به گزارش خبرگزاري كتاب ايران(ايبنا) در این نشست، تکین حمزه‌لو، فرحناز علیزاده و میثم نبی به نقد اين رمان پرداختند. 

فرحناز علیزاده،‌ در ابتداي اين برنامه گفت: داستان كتاب «ماه تمام» به شیوه یادداشت‌های روزانه نگاشته شده است و داستان دختری به نام آیلار را روایت می‌کند که به تازگی مدرک دکترای خود را گرفته و مطبی را برای فعالیت باز کرده است. او در روند داستان، عشقی حقیقی را جست‌و‌جو مي‌كند.  

وي افزود: داستان به شیوه کلاسیک نگاشته شده و در این اثر با توالی زمانی روبرو هستیم كه در نهایت با دیدن حبیب در زلزله بم گشوده می‌شود.

عليزاده با اشاره به  وجوه نقد لاكاني توضيح داد: از مهمترین مواردی که از منظر نقد «لاکانی» می‌توان به آن پرداخت عنصر انتظار است. لاکان اشاره دارد که در درون هر فرد عنصری به نام «فقدان» وجود دارد و همه بر اساس میلی درونی به دنبال عاملی هستیم که بتواند این خلاء عاطفی و روحی را جبران کند. این میل از منظر افلاطون به شکل تمایل برای تصاحب زیبایی به صورت دايمی بیان می‌شود.
 
اين منتقد در ادامه اضافه كرد: در داستان با دختری روبرو هستیم که گذشته موفقی داشته و پله‌های ترقی را به بهترین شکل طی نموده. وی همیشه در دانشگاه از شاگردان برتر بوده. اما با این حال احساس شادی و موفقیت نمی‌کند. وي حتي نسبت به خواهر کوچکش در مواردی احساس ضعف و کاستی، يا حسادت دارد. علت این فقدان را می‌توان از منظر «مطالعات فرهنگی» نیز بررسی کرد. 

عليزاده با اشاره به ابعاد شخصيت‌پردازي در اين كتاب از منظر روانشناسي يونگ توضيح داد: از منظر روانشناختی  یونگ با سه بخش روبرو هستیم. نهاد سایه، نقاب و مادینه روان. نقاب به این معنا است که افراد برای مورد تایید قرار گرفتن از جانب اجتماع احتیاج به زدن نقاب‌های مختلف بر صورت خود هستند و فرد در صورتی که نتواند این نقاب را حفظ کند از سوی جامعه طرد شده و به انزوا کشیده می‌شود. 

وي تصريح كرد: این امر در دنیای ذهنی شخصیت دختر داستان نیز دیده می‌شود. او زنی صبور و عاشق پیشه است که نباید ابراز عشق کند و تنها انتظار عشقی را بکشد که قرار است به سراغش بیاید. شخصیتی که باید از عشق‌ها چشم‌پوشی کند تا از سوی جامعه مورد تایید قرار بگیرد. براین‌اساس می‌توان نتیجه گرفت که این دختر، «دیگری» را سر منشاء خوشبختی خود می‌پندارد. 

عليزاده همچنين اضافه كرد: رمان «ماه تمام» فصل‌بندی‌های مختلفی دارد که نشان‌دهنده یک چرخه کامل زیستی است که از منظر شخصیت اصلی روایت می‌شود. فصل‌هایی با عناوین «ماه زده»،«ماه محاق»، «ماه چهارده»، «ماه گرفته» و «ماه تمام» که متناسب با ویژگی و حس و حال هر فصل انتخاب شده‌اند.
 
وي در پايان گفت: اين داستان در بخش‌هاي پاياني بسیار سریع به جمع‌بندی می‌رسد. از مواردی که می‌توانست به قوت این فصل بیفزاید، روایت این فصل در زمان حال بود که می‌توانست جنبه‌های مستند گونه زلزله بم را بهتر و زنده‌تر به خواننده منتقل کند. 

تکین حمزه‌لو،‌ نيز در بخش ديگري از اين جلسه نقد درباره كتاب «ماه تمام» گفت: در ابتدا باید دو عامل را جزو قابلیت و ویژگی‌های اين اثر برشمرد. كه يكي جسارت نویسنده در انتخاب سوژه است و ديگري تصویری واقعی است که از جامعه پزشکان ارايه می‌کند. 

وي افزود: شخصیتی که نویسنده انتخاب کرده دارای ویژگی‌های استنادی و رئال است و به درستی توانسته شرایط جامعه امروز را از منظر این کاراکتر بیان کند. شخصیتی که علی‌رغم وپژگي‌هايي مانند زیبا بودن و تحصیلات، همچنان در ملال به سر می‌برد.
 
وي افزود: نویسنده در اين اثر توانسته با ارايه دورنمايی بسیار زیبا از رشته پزشکی مشکلات و مسايل پشت پرده‌ای که این قشر با آن دست و پنجه نرم می‌کنند را ارايه دهد. عواملی که در بسیاری موارد از دید مردمان عادی پنهان می‌ماند.

حمزه‌لو تصريح كرد: بخش‌های نخستین رمان دارای ریتمی کند است و فقط با بیان ذهنیات آیلار سپری می‌شود و اين موضوع سبب تکراری شدن برخی بخش‌‌ها شده است. ضمن آنكه از مواردی که می‌توانست به بیان استیصال شخصیت کمک کند، حضور پر‌رنگ‌تر دیگر شخصیت‌ها همچون پدر و مادر آیلار است. اما اين دو تنها حضوری سایه‌وار در زندگي قهرمان داستان دارند.

میثم نبی، ‌نيز در بخش‌هاي پاياني اين نشست نقد توضيح داد: از منظر شخصیت‌پردازی آن چه را که به عنوان نقص باید قلمداد کرد این است که بسیاری از ویژگی‌های رفتاری شخصیت اصلی گنگ است و این گنگ بودن به معنای ابهامی نیست که خواننده خود بتواند به آن‌ها پي ببرد. 

وي افزود: تمایل نویسنده در ارايه تاریخ و زمان نشان دهنده این است که داستان رویکردی رئال دارد. اما باید پرسید که چقدر در این امر موفق بوده است. بهره‌گیری از اتفاقات و مسايل اجتماعی و سیاسی هر دوره و تلفيق آن با تنه و تم اصلی داستان نيز می‌توانند در عمق بخشی به اثر کمک کنند. 

رمان «ماه تمام» نوشته معصومه چاوشی، پنجشنبه، 16 تير در دفتر نشر آموت نقد شد. اين رمان بهار امسال (90) از سوي نشر آموت به چاپ رسیده است.