به گزارش خبرگزاری کتاب ایران (ایبنا)، آیین اختتامیه هشتمین جشنواره قلم زرین عصر ديروز (14 تیر) و همزمان با روز قلم با حضور معاون فرهنگی وزير فرهنگ و ارشاد اسلامی، داوران این جشنواره و جمعی از اهالی قلم برگزار شد. در این مراسم سه برگزیده نهایی  جشنواره معرفی شدند و جوایزی به آن‌ها اهدا شد.

محسن مومنی، مدیر حوزه هنری، محسن پرویز، سر داور بخش پژوهش و نقد، رضا اسماعیلی، مجری و سر داور بخش شعر، سهیلا عبدالحسینی، سر داور بخش داستان، محمدرضا سرشار، نایب رییس هیات مدیره انجمن قلم ایران و عباس براتی‌پور از جمله چهره‌های حاضر در این مراسم بودند.

در این مراسم علاوه بر ارائه گزارش جشنواره توسط احمد شاکری، دبیر جشنواره، معاون فرهنگی وزارت فرهنگ و ارشاد اسلامی و مدیر حوزه هنری سخنرانی كردند و سرداوران سه بخش شعر، داستان و پژوهش نیز بیانیه هیات داوران بخش‌های مختلف جشنواره را قرائت کردند.

قلم زرین از تورم بی‌نصیب نماند
شاکری با اشاره به روش‌های مختلف ارزشیابی آثار در جشنواره‌ها گفت: به‌نظرم روش جشنواره قلم زرین یکی از دقیق‌ترین روش‌های ارزشیابی آثار منتشر شده در یک بازه زمانی یک ساله است. البته در تمامی این روش‌ها درصد خطایی را باید در نظر گرفت.

وی ادامه داد: دبیرخانه جشنواره قلم زرین از شش ماه پیش با اخذ آخرین فهرست آثار منتشر شده از موسسه خانه کتاب، 804 عنوان داستان، 1610 عنوان شعر و 590 عنوان اثر پژوهشی را برای این دوره از جشنواره شناسایی کرد.

دبیر جشنواره قلم زرین درباره مراحل بعدی این جشنواره توضیح داد: پس از مرور فهرست‌وار آثار، 241 عنوان اثر در حوزه شعر، 30 اثر در بخش پژوهش و نقد و 52 اثر در بخش داستان به مرحله دوم راه یافتند. در مرحله نیمه نهایی 6 اثر در حوزه شعر، سه اثر در حوزه داستان و سه اثر در حوزه پژوهش انتخاب شدند.

وی با تاکید بر نزدیک بودن کیفیت آثار افزود: در مجموع 15 جلسه داوری برگزار شد و در مرحله نهایی داوران با اتفاق آراء به انتخاب اثر برگزیده دست یافتند.

شاکری اضافه كرد: آمار نشان می‌دهد در بخش پژوهش و تحقیق ادبی به شدت فقیر و نیازمند فعالیت‌های بیشتری هستیم. اگر می‌خواهیم ادبیات و شعر ما باری را به دوش بکشند به نظریه‌پردازی و نقد احتیاج داریم.

وی در ادامه به ویژگی‌های این دوره از جشنواره اشاره و تشریح کرد: معرفی برگزیده قطعی در هر بخش به ویژه در بخش داستان که حساسیت بیشتری در جشنواره‌ها دارد یکی از ویژگی‌های این دوره از جشنواره بود. نزدیکی آراء داوران دیگر ویژگی جشنواره به حساب می‌آید؛ چراکه یکی از معضلات داوری‌ها، تفاوت آراء داوران است. اما نزدیکی آراء آن‌ها نشان می‌دهد اثر برگزیده نظر گروه‌های مختلف را به خود جلب کرده و به لحاظ علمی قابل دفاع است.

دبیر هشتمین دوره اين جشنواره توضیح داد: معرفی چند چهره ناآشنا به جامعه ادبی از دیگر ویژگی‌های این دوره از جشنواره است. این چهره‌ها تنها به واسطه اثر خود به عنوان برگزیده انتخاب شده‌اند.

وی درباره جوایز این دوره از جشنواره افزود: رقابت میان جشنواره‌ها باید معنوی باشد. اما با توجه به شرایط اقتصادی و تورم مبلغ جوایز این دوره افزایش 200 درصدی داشته است.

