شهر بارانزده تهران اين روزها ميزبان هجدهمين نمايشگاه بينالمللي مطبوعات و خبرگزاريهاست و در كنار نمايش توانمنديهاي اين عرصه در مصلاي بزرگ امام خميني(ره) عرضه كتاب نيز به اين نمايشگاه چهره ويژهاي بخشيده است، هرچند كه كتاب در اين نمايشگاه، جايگاه ويژه خودش را ندارد./
وقتي به دنبال كتاب در نمايشگاه بينالمللي مطبوعات ميگردي، ابتدا به ناشران مطبوعاتي قديمي كه سالهاست به مجموعه بزرگ انتشاراتي تبديل شدهاند، ميروي. انتشاراتي مانند كيهان، رسالت، اطلاعات، همشهري و به تازگي جامجم، نمونهاي از اين گروهاند.
انتشارات روزنامه كيهان امسال با 40 عنوان كتاب در زمينههاي مختلف سياسي، علوم اجتماعي، روانشناسي، مالي، حقوقي و علمي، انتشارات جامجم با 19 عنوان كتاب، روزنامه رسالت با يك عنوان كتاب (تاليف محمد کاظم انبارلویی، سردبير روزنامه رسالت) در اين نمايشگاه شركت كردهاند اما روزنامه اطلاعات كه از قديميترين مراكز چاپ و نشر كتاب و مطبوعات كشور است، بهجز كتاب سال خود هيچ كتاب ديگري را در اين نمايشگاه عرضه نكرده است! روزنامه همشهري نيز تنها فصلنامههاي تاريخگذشته «داستان» را در قالب كتاب و رايگان عرضه ميكند.
به گفته مسوولان اين غرفهها، مولفان برخي آثار نيز در اين غرفهها حضور مييابند و نشستهاي پرسش و پاسخ را با مراجعان برگزار ميكنند. آثار نيز با 10 تا 50 درصد تخفيف به متقاضيان ارايه ميشوند. برخي غرفهها هم از معرفي و استقبال كتابهاي ناشران استقبال كردهاند.
با توجه به اينكه اين نمايشگاه ويژه اطلاعرساني، روابط عمومي و ساير رشتههاي مرتبط است، انتظار ميرود كه ارايه كتابهاي تخصصي اين رشتهها به ويژه از سوي ناشران مهم و قديمي، پررنگتر از ساير كتابها باشد اما اينگونه نيست.
نخستين بخشي كه هنگام ورود از در اصلي با آن روبهرو ميشوي، بخش «هنري، ادبي» است.
در بخش هنري، برخي ناشران علاوه بر ارايه مجلات، شمارههاي پيشين مجلات خود را با درصدي تخفيف يا بهصورت مجاني و كتابهايي هم در زمينه آشپزي سالم يا تغذيه سالم را به مراجعان عرضه ميكنند.
برخي ناشران فعال در زمينه دين نيز به ارايه كتاب در كنار نشريات خود پرداختهاند. نشر «خيمه» يكي از اين انتشارات ديني است كه با سه عنوان كتاب به نمايشگاه مطبوعات آمده است و مولف يكي از آثار نيز در اين غرفه حضور دارد.
در بخش روزنامه و مجلات تخصصي هم «دفتر مطالعات و برنامهريزي رسانهها» مشغول فعاليت است. اين نشريه، غرفه خود را به دو بخش مجزا تقسيم كرده و بخشي را به ارايه 150 عنوان كتاب در زمينه ارتباطات، روزنامهنگاري و روابط عمومي و كتابداري اختصاص داده كه 123 عنوان آن مربوط به انتشارات رسانه است. بخش ديگر اين غرفه، به برگزاري نشستها و رونمايي كتابهاي اين مركز اختصاص يافته است.
به گفته مسوول غرفه رسانه، استقبال از كتابهاي اين غرفه بيشتر از نشريات آن بوده است.
گشت وگذار بيشتر در اين نمايشگاه، انتشارات «شهر كتاب» را در مقابل ديدگانت آشكار ميكند، ناشري كه با اثري جالب توجه در اين نمايشگاه شركت كرده است. حسين تقوي، بزرگترين مجموعهدار نشريات كشور نيز به عنوان مدير مسوول اين غرفه حضور دارد. تقوي درباره اثر جالب توجه شهر كتاب ميگويد: «نشريات قديمي را از زمان قاجار صحافي و به صورت مجموعه و در قالب كتاب به علاقهمندان عرضه كردهايم.»
مسوول گنجينه مطبوعات شهر كتاب مركزي، بيشتر مراجعان اين غرفه را مسوولان كتابخانهها و پژوهشكدهها ميداند و ميگويد:«انتظار داريم مسوولان كتابخانههاي دانشگاهها نيز اين نشريات را براي استفاده دانشجويان خريداري كنند تا دانشجو از مطالعه مجلات مختص رشته خود در دانشگاه بيبهره نماند.»
بهگفته تقوي، 1500 عنوان نشريه از دوره قاجار تاكنون در قالب كتاب صحافي و براي عرضه آماده شدهاند. وي همچنين از تصميم شهر كتاب مركزي براي ارايه اين آثار به صورت كتابهاي الكترونيك سخن ميگويد و اضافه ميكند:«تلاشهايي در اين راه صورت گرفته و با وجود پرهزينه بودن اين كار قصد داريم كاري كنيم كه آيندگان از اين نشريات قديمي و ارزشمند بيبهره نمانند.»
از جمله نشرياتي كه در اين غرفه در قالب كتاب عرضه شده اند، ميتوان به مجله معارف اسلامي حج و اوقاف از سال 54 تا 57 و مجله دانشكده ادبيات تهران از سال 1332 تاكنون اشاره كرد.
در نمايشگاه بينالمللي مطبوعات و خبرگزاريها، غرفههاي كودك نيز حضوري فعال دارند و علاوه بر ارايه مكتوبات به كودكان، اجراي نمايش و برنامههاي كودك را نيز در برنامههاي خود گنجاندهاند.
نشر «شهرزاد» كه به صورت تخصصي به حوزه كودكان ميپردازد، 19 عنوان كتاب را براي عرضه به كودكان در نظر گرفته است. اين نشريه رويكردي آموزشي رسانهاي در ارايه آثار دارد و يك كتاب ويژه داستاننويسي براي كودك و كتابي ديگر براي آموزش مهارت نويسندگي به كودك ويژه والدين را ارايه كرده است.
با آنكه نشريات استاني تلاش زيادي براي ديده شدن نشريات و مطبوعات خود انجام داده اند، جاي كتاب در غرفه اين نشريات خالي است و به نظر ميرسد اختصاص جايگاهي دنج به اين نشريات از مراجعان اين غرفهها كاسته است!
با وجود اينكه كتاب، رسانهاي مادر براي مطبوعات و خبرگزاريها محسوب ميشود اما بهنظر ميرسد كه در هجدهمين نمايشگاه بينالمللي مطبوعات و خبرگزاريها توجه ويژه و شايستهاي به اين رسانه و دوست مهربان همه اهالي رسانه نشده است و اين ضعف بيشتر به نحوه نگرش مسوولان مطبوعات و خبرگزاريها به «كتاب» مربوط ميشود.
هجدهمين نمايشگاه بينالمللي مطبوعات و خبرگزاريها كه از سوم آبان ماه آغاز به كار كرده، تا دهم اين ماه در مصلاي امام خميني(ره) تهران به كار خود ادامه خواهد داد.
نظر شما