با رشد IT عادت کتابخوانی در جهان و نیز در پاکستان در معرض تهدید قرار گرفته است.
در کشور پاکستان، زمانی بود که عادت کتابخوانی در میان مردم به عنوان یک عادت رواج داشت و بیشتر مردم عادت داشتند که وقت آزادشان را با خوادن کتاب پر کنند.
بزرگ ترها، جوان ها و کودکان اغلب با کتابی در دست مشاهده می شدند و حتی در دوره های قدیم تر وقتی امکان برق محدود بود، زیر نور برق خیابان به خواندن کتاب می پرداختند. مدرسه ها و کتابخانه های عمومی مشوق عادت مطالعه دسته جمعی بودند و عاشقان کتاب عادت داشتند که به یکدیگر و به دوستانی که واقعا به آنها علاقه داشتند کتاب هدیه بدهند این در حالی بود که جمع آوری کتاب های خوب به عنوان یک سرگرمی در میان مردم رواج داشت.
در هر حال، با ظهور دوره تکنولوژی مردم به تماشای تلویزیون عادت پیدا کردند و پس از آن استفاده از اینترنت جای مطالعه کتاب و دیگر فعالیت های ادبی را گرفت.
کتابخوانی اکنون تقریبا به بوته فراموشی سپرده شده و فرهنگ اینترنت هر چه بیشتر در میان مردم رواج پیدا می کند، و از سوی دیگر کار مطالعه کتاب های الکترونیکی و نسخه های مجازی جای کتاب چاپی را می گیرد. ظهور رسانه های الکترونیکی و آلوده شدن رسانه های سنتی ارتباط بین کتاب ها و خوانندگان آنها را کاهش داده است.
دسترسی آسان، شمارگان وسیع نمونه های الکترونیک کتاب ها با هزینه کم، دسترسی نامحدود به کتاب های الکترونیکی با امکان دانلود آنها روی کامپیوترهای خانگی به عنوان منابع اطلاعاتی ، عوامل اصلی هستند که به کاهش روند کتابخوانی کمک کرده است.
برمبنای یک نظرسنجی،از هر 4 فرد بالغ پاکستانی ترجیح می دهد اصلا کتاب نخواند. این در حالی ست که فروش کتاب آنلاین، کتاب خانه های آنلاین و سرویس های اجاره کتاب اینترنتی، این روزها در پاکستان در حال رواج در میان مردم است.
با این حال شمارگان وسیع وب سایت ها که روی اینترنت در دسترس هستند و اطلاعات درباره کتاب ها را گسترش داده اند، و درباره نویسندگان و قیمت ها اطلاعاتی را ارائه می کنند، هم قابل توجه هستند.
سرویس های اجاره اینترنتی کتاب نیز از زمانی که با کم ترین قیمت کتاب را در اختیار کتابخوانان قرار می دهند، به راحتی با کتاب های گران قیمت مقایسه می شوند . «عثمان صدیقی» یکی از مالکان سرویس اجاره اینترنتی کتاب در این باره می گوید با وجود کاهش بازار کتاب عادت کتابخوانی در میان مردم همچنان رواج دارد و گروه او تصمیم گرفته اند کتاب ها را به صورت اینترنتی با بهای ارزان اجاره بدهند.
او می گوید در حال حاضر 40 هزار عنوان کتاب در وب سایت او برای فروش عرضه شده است و این در حالی ست که او کار وب سایتش را تنها با 50 عنوان کتاب شروع کرد و تاکنون بیش از 25 هزار نسخه کتاب از طریق اینترنت فروخته است.
جهانی سازی و دیجیتالی شدن نمی تواند تنها عامل کاهش عادت به مطالعه باشد. عوامل متعدد دیگری برای این امر وجود دارد که کاهش کتاب خانه ها عمومی، کیفیت مطالب، کیفیت نویسندگان، نمایشگاه های کتاب، کلوپ های کتابخوانی، رقابت های نویسندگی، تشویق در مدارس برای خواندن کتاب و دیگر دوره های کتابخوانی می تواند در این میان موثر باشد.
به طور جداگانه، بنیاد ملی کتاب نیز برای شکل دادن و تشویق فرهنگ کتابخوانی در پاکستان تشکیل شده بود. در هر حال، این بنیاد در رسیدن به اهداف خود موفق نشد زیرا فقدان علاقه در بخشی شهروندان آن را از رسیدن به اهدافش بازداشت. با این حال مقامات این بنیاد ادعا دارند که تلاش هایشان هنوز نتایج مثتبی دربر داشته و تعداد کتابخوانان در سال های اخیر افزایش داشته است.
برمبنای سایت این بنیاد، ارائه کتاب هایی با کاهش 50 درصدی در 47 شهر مهم این کشور، از جمله اقداماتی بوده که در این میان موثر واقع شده است. بقیه 50 درصد قیمت کتاب توسط این بنیاد پرداخت می شود تا ناشران نیز با ضرر روبه رو نشوند. در همین حال شماری از کتاب ها با تخفیف 55 درصد در کتابفروشی های این بنیاد ارائه می شوند.
کارشناسان می گویند نیاز به زمان در کلوپ های کتابخوانی باید مورد توجه قرار بگیرد و دوره های کتابخوانی باید تشویق شوند و فارغ التحصیلان جوان و دانش آموزان مدرسه ها باید وقت برای تشویق جوان ترها به کتابخوانی داشته باشند تا به فعالیت های ادبی بیشتر توجه نشان دهند.
نظر شما