گزارش «ايبنا» از دومين نمايشگاه اسناد دفاعمقدس (اسناد افتخار)
شايد تنها فرصت ديدن اسناد منتشر نشده جنگ باشد!
مركز ملي اسناد و كتابخانه دفاعمقدس، دومين نمايشگاه اسناد دفاعمقدس (اسناد افتخار) را در سيويكمين سالگرد بزرگداشت اين حماسه در ساختمان گنجينه اسناد كتابخانه ملي جمهوري اسلامي ايران برپا كرده و محققان جنگ ميتوانند از برخي از مدارك منتشر نشده دفاعمقدس ديدن كنند.
آيين افتتاحيه اين نمايشگاه سه روزه، صبح امروز (سوم مهر ماه 90) با حضور جمعي از فرماندهان دوران دفاعمقدس و محققان جنگ در ساختمان گنجينه اسناد برگزار شد و سرويس دفاعمقدس «ايبنا» گزارشي از اسناد ارايه شده در نمايشگاه اسناد افتخار تهيه كرده كه مشروح آن را در ادامه ميخوانيد.
ستاد پشتيباني و مهندسي جنگ در آيينه اسناد
دفتر امور ايثارگران وزارت جهاد كشاورزي، گوشهاي ازاسناد و تصاوير مربوط به نقش ستاد پشتيباني و مهندسي جنگ جهاد را در دومين نمايشگاه اسناد دفاعمقدس به نمايش گذاشته است.
نمايي از اسناد صادر شده درباره «واگذاري مسووليت مهندسي عمليات والفجر مقدماتي»، «تعيين مسوولان مهندسي ارتش، سپاه و جهاد در عمليات فتحالمبين»، «نقشه ساخت پُل نفرروي كابلي» و «نمونههايي از اسناد طراحي و ساخت ادوات نظامي و تجهيزات» توسط مراكز تحقيقاتي پشتيباني و مهندسي جنگ جهاد ارايه شدهاند.
همچنين تصاويري از چگونگي حمل سنگرهاي بتني توسط راهآهن جمهوري اسلامي ايران به ابتكار معاونت عمليات مهندسي ستاد مركزي پشتيباني و مهندسي جنگ جهاد سازندگي در عمليات كربلاي 5، احداث بيمارستانهاي صحرايي، پلسازي و جادهكشي در مناطق عملياتي و گزارش مطالعات و محاسبات كانالكشي در رودخانهها در بخش ديگري از غرفه دفتر امور ايثارگران وزارت جهاد كشاورزي، قابل مشاهده هستند.
نمايي از نقش ارتش در دفاعمقدس
سازمان حفظ آثار و نشر ارزشهاي دفاعمقدس ارتش (ساحادم) به نمايندگي از بخشهاي اسنادي مختلف ارتش در نمايشگاه «اسناد افتخار» حضور پيدا كرده و علاوه بر نمايش نمونهاي از كتابهاي منتشر شده، اسنادي از نيروهاي ارتش را به نمايش گذاشته است.
غالب اين اسناد براي اولين بار منتشر شدهاند كه از جمله آنها ميتوان به «متن فرمان امامخميني (ره) در خصوص عزل بنيصدر و تفويض اختيارات او به اميرسرتيپ وليالله فلاحي، جانشين وقت ستاد مشترك ارتش»، «متن اولين اطلاعيه ارتش درباره آغاز تجاوز رسمي عراق به خاك ايران در روز 31 شهريور ماه 1359» و «گزارش انهدام يك ناوچه اوزا و دژافكن دشمن توسط ناوچه پيكان در تاريخ شانزدهم آبان ماه 1359» اشاره كرد.
اسناد مرتبط با فعاليتهاي انقلابي نيروها و فرماندهان ارتش در ماههاي پاياني حكومت پهلوي و گزارش ساواك درباره روابط سپهبد شهيد وليالله قرني با مبارزات انقلاب اسلامي، از ديگر اسناد ارايه شده در نمايشگاه «اسناد افتخار» هستند.
راويان جنگ را بهتر بشناسيم
مركز اسناد و تحقيقات دفاعمقدس سپاه نيز به معرفي فعاليتهاي اين مركز در سالهاي جنگتحميلي عراق عليه ايران در زمينه ثبت حوادث و رويدادها در صحنه نبرد توسط راويان جنگ پرداخته است.
علاوه بر ارايه تصاوير و زندگينامه راويان شهيد، نمونههايي از دفاتر راوي، شرح پيادهسازي شده نوارهاي مصاحبه با فرماندهان در صحنه نبرد، گزارشها و كالكهاي عملياتي، به همت مركز اسناد و تحقيقات دفاعمقدس ارايه شدهاند.
گزارش تصويري از سير نگهداري و بازسازي اسناد مكتوب آسيبديده دوران جنگتحميلي عراق عليه ايران نيز در بخش آرشيو مركز اسناد و تحقيقات دفاعمقدس به نمايش گذاشته شده است.
پيگيريهاي داخلي و ديپلماتيك دفاعمقدس
دومين نمايشگاه اسناد دفاعمقدس، ميزبان مدارك آرشيوي مرتبط با فعاليتهاي دفتر رياستجمهوري در طول جنگ 8 ساله تحميلي عراق عليه ايران بوده و مركز پژوهش، سنجش و اسناد رياست جمهوري، اين مدارك را ويژه محققان دفاعمقدس ارايه كرده است.
«پيام و اعتراض رييس جمهوري ايران خطاب به رييس جمهور پاكستان، درباره سكوت بينالمللي و كشورهاي اسلامي در قبال حمله نيروهاي عراق به غيرنظاميان ايران» و «پينوشت آيتالله خامنهاي، رييس جمهور وقت ايران درباره اعزام نيرو براي اجراي عمليات مرصاد» گزيدهاي از اين اسنادند.
