به گزارش خبرگزاري كتاب ايران (ايبنا)، اين نشست با حضور حميدرضا نعيمي، نويسنده و بازيگر، بهناز نازي، كارگردان، بهاره رهنما و خسرو شهراز، بازيگر، رضا آشفته، منتقد تئاتر و امين عظيمي، مجري و كارشناس برگزار شد.
در ابتدا، عظيمي با اشاره به این‌که اين نشست عنوان ششمين جلسه «تئاتر امروز» به نقد و بررسي نمايش اقتباسي «فيل» اختصاص دارد، گفت: اقتباس و بهره گرفتن از متون ادبي از ويژگي‌هاي گروه تئاتر «شايا» است. اين نمايش نيز اقتباسي از سه داستان كوتاه «ريموند كارور» به شمار مي‌آيد.
در ادامه نعيمي، توضيحاتي درباره فعاليت گروه «شايا» ارايه كرد و گفت: نمايش «فيل» آخرين تجربه اين گروه تئاتري است كه پس از 17سال فعايت مستمر با اعضايی ثابت به روي صحنه مي‌رود.
وي افزود: نخستين بار در سال 80 با كارور و كتاب‌هاي او آشنا شدم. در نمايش «فيل» براي دومين بار از داستان‌هاي اين نويسنده استفاده كرده‌ام. از نويسندگان زيادي تاثیر پذیرفته‌ام، ولي در حد يک يا دو سال. میان اين داستان‌نويسان «ريموند كارور» از افرادي است كه خيال جدا شدن از او را ندارم. از او براي نخستين بار آموختم دنبال حرف‌هاي بزرگ نباشم.
نعيمي بيان کرد: آشنايي با آثار كارور مرا متوجه كرد مباحث كوچك در «موقعيت» تبديل به بحران و ظرفيت نمايشي مي‌شود. نكات، كلمه و واژگان اين نويسنده بود كه به من تفيهم كرد تا چه اندازه مي‌توان روي يک جمله تمركز كرد.
وي توضيح داد: تعداد واژگان كارور محدود است ولي هر كدام دنيايی را به همراه دارد. خوشبختانه آثار او به وسيله چند مترجم در ايران به فارسي برگردانده شده است.
نعيمي با بيان اينكه كارور داستان‌نويس تاثيرگذاری است، اظهار کرد: او يک لحظه مخاطب را به دام مي‌اندازد و پس از مطالعه آثارش تا لحظاتي ذهن از آشفتگی بيرون نمي‌آيد.
وي گفت: نمايشنامه و داستان دو رسانه جدا از هم به شمار مي‌آيند و به يقين دست نويسنده در نوشتن رمان و داستان بازتر است تا دست نمايشنامه‌نويس در نوشتن نمايشنامه. درست است كه من خودم را تحت تاثير كارور مي‌دانم ولي اين سخن به اين معنا نيست كه صدرصد به او و آثارش وفادار باشم.
نعيمي توضيح داد: در اپيزود نخست نمايش داستان سه صفحه‌ای «يک چيز ديگر» را به نمايش برگردانده‌ام، البته نكاتی به آن افزودم تا داراي برد نمايشي شود. در اپیزود دوم از داستان «فيل» اقتباس شده است و من در این بخش به درونيات افراد پرداخته‌ام.
وی افزود: رگه طنز چخوفي در بيشتر آثار كارور موجود است كه این مساله فصل مشتركي میان داستان‌های انتخاب شده برای این اقتباس نمایشی بود.
در ادامه این مراسم، بهناز نازي، کارگردان نمایش «فیل» گفت: سال 1382 در نمايشي بازي كرم كه اقتباسي از آثار كارور بود و آن زمان آغاز آشنايي من با اين نويسنده محسوب مي‌شود. از همان زمان به این نویسنده علاقه‌مند شده و با سبک نوشتن او آشنا شدم.
