دكتر ناهيد بني اقبال، استادیار علوم کتابداری و اطلاعرسانی و ريیس کتابخانه فرهنگستان زبان و ادب فارسی در گفتوگو با خبرگزاري كتاب ايران(ايبنا) درباره موانع استفاده از كتابخانههاي عمومي گفت: يكي از اصليترين دلايل اين موضوع بي توجهي به نياز افراد است؛ وقتي غذاي تهران را در شهرستان توزيع ميكنند چه اتفاقي ميافتد؟ ما بايد بر اساس نياز جامعه و كتابخانه هر محله، كتاب تهيه كنيم.
وي به راهكارهايي در اين زمينه اشاره كرد و افزود: بايد دست كتابخانهها را باز گذاشت و اجازه داد اين نيازسنجي را انجام دهند. كتابخانههاي دانشگاهي ما نيز به همين مشكل دچار است. اخيراً در نمايشگاه بينالمللي كتاب اتفاق خوبي افتاده است و به كتابخانههاي مهم اعلام ميكنند تا كتاب مورد نظر خارجي خود را انتخاب كرده و درخواست دهند. بعد از ناشران خارجي ميخواهند تا تنها اين كتابها را در نمايشگاه ارايه دهند. اين موضوع موجب ميشود تا از ورود كتابهاي غيرمفيد جلوگيري شود.
عضو هيأت علمي دانشگاه آزاد اسلامي واحد تهران شمال تصريح كرد: در كتابخانههاي عمومي هم ميتوان فهرستي از كتابهاي مورد نياز تهيه كرد چون گاهي از يك كتاب 2 هزار نسخه خريداري ميشود در حاليكه اين كتاب اصلاً قابليت ندارد.
وي با اشاره به ضرورت متخصص بودن كتابداران افزود: در حال حاضر وقتي وارد يك كتابخانه عمومي ميشويم اگر 10 نفر پرسنل داشته باشد 7 نفر آن تخصص اين رشته را ندارند. آمار پايان نامههاي دانشجويان را نگاه كنيد و ببينيد چه تعداد نيروي متخصص در كتابخانههاي مختلف وجود دارد. وقتي كتابدار متخصص باشد اگر مراجعه كننده بيايد و كتابي موجود نباشد كتابدار ميتواند كتاب خوب ديگري را به او معرفي كند و اين به توانايي ارتباطي كتابدار بر ميگردد كه در آموزشها آن را ياد ميگيرد.
بني اقبال تاكيد كرد: ترفندهايي براي جذب مردم به كتابخانهها وجود دارد كه كتابدار بايد آن را بداند. من به دانشجويان كتابداري خودم ميگويم اگر مراجعه كننده بيايد و شما به او بگوييد كه ديگر وقت نداريد و به طور مثال 10 دقيقه ديگر كتابخانه بسته ميشود، آموزش من براي شما حرام است، چون ممكن است يك برخورد ارتباطي نادرست منجر به قطع ارتباط مردم با كتابخانههاي عمومي شود.
وي با انتقاد از امكانات كتابخانههاي عمومي گفت: در حال حاضر كتابخانهها امكانات خوبي ندارند، به ويژه براي گروههاي خاص مانند نابينايان يا كودكان خدمات خوبي ارايه نميشود.
ريیس کتابخانه فرهنگستان زبان و ادب فارسی همچنين با ارايه راهكارهايي براي استفاده از كتابخانههاي عمومي گفت: مدير كتابخانهها بايد متخصص و عضو هيأت علمي باشد؛ مدير كتابخانه بايد تحصيلات كارشناسي ارشد يا دكتري داشته باشد، اينها قوانيني اند كه متاسفانه در استاندارهاي كتابخانههاي عمومي رعايت نميشود.
وي تاكيد كرد: بايد به اين موازين توجه شود چون اين استاندارها بومي بوده و متعلق به ايرانند. من اعتقاد دارم كتابخانهها جاي كتابدار است همان طور كه بيمارستان جاي پرستار است بايد براي كتابخانهها كتابدار استخدام شود.
وي در پايان سخنانش اضافه كرد: نيروي غير متخصص ميتواند در كتابخانهها استخدام شود ولي بايد نسبتي بين نيروهاي متخصص و غير متخصص وجود داشته و ميزان استفاده از نيروي متخصص بيشتر باشد. اين موضوع ها از استانداردهايي اند كه در دنيا رعايت ميشوند.
جمعه ۱۸ آذر ۱۳۹۰ - ۰۸:۰۰
نظر شما