به گزارش خبرگزاري كتاب ايران (ايبنا) به نقل از روزنامه اكسپرس فرانسه، دكتر كورت كراوسمن راوي معادله پيچيده آفريقايي-اروپايي ياسمينا خضرا در اثر تازهاش است. كراوسمن پزشك آلماني ساكن فرانكفورت و عاشق خانواده و همسر زيبايش جسيكاست. تا آنكه شبي در بازگشت به خانه، جسيكا را مرده و بيجان مييابد. جسيكا بر اثر خوردن دو شيشه قرص خوابآور اقدام به خودكشي كرده است. دوست نزديك كراوسمن، هانس مكانروث تاجري ثروتمند است كه پس از فقدان همسرش به مشاركتهاي انسان دوستانه با مووسسات خيريه روي آورده است. هانس در صدد كمك به كورت براي بازيابي شرايط روحي، به او پيشنهاد ميكند براي انجام سفري در قالب يك برنامه انساندوستانه با كشتي شخصياش به جزاير كومور نزديك سواحل سومالي سفر كنند. اما اتفاقي ناگوار و در عين حال محتمل به وقوع ميپيوندد و كشتي آنها از سوي دزدان دريايي اهل سومالي به تصرف درميآيد و هانس و كورت به كمپي نامعلوم و ناشناخته برده شده و در آنجا در قالب گروگان نگهداري ميشوند. شرايط نفرتآور كمپ در گوشهاي نامعلوم از صحراي سومالي زندگي هانس و كورت را در دستان مزدوراني بيرحم به جهنمي زنده بدل ميسازد....
ياسمينا خضرا نويسنده الجزايري سرشناس ساكن فرانسه و صاحب چندين اثر خواندني كه با سهگانه «پرستوهاي كابل» (2002)، «ترور» (2005) و «آژيرهاي بغداد» (2006) راوي سوءتفاهم بزرگ شرق و غرب لقب گرفت، در «معادله آفريقايي» به بازگويي فاجعه جاري در قاره وسيع آفريقا و دگرگوني شخصيت و باورهاي يك اروپايي درباره آن ميپردازد.
برخي از منتقدان «معادله آفريقايي»، داستان را بازپرداختي هوشمندانه از اخبار و اتفاقهاي جسته و گريخته روزمره در اروپا و آفريقا قلمداد ميكنند. اين عده نابهنگام بودن برخي استعارهها و گفتههاي خضرا در شرايط روز را به باد انتقاد ميگيرند. برونو يكي از منتقدان خضرا با يادآوري شعري از بودلر كه ميگويد: «از آنجا كه زيباست، نقص آن سبب جذابيت آن ميشود» درباره «معادله آفريقايي» يادآور ميشود هوشمندي نويسنده تنها كساني را آزار ميدهد كه تنها به خواندن قصه خالي رمان نميپردازند.
اما مانند همه نويسندگان بزرگ براي خضرا دنيا تنها يك فرهنگ لغت بزرگ و وسيع است. چه چيزي را آنها در فرهنگ لغتي به وسعت زندگي مييابند؟ افراد سالمند تنهايي كه از سوي ديگران فراموش شده و به دست فراموشي سپرده شدهاند يا عاشقان سرخوردهاي كه قرباني عشقي نافرجام هستند. در «معادله آفريقايي» چه ميتوان ديد؟ آنچه خضرا در اثرش راوي آن است: خودكشي به دلايل پيچيدهاي چون مرگ خودخواسته جسيكا همسر دكتر كراوسمن، سفري به مقصد آفريقا با اغراض انساني و چون مرهمي براي كاهش آلام از دست دادن همسر، دغدغههاي انساني مشترك هانس و كورت براي ابراز محبت و نوعدوستي به مردماني در گوشهاي ديگر از دنيا، نفرتي كه در آتش معادلات و استنتاجهاي بيمعنا و احمقانه شرق و غرب هيزم ميريزد و عشقي دوست داشتني كه كراوسمن در خيالات و تصوراتش نسبت به آفريقا احساس ميكرد...
حرفه نويسنده شكل دادن دقيق به تك تك همين عناصر برگزيده او از فرهنگ لغت زندگي بر اساس تفكر و ايدهاي جهانشمول در باور خود نويسنده و بيان جزيينگر آنهاست. بر اين اساس مرگ ناگهاني و جانكاه جسيكا، تلاش هانس براي كاهش بار سنگين روحي دوستش و اتفاق ناگوار گروگانگيري توسط دزدان دريايي در سومالي با پرداخت داستاني هنرمندانه خضرا در خدمت ارايه معنايي واحد از داستاني چند لايه است. اين مسير مقدر و محتوم دكتر كورت كراوسمن بود كه بر اثر چاشني مرگ دردناك جسيكا بايد طي ميشد تا از عشقي دروغين به آفريقا، عشق انساني واقعي در دلش جوانه زند.
خلاصه ميتوان گفت روايت داستاني «معادله آفريقايي» حركتي از يك وجود و تجسد محض به سوي يك زندگي حقيقي است كه در كورت كراوسمن تجلي مييابد.
ژوئيارد ناشر هميشگي آثار ياسمينا خضرا رمان «معادله آفريقايي» را در 372 صفحه به قيمت 19 يورو از ماه آگوست 2011 (مرداد)در فرانسه منتشر كرده است.
دوشنبه ۱۱ مهر ۱۳۹۰ - ۱۴:۰۶
نظر شما