محمد حنيف، نويسنده، گفت: بيان دستاوردهاي دوران دفاع مقدس و نقش سازمانها در آثار داستاني تقريبا غيرممكن است زيرا ارايه مستقيم آمار و ارقام در لابهلاي داستان اثر معكوس دارد و اين گفتار تبليغي به ضد خودش تبديل ميشود.-
وي با اشاره به توجه اغلب داستاننويسان ساير كشورها به انجام مطالعات ميداني و پژوهشي قبل از آغاز كار نگارش اثر داستانيشان، اضافه كرد: داستان دفاع مقدس با آثاري كه در دنياي غرب نوشته ميشوند، كاملا متفاوت است زيرا ويژگيهاي بومي دارد كه در آثار غربي كمتر با آنها رو به رو هستيم. بنابراين پژوهشهاي داستاننويسان حوزه دفاع مقدس نيز بايد بر اساس همين ويژگيهاي بومي صورت بگيرند.
حنيف، شناخت شخصيت و شيوههاي گفتاري را از ويژگيهاي بومي ايراني دانست و تصريح كرد: مجموعه كتابهاي «فرهنگ جبهه» و برخي از تصاوير ضبط شده از دوران دفاع مقدس، نمونههايياند كه به پژوهش داستاننويسان كمك ميكنند. همچنين براي ايجاد تفاوت در نوشتهها با ديگر داستانها بايد نقش پژوهش هایی را مانند حماسههاي ديني و ملي در نگارش آثار تقويت كرد. به همين منظور برخي از كتابهاي قديمي مانند، «سمك عيار» و «حسين كُرد شبستري» به كمك پرداختهاي تازه رزمي در داستانهاي دفاع مقدس ميآيند.
نويسنده رمان «روياي آهوان» ادامه داد: تاريخ امروز ما از گذشته جدا نيست. بنابراين اغلب آثار تاريخي مانند «تاريخ جهانگشاي جويني» با بيان وضعيت جنگها و درگيريها و شكستها، داستان نويسنده دفاع مقدس را متفاوت خواهند كرد. البته پس از جنگ تحميلي عراق عليه ايران آثار پژوهشي بسياري مانند «از آغاز تا پايان جنگ» نوشته و منتشر شده كه مكمل اطلاعات نويسنده دفاع مقدس در كنار آنچه كه از كتابهاي قديميتر مطالعه كرده، است.
محمد حنيف با اشاره به نكات قابل پرداخت در آثار داستاني دفاع مقدس گفت: بيان دستاوردهاي دوران دفاع مقدس و نقش سازمانهايي مانند بسيج، سپاه و ارتش در آثار داستاني تقريبا غيرممكن است. در واقع اشاره به اين مطالب، اثر را به بيانيه سياسي تبديل كرده و سبب كاهش تاثيرپذيري اثر داستاني خواهد شد و با ظاهري تبليغي و شعاري، داستان را از نقش اصلياش دور ميكند.
خالق كتاب «كندوكاوي پيرامون ادبيات داستاني جنگ و دفاعمقدس» ادامه داد: البته در قالب برخي از شخصيتهاي داستاني مانند شخصيتي بسيجي يا ارتشي، در شكلي ظریف ميتوان به فعاليتها و نقش اين سازمانها در دوران جنگ اشاره كرد زيرا ارايه مستقيم آمار و ارقام در لابهلاي داستان اثر معكوس داشته و اين گفتار تبليغي به ضد خودش تبديل ميشود.
حنيف افزود: بنابراين پيشبيني ميشود، نگارش هر اثر داستاني با اين هدف با شكست مواجه خواهد شد. چنان كه اين اتفاق براي برخي از داستانهاي مرتبط با جنگهاي جهاني اول و دوم نيز رخ داد.
وي بهترين شيوه بيان دستاوردهاي دوران دفاع مقدس را انعكاس بيطرفانه و منصفانه آنها در آثار پژوهشي دانست و يادآوری کرد: گاهي به دليل برخي اعمال نظرها بر كار پژوهشگر توسط سازمانهاي فعال در عرصه دفاع مقدس، بدون در نظر گرفتن نقاط ضعف مرتبط با دوران جنگ، فقط نكات مثبت، پررنگ بيان ميشوند. اين در حالي است كه با بررسي ريزبينانه و آسيبشناسانه تمام عوامل ميتوان به واقعنمايي گزارشها كمك كرد.
نظر شما