.

وي با بيان اينكه طراحي جلد كتاب برايم داراي چهار معيار «جذب مخاطب»، «متن»، «ايده» و «فرم» است، اظهار داشت: جلد كتاب بايد طوري طراحي شود كه مخاطب را جذب كند و در اين ميان، فريبندگي و اغراق را بر خود مجاز مي‌دانم. دومين معيارم «متن» است. متن تمام آثاري كه طراحي كرده ام مطالعه شده‌اند. حتي اگر اثر را متوجه نشده ام با مولف سخن گفته ام تا طراحي مرتبط با فضاي كتاب انجام شود.

كاشاني بيان داشت: معيار سوم ماجراي «ايده» است. هنگام خواندن متن فكر مي‌كنم چگونه به ايده برسم تا مخاطب جذب شود و به او ضربه‌اي بزنم تا كتاب را بخرد. بخش آخر يعني «فرم» مبحث چالش برانگيزي است چون آخرين گزينه من در طراحي محسوب مي‌شود؛ ولي اين طرز تفكر از جانب برخي طراحان مذموم است.

وي درباره زبان شخصي در كار گرافيك توضيح داد: زبان شخصي در ده سال اخير بروز پيدا كرده و مختص نسل چهارم است. در اين زمان، طراحي جلد دچار كج روي شده و اين ايده غلط همچنان در حال تكثير است.

در ادامه، محمدرضا بهمن‌پور نيز يادي از «مرتضي مميز» كرد و اظهار داشت: مميز حق بزرگي بر گردن فرهنگ، گرافيك و طراحي جلد كتاب دارد.

وي افزود: جلد كتاب در بيش از 90درصد آثار منتشر شده، مورد توجه نيست. به عنوان نمونه، بخش زيادي از آثار مذهبي طلاكوب است و جلدي ثابت دارد. بخش اندكي از كتاب‌ها توسط طراحان گرافيك مختلف در سطوح گوناگون طراحي مي‌شود.

بهمن‌پور معتقد است، كتاب نقش فرهنگي و سازنده دارد ولي كاركرد آن كاملا اقتصادي است.

وي تصريح كرد: موتور و محرك اثر در ذات و محتواي آن است كه موجب فروش مي‌شود. ناشر مي‌خواهد موتور محرك درون اثر را به سرعت به مخاطب برساند. 

بهمن‌پور گفت: ناشر به گستره توليد كار دارد نه به طراح. وقتي خاستگاه فردي در طرح جلد ارايه شود، به ناشر ظلم خواهد شد.

وي با بيان اينكه طراحان جلد كتاب اهل مطالعه و كتابخواني نيستند، افزود: طراح بايد قفل ها را براي كمك كردن به اقتصاد كتاب باز كند و اگر خاستگاه فرهنگي ويژه‌اي دارد در جاي ديگر به ظهور برساند.

به اعتقاد بهمن‌پور، در هيچ جاي دنيا به اندازه ايران براي طراحي گرافيك منزلت قايل نيستند. 

قبل از آغاز نشست «امرالله فرهادي» درباره سايت پژوهشي «گرته» كه يكسال است در حوزه‌هاي مختلف هنرهاي تجسمي پرونده باز كرده، سخن گفت.
 
نشست«طراحي جلد كتاب»  با پرسش و پاسخ پايان يافت.