وي بيان کرد: هميشه علاقه داشتم نوشته‌اي از اين نويسنده را كارگرداني كنم. خوشبختانه گروه تئاتر «شايا» اين شرايط را برايم فراهم كرد و با علاقه اين متن را روي صحنه آوردم.
نازي توضيح داد: در اپيزد دوم اين نمايش پنج شخصيت از پنج نقطه مختلف داريم. پدر خانواده مركزيت دارد و ديگر افراد در اطراف او هستند. موضوع مشترک و محوريت نمايش، خانواده و روابط آنها است. شخصيت‌هاي كارور هر لحظه آمادگي فروپاشي دارند.
در ادامه، خسرو شهراز متن نمايشنامه «فیل» را بسيار ارزشمند دانست و اضافه كرد: نعيمي براي نوشتن اين اثر با اقتباس از داستان‌های کارور، وقت زیادی صرف کرده است. من هم به شدت تحت تاثير متن این نمايش قرار گرفته‌ام.
در ادامه، بهاره رهنما، بازیگر این نمایش گفت: 22 سال تئاتر بازي كردم و 12 سال است كه روي این هنر متمركز شده‌ام. از تابستان امسال در سه كار حضور داشتم و پنج نمايش را تا تابستان سال آينده بازي خواهم كرد. خودم را از اهالي تئاتر مي‌بينم و مخاطب جدي تئاترم.
وي با بيان اينكه «ريموند كارور» تاثير عجيبي روي داستان‌نويسي‌اش گذاشته است افزود: اقتباس هميشه دغدغه ذهني من محسوب مي‌شود. بیشتر از 95 درصد اقتباس‌ها موفق دنيا مورد توجه نويسنده و رضايت او نبوده است. دو رسانه ادبيات و تصوير با هم متفاوتند. درام‌نويس در اقتباس جاه طلبي خود را دارد و علاقه دارد نكاتي را از متن گرفته و به علايق خود نزديک كند، از اين رو، تغییراتی در اين مسير رخ مي‌دهد كه مورد رضايت داستان‌نويس نيست.
وي افزود: مجموعه داستاني دارم كه قابليت نمايشي شدن دارد و اميدوارم با كمك گروه «شايا» اين اثر را به روي صحنه ببرم چون قصد دارم كارگرداني تئاتر را هم تجربه كنم.
رهنما با بيان اينكه كارگردان نمايش «فيل» درک خوبي نسبت به كارش دارد، توضيح داد: جنس بازي اين گروه را دوست دارم، نوع كار آنها با گروه‌هاي ديگر متفاوت است. در اين گروه احساس آرامش بيشتري داشتم.
در ادامه، رضا آشفته نمايش را از دو منظر اقتباس و نگاه مستقل گروه، نقد و بررسي كرد و گفت: نخست مي‌توان از جنبه اقتباسي و وابستگي به قصه به نمايش پرداخت سپس با نگاه مستقل گروه و برداشت آزاد به اثر توجه داشت.
وي دراین باره افزود: در اپيزود نخست نمايش به دليل بار دراماتيک قصه، وابستگي به كارور بيشتر مشهود است. ارتباط‌ها خيلي نزديک به جريان قصه به شمار مي‌آيد. در اپيزود دوم و سوم، وابستگي به متن ديده نمي‌شود بلكه طرحي از داستان تبديل به يک نمايش مسقل شده است.
آشفته گفت: در اپيزود دوم جهان تازه‌اي در اجرا خلق شده و قصه كارور كنار گذاشته مي‌شود. با نگاه ويژه نعيمي فضاهايی پر تحرک بيشتری در نمایش ایجاد می‌شود كه از نگرش كارور كه بسيار عميق و جزيي‌نگر است دور مي‌شويم و تمام روابط را بر پايه روابط بيروني شاهديم.
وي در پایان افزود: اجراي نمايش «فيل» و دراماتورژي آن را بسيار دوست دارم.
یکشنبه ۲۷ شهریور ۱۳۹۰ - ۱۱:۵۰
نظر شما