مهدي كمپاني‌زارع، در گفت‌وگو با خبرگزاري كتاب ايران(ايبنا)، با اشاره به تشريح نگاه مولانا درباره انسان در كتابش گفت: مولانا از آن دسته عارفاني نبود كه تنها به خودش بپردازد و با اجتماع كاري نداشته باشد. او براي تنهايي، غم، شادي و غفلت انسان و ديگر مقوله‌هاي فردي وجود او سخنان عميق و توصيه‌هايي دارد، توصيه‌هايي كه مي‌توانند انسان معاصر را از بند بسياري از نااميدي‌هايي كه گريبانش را گرفته‌اند، آزاد كند.

وي «ني‌نامه» را از جمله اشعار مولانا دانست كه توجه به مسايل وجودي انسان در آن به خوبي پيداست و گفت: اين شعر در كتاب «مولانا و مسايل وجودي انسان» مورد بحث قرار گرفته است. از ديگر مطالب بررسي شده در اين اثر، درك نادرست برخي از شارحان مثنوي از فضاي فكري مولاناست.

كمپاني‌زارع ادامه داد: اين شارحان، انديشه مولانا را ذيل عرفان نظري قرار مي‌دادند و او را در رديف صدرالدين قونوي و ابن‌عربي برمي‌شمردند، در حالي كه مولانا مكتبي جدا از آنان دارد و اگر بخواهيم او را در مكتبي پيش از خودش بگنجانيم، مكتب عرفاني خراسان، بهترين گزينه است. بنابراين، او را بايد هم‌رديف عارفاني نظير بايزيد بسطامي دانست.

وي يادآور شد: مولوي هجده بيتي كه در آغاز مثنوي سرود را از قبل نزد خود داشت و اين امر نشان مي‌دهد كه او قصد گفتن سخنان مهمي به انسان دارد. گفته مي‌شود مراد او از ني، انسان كامل است، در حالي كه به اعتقاد من، اين برداشت درست نيست. او در اين شعر، با مخاطبش شرط مي‌كند كه براي فهميدن سخنان او بايد دردمند باشد.

نويسنده كتاب «مرگ‌انديشي از گيلگمش تا كامو» مواجهه مولانا با فيلسوفان را از جمله ديگر موارد بررسي‌هاي اين كتاب دانست و گفت: او بيش از آن كه با فلسفه درگير باشد، با فيلسوفان درگير بود. او هيچ‌گاه مانند غزالي مسايل فلسفي را به بحث و چالش نكشيد، بلكه به فيلسوفان اعتراض مي‌كرد. به اعتقاد او، فلاسفه دايم در شك به سر مي‌برند و با اين ترديد و شك، راه ايمان را بر خود و خلق مي‌بندند. نگاه آنان بر انتزاع تكيه دارد، در حالي كه بايد انضمامي باشد.

وي درباره نحوه تشخيص مسايل وجودي انسان از نگاه مولانا در اين كتاب گفت: انسان، خدا و درد، اصلي‌ترين موضوع مثنوي مولوي محسوب مي‌شوند. او هم دغدغه خدا را دارد و هم انسان و اين دغدغه، دردمندانه است نه فارغ‌بالانه. او از معدود اشخاص در تاريخ عرفان ماست كه به مقولات وجودي انسان توجه ويژه داشت.

كمپاني‌زارع مسايل وجودي انسان را آن دسته از مقولاتي برشمرد كه انسان از نزديك درگير آنهاست. وي گفت: مولانا به اين مسايل نظير غم، شادي و تنهايي نظر داشت و ترديدي وجود ندارد كه به دنبال نشان دادن راهي به انسان‌ها در ارتباط با آنها بود. «مسايل وجودي انسان» تعبير مدرني است، اما يكي از دغدغه‌هاي اصلي مولانا به شمار مي‌آيد.

وي كتاب «مولانا و مسايل وجودي انسان» را دفتر نخست از اين مجموعه برشمرد و گفت: مسايل وجودي انسان حدود پنجاه مورد را شامل مي‌شود. در دفترهاي بعدي موضوعاتي مانند عشق، نوع‌دوستي و معناي زندگي بررسي مي‌شوند.

اين نويسنده، ني‌نامه، رابطه مولانا با فلاسفه و همچنين نگاه مولانا به تنهايي، غفلت، غم، شادي، ايمان و دعا را موضوعات كتابش معرفي كرد كه در 264 صفحه بررسي شده‌اند.

كتاب «مولانا و مسايل وجودي انسان» به تازگي از سوي انتشارات نگاه معاصر منتشر شده است.