شاکری در ادامه به رقابت ناسالم میان جشنواره‌ها اشاره و تشریح کرد: متاسفانه در دهه اخیر رقابت میان جشنواره‌ها به صورت ناسالم شکل گرفته است. یکی از علل آن شاید فراهم نشدن زمینه‌های رقابت باشد. به‌طور معمول معیارهای جشنواره‌‌ها بر یکدیگر پوشیده است. حتی گاهی نام داوران نیز اعلام نمی‌شود.

وی ادامه داد: باید بتوانیم فضایی را برای رقابت فراهم کنیم که جشنواره‌ها ناگزیر به اعلام معیارها و ملاک‌های داوری باشند. اگر ضوابط موثر در جشنواره‌های مختلف اعلام شود رقابتی که در حال حاضر در زمینه تعداد سکه‌ها مانور می‌دهد به سمت رقابت علمی پیش می‌رود.

این نویسنده پیشنهادی را برای هیات مدیر انجمن قلم زرین مطرح کرد و اظهار داشت: به‌طور معمول چاپ آثار حوزه پژوهش و نقد ادبی فرصت برابری در مقایسه با حوزه شعر و داستان ندارند و منتقدان و پژوهشگران در این زمینه با مشکل روبرو هستند. همچنین پژوهش‌های ارزشمندی در دانشگاه‌ها تصویب می‌شود اما این آثار فرصت چاپ مناسبی را پیدا نمی‌کنند. بنابراین با فراهم کردن فرصت مناسبی برای چاپ این آثار شاهد انتشار کتاب‌های پژوهشی شاخصی خواهیم بود.

وی در ادامه توضیح داد: جشنواره قلم زرین جشنواره تخصصی داستان است. هنگامی‌که نگاه تخصصی است نمی‌توان مجموعه داستان را در کنار رمان قرار داد. بنابراین بهتر است جایزه مستقلی برای داستان کوتاه در نظر گرفته شود. در کشور ما سابقه داستان کوتاه بیش از رمان است و نوقلمان کارهای بیشتری را در این عرصه ارائه کرده‌اند.

شاکری در پایان افزود: همچنین با اعمال نظر هیات داوران بخش ویژه‌ای برای تقدیر از بهترین فیلم‌نامه‌های اقتباسی در نظر گرفته شود؛ چراکه دنیای امروز بر شانه رسانه‌ها بنا شده است.

اسماعیلی: رابطه ناشران و مولفان قانون‌مندتر شود
در بخش دیگری از این مراسم اسماعیلی، مجری و سرداور بخش شعر جشنواره پیشنهاداتی را به مناسبت روز قلم مطرح کرد و گفت: هدف از نام‌گذاری روزی به نام روز قلم باید ارتقاء شرایط هنرمندان این حوزه به ویژه نویسندگان و شاعران باشد. یکی از اقدامات موثر در فراهم آوردن شرایط شایسته‌تر می‌تواند افزایش شمارگان کتاب‌ها باشد.

وی ادامه داد: در حال حاضر کتاب‌ها با شمارگانی منتشر می‌‌شوند که شایسته اهالی قلم يا ویژه چهره‌های شاخص این حوزه نیست. از سوی دیگر رابطه ناشران و مولفان باید قانون‌مندتر شود و نظارت جدی‌تری بر آن صورت بگیرد تا حقوق مولفان پایمال نشود.

این شاعر با تاکید بر معرفی ادبیات ایران به جهان اظهار داشت: اخیرا به همت برخی از نهادها گام‌های بلندی در این زمینه برداشته شده و آثار اهالی قلم برای معرفی به جهانیان ترجمه شده اند. اما این امر هنوز در آغاز راه قرار دارد؛ چراکه هنوز به عنوان مثال شعر معاصر ما را با شاعران قبلی می‌شناسند. شاید علت این امر آن است که نتوانسته‌ایم بستری مناسب برای شاعران و آشنایی آن‌ها با ادبیات جهان فراهم کنیم.

در بخش دیگر این مراسم عباس براتی‌پور، شاعر، به مناسبت اعیاد شعبانیه دو غزل را که به فاصله 45 سال سروده شده‌اند قرائت کرد.

آیین اختتامیه هشتمین جشنواره قلم زرین عصر سه‌شنبه(14 تیر) در سالن اجتماعات انجمن قلم ایران برگزار شد.

گزارش تکمیلی دیگر بخش‌های این مراسم متعاقبا در ايبنا منتشر می‌شود.