طبایی در گفتوگو با خبرگزاری کتاب ایران (ایبنا)، درباره سهراب سپهری گفت: بهنظر من سهراب شاعری است که جامه معاصر بودن برازنده اوست، اما از دیدگاه من متاسفانه نسبت به اجتماع و پیرامون خود کمی خونسرد و بیخیال است.
وی ادامه داد: البته در کنار شاعران نامآور معاصر با قاطعیت میتوان از سهراب سپهری نیز نام برد، اما دریغ که او نسبت به حوادث روزگار خویش چه در این سرزمین و چه در سرزمینهای دیگر خود را به حاشیه میکشد و سعی میکند چشمانش را در مقابل این اتفاقات برهم بگذارد.
طبایی مثالی در این زمینه ارایه کرد و افزود: در شعر «صدا کن مرا» سهراب در جایی میگوید «مرا خواب کن زیر یک شاخه دور از شب اصطکاک فلزات...، بیدار خواهم شد و در آن وقت، حکایت کن از بمب هایی که من خواب بودم و افتاد...» این شعر نشان میدهد شاعر خود حاضر نیست شاهد چنین مناظر تلخی باشد.
وی با تاکید بر این که شاید بتوان براساس دیدگاهی ویژه از این مساله در شعر سهراب دفاع کرد، توضیح داد: هر شاعر از یک روحیه ویژهای برخوردار است. در ارتباط با سهراب نیز طبیعتگرایی یکی از ابعاد شعر و شخصیت اوست. همچنین نباید فراموش کرد که سهراب نقاش ماهری بود و در نقاشیهایش نیز به طبیعت پرداخته. بنابراین از این دیگاه میتوان گفت که سهراب دوستدار طبیعت و زیبایی است و نمیخواست تلخیها را ببیند.
این شاعر افزود: بهنظر من روزگار ما، روزگار زشتیها و زیباییهاست. در کنار تمام والاییهای انسان، پستیهایی نیز وجود دارد و انسان شاهد فراز و فرودهایی است. بنابراین معتقدم هر شاعری باید با بدیها نیز در ستیز باشد و در مقابل آن بایستد.
وی در پاسخ به این پرسش که شاخصترین کتابهای سهراب از دیدگاه او کدام آثار است، گفت: «حجم سبز» و «صدای پای آب» را از بهترین و شاخصترین آثار سهراب میدانم و آنچه سبب این ویژگی شده، نخست زبان و کلام شاعر است.
طبایی ادامه داد: سهراب این دو مجموعه را در اوج پختگی زبانی و در زمانیکه تجربههای شاعریاش را پشت سر گذاشته و آنچه باید میآموخت، آموخته بود، سروده است. شعرهایی چون «نشانی»، «کفشهایم کو» یا «حجم سبز» به خوبی نشان دهنده این ویژگی در شعر سهراب هستند.
وی به نگاه نو سهراب به زندگی اشاره و تشریح کرد: ویژگی دیگر همین نگاه تازه او به زندگی است. در این نگاه، سهراب ویژگیهای شخصی خویش را حفظ میکند، اما نگاه او سرشار از تازگی و طراوت است. یعنی با شاعری روبهرو هستیم که نوآور است و نگاهش از پشت عینک شعر دیگران نیست، بلکه این نگاه مختص خود اوست.
این منتقد توضیح داد: علاوه بر عنصر تازگی در نگاه سهراب نوعی از کشف و شهود ادبی نیز در شعرش دیده میشود. از سوی دیگر نگاه او انسانگرایانه است. این ویژگی به ویژه در شعر «صدای پای آب» به چشم میآید. سهراب در این شعر نگاهی را از آغاز تاریخ تا امروز دنبال میکند، آنجا که میگوید «توت بیدانش میچیدم» یا «آب بی فلسفه میخوردم».
وی افزود: البته نگاه انسان شمول سهراب سرشار از شفافیتها، تازگیها و روشنیهاست.
طبایی در پایان بار دیگر از سپهری به عنوان شاعری بزرگ یاد کرد و گفت: سهراب از شاعرانی است که ابداع و نوآوری را در قلمرو شعر معاصر به ویژه شعر نیمایی گسترد. شعر او هنوز ابعاد ناشناخته بسیاری دارد و باید به سراغ این ناشناختهها رفت.
سهراب سپهری متولد 15 مهر 1307 در کاشان است. او در یکم اردیبهشت 1359 در بیمارستان پارس تهران به علت عوارض ناشی از بیماری سرطان خون درگذشت.
«هشت کتاب» مجموعه اشعار منتشر شده او توسط انتشارات طهوری به چاپ رسیده است.
جمعه ۱۵ مهر ۱۳۹۰ - ۱۱:۱۱
نظر شما