ايبنا نوجوان: «فرانك هربرت» نويسنده‌ي آمريكايي است كه بيش‌ترين شهرتش را مديون كتاب‌هايي است كه با موضوع علمي، تخيلي نوشته است.
«سرنوشت سازان» (1968) يكي از اين كتاب‌هاست كه با ترجمه‌ي «محمد قصاع» منتشر شد.
اين مترجم درباره‌ي موضوع كتاب گفت: «محتواي "سرنوشت سازان" درباره‌ي موجوداتي است كه عمر ابدي دارند و بدون اطلاع انسان‌ها، سرنوشت انسان‌ها را تعيين مي‌كنند؛ به اين ترتيب كه مي‌خواهند انسان‌ها هم مانند خودشان به موجوداتي ناميرا تبديل شوند. در واقع اين موجودات كه «چم» نام دارند با سرنوشت انسان‌ها بازي مي‌كنند.»
قصاع ادامه داد: «گرچه كتاب در گونه‌ي ادبيات علمي ـ تخيلي قرار مي‌گيرد، اما مباحث روان‌شناسي عميقي در آن مطرح مي‌شود. مهم‌ترين موضوع كتاب هم به آرزوي ديرينه‌ي انسان يعني عمر جاويدان مي‌پردازد. در واقع فرانك هربرت در "سرنوشت سازان" از ما مي‌پرسد آيا اين آرزو منطقي است يا نه؟ و مي‌تواند چه عواقبي داشته باشد؟ مي‌توان اين كتاب را پاسخي به اين خواسته و روياي بشري دانست.»
اين مترجم، به عميق بودن كتاب سرنوشت‌سازان هم اشاره كرد و گفت: «من معتقدم ادبيات علمي ـ تخيلي يكي از عميق‌ترين شاخه‌هاي ادبيات داستاني است. البته همان‌طور كه در ديگر شاخه‌هاي ادبيات هم آثار سطحي و هم آثار عميق وجود دارند، در اين حوزه هم شاهد هر دو دسته كتاب هستيم؛ اما كتاب‌هاي فرانك هربرت، عميق هستند. او خيلي دقيق به موضوعات انساني مي‌پردازد. كتاب سرنوشت‌سازان هم نخستين كتاب از اين نويسنده است كه به فارسي ترجمه شده و علاقه‌مندان به حوزه‌ي داستان‌هاي علمي تخيلي با خواندن اين كتاب نويسنده‌ي جديدي را كشف مي‌كنند.»
مترجم «نبرد هيولاها»، با اشاره به اين‌كه علاوه بر نوجوانان، بزرگ‌ترها هم مي‌توانند از اين كتاب استفاده كنند، گفت: «بخش وسيعي از ادبيات علمي تخيلي در غرب به همين شكل است. يعني علاوه بر نوجوانان، بزرگ‌سالان هم مي‌توانند از كتاب استفاده كنند. مخاطب كتاب «سرنوشت‌سازان» هم قشر وسيعي هستند و بچه‌هاي دوره‌ي راهنمايي و بالاتر از آن مي‌توانند از كتاب بهره ببرند.»
بسياري از مخاطبان نوجوان، پرسش‌هايي درباره‌ي تفاوت كتاب‌هاي فانتزي با كتاب‌هاي علمي تخيلي دارند. قصاع به طور خلاصه درباره‌ي اين تفاوت‌ها گفت: «بيش‌تر كتاب‌هايي كه بچه‌هاي ما از گونه‌ي فانتزي مي‌خوانند در شاخه‌ي «شمشير و جادو» قرار مي‌گيرد. بقيه‌ي زيرشاخه‌هاي فانتزي هنوز در ايران مورد توجه قرار نگرفته‌اند. تفاوت داستان‌هاي فانتزي و علمي ـ تخيلي بيش‌تر در مضامين داستان‌هاي آن‌هاست. مثلاً جادو در ادبيات علمي تخيلي جايگاهي ندارد. همان‌گونه كه ممكن است مفهوم سياه‌چاله در ادبيات فانتزي وجود نداشته باشد.
روند منطقي اين دو گونه‌ي داستاني هم متفاوت است. مثلاً در يك داستان فانتزي موضوع كتاب مي‌تواند تخيلي باشد، از يك نقطه‌ي تخيلي آغاز مي‌شود و در يك نقطه‌ي تخيلي هم پايان مي‌يابد. اما داستان علمي ـ تخيلي بايد از بستر واقعيت‌ها و مفاهيم علمي يا شبه علمي عبور كند.»
پس به همين دليل است كه «سرنوشت سازان» يك كتاب علمي تخيلي است؛ چرا كه داستانش درباره‌ي انسان‌هايي است كه در كره‌ي زمين زندگي مي‌كنند اما موجوداتي به نام «چم»ها زندگي آن‌ها را زير نظر دارند. چم‌هايي كه انسان‌ها در مقايسه با آن‌ها موجوداتي اوليه و عقب‌مانده محسوب مي‌شوند.
انسان‌ها و چم‌ها چگونه با هم زندگي خواهند كرد؟ چه تاثيري بر هم خواهند گذاشت؟ آيا انسان‌ها به‌راحتي تسليم چم‌ها خواهند شد؟
پاسخ اين سوالات را بايد ميان سطرهاي «سرنوشت‌سازان» جست‌وجو كرد.
اين كتاب را انتشارات كتاب‌سراي تنديس در 216 صفحه و با قيمت 4500 تومان منتشر كرده است.
یکشنبه ۱۶ مرداد ۱۳۹۰ - ۱۲:۲۵
نظر شما