محمدعلي مدرس‌مطلق، نويسنده اين اثر، در گفت‌وگو با خبرگزاري كتاب ايران(ايبنا)، با اشاره به چاپ كتاب «نظريه اصالت هويت» در سال 1380 گفت: مرحوم استاد شيخ‌الاسلام، نظريه‌اي را كه در اين كتاب ارايه شده بود، نپسنديد و ايرادهايي به آن وارد كرد.
وي افزود: او اين ايرادها را در دفتري نوشت و برخي از آنها را نيز در حاشيه كتاب قيد كرد. من نيز پس از ذكر عين اين ايرادها در كتاب «منشئات فلسفي» به آنها پاسخ دادم.
مدرس‌مطلق درباره نظريه اصالت هويت و برخي نقدهاي آن توضيح داد: فلاسفه اسلامي در بحث مربوط به اصالت وجود و اصالت ماهيت، به دو دسته تقسيم مي‌شوند؛ گروهي از آنها مانند ميرداماد و شيخ اشراق، قايل به اصالت ماهيت‌اند. به باور آنان، هر هويتي در اين عالم، بر دو وجه وجود و ماهيت است.
اين پژوهشگر ادامه داد: براي مثال، وجود يك قلم، اصلِ بود يا نبود آن است و ماهيت قلم، به قلم بودن يا نبودن آن ارتباط دارد. برخي فلاسفه نظير ميرداماد و شيخ اشراق بر اين باورند كه ماهيت، آن چيزي است كه در خارج واقع است و عينيت دارد.
وي افزود: عده‌اي مانند ملاصدرا نيز قايل به اصالت وجودي‌اند و آن چه را عينيت دارد، وجود مي‌دانند نه ماهيت. من در كتاب «نظريه اصالت هويت» ادعا كرده‌ام كه مقصود هر دو گروه فيلسوفان، هويت است، زيرا آن چه در خارج عينيت دارد، هويت آن موجود است.
مدرس‌مطلق درباره دليل ايراد شيخ احمد شيخ‌الاسلام به اين نظر گفت: بديهي است كه وي و ساير مريدان اصالت وجود، معتقدند كه با قبول اصالت هويات، اشكالاتي در علم حق تعالي به وجود مي‌آيد و اين علم دستخوش تغيير مي‌شود، زيرا هويات تغيير مي‌يابند.
وي افزود: در پاسخ به اين ايراد گفته‌ام كه حق تعالي به تماميت يك هويت عالم است. اين هويت، در طول زمان تغيير مي‌كند، اما اين تغيير را نبايد به علم خداوند نسبت داد، زيرا او از ابتدا و انتهاي هويات آگاه است. در واقع، اين هوياتند كه به دليل قرار داشتن در زمان، از انتها خبر ندارند.
اين نويسنده با اشاره به سپردن كتاب «منشئات فلسفي» به انتشارات دانشگاه اصفهان گفت: اين كتاب بايد مورد داوري كارشناسان اين دانشگاه قرار گيرد تا براي چاپ آن تصميم‌گيري شود.
سه‌شنبه ۵ مهر ۱۳۹۰ - ۱۲:۳۰
نظر شما