اقرار سفير نروژ در سوئد به تجاوز عراق به خاك ايران در جنگ تحميلي، عكسهايي از حضور مقام معظم رهبري و سخنراني ايشان در جمع رزمندگان و مكاتبه رييس دفتر نخست وزير با رييس مجلس شوراي اسلامي درباره قصد عراق براي تجاوز مجدد به خرمشهر در سال 1367، جزو اسناد موجود در غرفه مركز پژوهش، سنجش و اسناد رياست جمهوري هستند.
افشاي جنايات انساني ارتش صدام
گزيدهاي از اسناد محرمانه و منتشر نشده وزارت كشور درباره وضعيت داخلي عراق و حمايتهاي خارجي از اين كشور در طول جنگ 8 ساله، در دومين نمايشگاه اسناد دفاعمقدس عرضه شدهاند.
«تحركات عراق قبل از 31 شهريور سال 1359»، «كمك مستشاران آمريكايي، فرانسوي، انگليسي و شوروي به عراق»، «استخدام نظاميان كشورهاي عربي در ارتش عراق»، «كمك عربستان، كويت و اردن به اين كشور» و «ساخت موشكهاي شيميايي و استفاده از تسليحات شميايي عليه غير نظاميان ايران توسط عراق» نيز از جمله اسناد عرضه شده در غرفه مركز بررسي اسناد تاريخي به شمار ميروند.
همچنين گزارشهايي مبني بر «فروش حدود 200 ميليون دلار اسلحه به عراق توسط كشور فرانسه»، «اجبار اعزام محصلين بالاي 15 سال به جنگ در عراق»، «پخش راديوي بمبگذاري شده بين مردم توسط هواپيماهاي عراق» و «جاسازي تلههاي انفجاري در شهرهاي ايران توسط نيروهاي صدام» پرده از جنايات ارتش رژيم بعث عراق در طول جنگ تحميلي عليه ايران برخواهد داشت.
تبيين نقش صنعت نفت در پيشبُرد دفاعمقدس
مركز اسناد دفاعمقدس صنعت نفت نيز با گلچيني از عكسها و اسناد خود در دومين نمايشگاه اسناد دفاعمقدس حضور دارد. تصاويري از چگونگي مهار آتش در پالايشگاهها، حملههاي مكرر عراق به جزيره خارك و دستخط شهيد محمدجواد تندگويان، وزير نفت وقت درباره قوانين جديد براي پرسنل وزارت نفت با هدف ساماندهي بيشتر اين وزارتخانه، قابل مشاهدهاند.
از آنجايي كه در دوران جنگ، جزيره خارك، گلوگاه كسب اعتبارات و درآمد نفتي محسوب ميشده، بيش از 200 بار در طول 8 سال جنگتحميلي، مورد حملات موشكي قرار گرفته و نامه مسوول وقت ستاد كل پدافند كشور درباره تقويت پدافند عامل و غير عامل جزيره خارك، يكي از اسناد ارايه شده توسط مركز اسناد دفاعمقدس درباره صنعت نفت است.
جنگ و اهميت حفظ امنيت داخلي
سازمان تحقيقات و مطالعات مركز اسناد و گنجينه انتظامي نيز يكي ديگر از نهادهاي اسنادي دولتي شركتكننده در دومين نمايشگاه اسناد دفاعمقدس است.
«نقش نيروي انتظامي در تامين نظم و امنيت داخلي در دوران جنگ»، «حضور فرماندهان ژاندارمري، شهرباني و كميته انقلاب اسلامي در جبهههاي نبرد»، «نقش نيروي انتظامي در مبارزه با جريانهاي نفاق و ضد انقلاب» و «نيروي انتظامي و رصد حركتهاي مشكوك نيروهاي عراقي در مرز، قبل از جنگ» گوشهاي از اين اسناد را شكل ميدهند.
بر اساس اسناد موجود در اين غرفه، آمار شهداي نيروي انتظامي در دوران دفاعمقدس، حدود 3657 نفر بوده و اين نيرو حماسهسازي16384 جانباز، 1839 آزاده و 790 مفقودالاثر را در كارنامه خود ثبت كرده است.
كتابچههايي شامل خاطرات فرماندهان و نيروهاي مستقر در پاسگاههاي مرزي در جنگ به صورت رايگان به مخاطبان هديه ميشوند كه از جمله آن ها ميتوان به «ملكوت در زمستان» شامل خاطراتي از ستوان يكم محمدعلي كريمي و «مقاومت در كوت» دربرگيرنده خاطرات مرحوم سرهنگ دوم محمد دستفروش، فرمانده پاسگاه ژاندارمري كوت عبدالله اشاره كرد.
رابطه تاريخشفاهي و اسناد دفاعمقدس
گوشهاي از فعاليتهاي مركز ملي اسناد و كتابخانه دفاعمقدس پژوهشگاه علوم و معارف دفاعمقدس، شامل متن پياده شده گفتوگو با رزمندگان و فرماندهان جنگ توسط مصاحبهگران و محققان جنگ در سراسر كشور، در بخش ويژه دومين نمايشگاه اسناد دفاعمقدس نمايش داده شدهاند.
همچنين گزارش تصويري كارگاههاي آموزش تاريخشفاهي دفاعمقدس در استانهاي مختلف و گزيدهاي از خاطرات جذاب شاهدان عيني جنگ، به مخاطبان عرضه شدهاند.
دومين نمايشگاه اسناد دفاعمقدس (اسناد افتخار) كه در ساختمان گنيجنه اسناد كتابخانه ملي جمهوري اسلامي ايران برپا شده، عصر روز پنجم مهر ماه به كار خود پايان خواهد داد.
نظر شما