دكتر عليرضا صدر، عضو هيات علمي دانشگاه تهران و نويسنده اين اثر، در گفتوگو با خبرگزاري كتاب ايران(ايبنا)، اين اثر را حاصل پژوهشي به سفارش موسسه «انتظار نور» دانست و گفت: اين كتاب مراحل نهايي انتشارات را در خانه كتاب طي ميكند.
به گفته وي، اين كتاب بزرگترين آسيبهايي را كه جامعه انساني و اسلامي در دوران غيبت به آن دچار ميشوند، بررسي ميكند. در ميان رواياتي كه درباره ظهور امام زمان(عج) به دست آمدهاند، بر يك مورد بيش از ديگر موارد تاكيد شده و آن، پُر شدن جهان از عدل و داد است پس از اين كه از ظلم و جور آكنده ميشود.
صدرا تبيين ابعاد اقتصادي، سياسي و فرهنگي اين ظلم و جور در جامعه جهاني به ويژه جامعه مهدوي و شيعي را از جمله اهداف كتابش برشمرد و گفت: نگاه تكساحتي به زندگي است كه سبب استكبار ورزيدن بشر در دوران غيبت ميشود.
وي افزود: قرآن اين جريان را به عنوان يك سنت تغييرناپذير مطرح ميكند، آن جا كه خداوند از هبوط انسان و فرستادن پيامبراني براي بشر سخن ميگويد. بر اين اساس، اگر انسان هدايت خداوند را بپذيرد، دچار حزن و خوف نميشود، اما دوري از راه حق او را دچار اين دو بحران ميكند.
صدرا در تشريح اين دو بحران گفت: خوف و حزن دو بحرانياند كه در نتيجه پيروي نكردن از راه انبيا حاصل ميشوند. بحران خوف، خود را در وحشت و ترديد و تروريسم نشان ميدهد و حزن نيز برابر با فقر و ناداري است. دنياي كنوني ما با همين بحرانها دست و پنجه نرم ميكند، به گونهاي كه بخشي از آن با وحشت تروريسم و تهديد روبهرويند و بخشي ديگر نيز از توسعهنيافتگي و فقر رنج ميبرند.
وي با بيان اين كه اضطراب و اضطرار دو بيماري جهاني عصر غيبت امام مهدي(ع)اند، اين دو بيماري و آسيب را ناشي از ظلم و جور حاكم بر جهان معاصر دانست و گفت: خود بشر اين ظلم را در حق خودش روا ميدارد. اگر ميلياردها دلاري كه اكنون صرف هزينههاي نظامي ميشوند، در راه آموزش و بهداشت و رفاه بشر به كار گرفته ميشدند، امروز شاهد اين وضعيت نبوديم. ظلم به معناي قدر ندانستن نعمات و استفاده از آنها در راه نادرست است. در دنياي پيشرفته امروز، فطرت و اخلاق نيز در جهت رفاه مادي به كار گرفته ميشوند. فقري كه در بخشهاي گستردهاي از اين دنيا بيداد ميكند، ريشه در سلطهگري بخش ثروتمند جهان دارد و اين به معناي جور است.
عضو هيات علمي دانشگاه تهران اين ظلم و جور را داراي ابعاد سياسي، اقتصادي و فرهنگي دانست و گفت: روح اين فساد و جور، بُعد فرهنگي دارد و عامل آن، سياسي و ابزار آن، اقتصادي است.
صدرا ادامه داد: در اين كتاب در پي تحليل اين مساله برآمدم كه چرا روايات شيعي بر ظلم و جور در دوران غيبت و جايگزين شدن آنها با عدل و داد در دوران ظهور تاكيد دارند. در نتيجه اين تحليل بايد گفت كه دنياي برخوردار، دچار تعارض و تشتت است و موجوديت و منافع خود را همواره در خطر ميبيند. حاكمان اين دنيا در پي اين احساس خطر، دست به حملههاي مكرر ميزنند، اما نه تنها به سايران آسيب ميرسانند، بلكه خود نيز سودي از اين حملات نميبرند.
وي اين دنيا و حاكمانش را به گفته قرآن، دچار ذيق يا ذاق دانست و گفت: آنان در ظاهر به آرامش ميرسند، اما در واقع براي رسيدن به آن، آرامش واقعي را از خود و ديگران سلب ميكنند. اين ناهنجاري به طور مستدل و مستند در اين كتاب نشان داده شده است.
صدرا گام نهادن در راه خداوند را شرط خارج شدن از اين بحران برشمرد و گفت: گام نهادن جز در اين راه، بشر را دچار حزن و خوف ميكند. همان گونه كه تاكنون شاهد بودهايم، راههاي ديگر نتيجهاي دربر نداشتند. در سال 90 ميلادي، پانزده كشور زير خط فقر معرفي شدند و مقرر شد كه اين تعداد تا دهه آينده كاهش يابند، اما تعداد كشورهاي زير خط فقر در سال 2000 به حدود چهل و هشت كشور رسيد. اين امر نشاندهنده بحران روزافزون است و بازگشت به جهان مهدوي ميتواند بهترين چاره آن باشد.
اين نويسنده كه دانشآموخته فلسفه سياسي است، مباحث كتابش را نيز در همين حوزه جاي داد و گفت: سنجيدن ظرفيت رشد و سقوط جوامع، يكي از مسايل مهم فلسفه سياسي است. همچنين اين كتاب را ميتوان نوعي آيندهپژوهي دانست. مبحث آيندهپژوهي چند دههاي است كه اوج گرفته است، چرا كه تلاش ميشود آينده بر اساس تحليلهاي امروز ساخته شود. همچنين فلسفه سياست به معناي تدبر، آيندهنگري و بر اساس آن برنامهريزي كردن است. فلسفه سياست عبارت است از تنظيم وضعيت موجود و سير به سوي وضعيت مورد نظر كه ميتواند در 10 يا 100 سال آينده باشد و اين از اركان انديشه سياسي است.
صدرا در پايان گفت: به همين دليل است كه بسياري از فلاسفه نظير افلاطون، مدينه فاضله و جمهوريتي را در انديشهشان ترسيم كردند. انديشه اين فلاسفه در ضمن، مدينه فاضله آنان طرح ميشد.
چهارشنبه ۸ تیر ۱۳۹۰ - ۱۲:۳۰
نظر شما