به گزارش خبرگزاري کتاب ايران(ايبنا)، اثر حاضر، با توجه به آيات قرآني، همه مفاهيم و مراحل تربيت و تزكيه نفس را به سبكي جديد مطالعه كرده است.

دين مبين اسلام لبريز از دستورها و احكامي است كه براي رشد و كرامت انسان وضع شده‌اند. كتاب آسماني قرآن كريم نيز در بردارنده اوامر و نواهي متعددي است كه اگر به طور صحيح و دقيق به كار گرفته شود، سعادت جامعه بشري را از لحاظ مادي و معنوي تامين خواهد كرد. به طور خاص براي تربيت و تزكيه نفس نيز كه سعادت انسان در گرو آن است و مهم‌ترين هدف بعثت انبيا(عليهم‌السلام) به شمار مي‌رود، روش‌هاي گوناگوني در قرآن كريم ديده مي‌شود كه با جست‌وجو و بررسي بيشتر در اين زمينه و دسته‌بندي عوامل تربيتي يافت شده در آيات قرآن و نيز در روايت معصومين(عليهم‌السلام) نظامي پيش روي انسان ترسيم مي‌شود كه بيش از اين، به طور مشخص كاويده نشده است، نظامي منسجم و پويا كه اجزاي آن علاوه بر نقش‌آفريني منفرد براي رسيدن به هدف والاي نظام كه همان سعادت حقيقي آدمي و قرب پروردگار است، با يكديگر نيز به طور متقابل و تنگاتنگ در ارتباط‌ند و استحكام يكديگر را موجب مي‌شوند.

درباره جان مايه اين كتاب نيز بايد گفت كه نظام تربيت نفس داراي دو ركن اصلي مرابطه و مجاهده است كه در اين تحقيق علاوه بر اين كه مراحل زيرمجموعه اين دو مبحث با استناد دقيق به آيات قرآن كريم و روايات معصومين(عليهم‌السلام) بيان شده‌اند ـ‌كه از خصوصيات تحقيق حاضر است و در منابع مشابه چندان به چشم نمي‌خورد‌ـ ارتباط متقابل تك‌تك اين مراحل نيز به‌طور دقيق مورد بحث و بررسي قرار گرفته‌اند كه در هيچ منبع اخلاقي و تربيتي به طور مشخص و دسته‌بندي شده مشاهده نشده‌اند.

چنين پژوهشي با توجه به تنوع مباحث موجود در آن، نيازمند استفاده گسترده از منابع متعددي است و گفتني اين كه هر چند بناي تحقيق، استفاده از تفسيرها و كتاب‌هاي اخلاقي اصلي و دست اول است اما با توجه به تازگي و نو بودن برخي از مبحث‌ها، ناگزير ارجاعاتي به منابع موخر و معتبر نيز صورت گرفته است. همچنين در ترجمه آيات از ترجمه آيت‌الله مكارم شيرازي استفاده شده كه با اذعان متخصصان اين فن علاوه بر صحت و دقت، اين ويژگي را داراست كه تنها ترجمه نيست، بلكه مبتني بر تفسير است. 

در اين نوشتار همچنين سعي بر آن است كه اركان نظام و مراحل آن‌ها تا حد امكان با توجه به مصداق‌هايي از تذكره‌هاي قرآن و نيز اوامر و نواهي مذكور در آن استخراج و ربط و پيوند هر مولفه با ديگر مولفه‌هاي نظام تبيين شوند. البته با توجه به گستردگي و بسياري عوامل تربيتي قرآن كريم هنوز جاي تحقيق و بررسي وسيع‌تر و دقيق‌تر وجود دارد.

كتاب حاضر در دو بخش كلي تنظيم شده است. بخش نخست، كليات متعارف تحقيق است كه درباره ويژگي‌هاي اين تحقيق و بيان مفاهيم مطروحه در آن مي‌پردازد. بخش دوم و اصلي كه معرفي و تبيين نظام تربيت(تزكيه) را مورد توجه قرار مي‌دهد، شامل چهار فصل است. در فصل نخست، اركان نظام يعني مرابطه و مجاهده نفس با معرفي اجزاي آن‌ها مورد بحث و بررسي قرار مي‌گيرند. در فصل دوم، اهداف فرعي و اصلي كه نظام تربيتي برگرفته از قرآن كريم به دنبال آن است، تبيين مي‌شوند. سپس با توجه به اين كه يكي از فرضيات اين پژوهش، چند مرتبه بودن نظام مطرح شده است، در فصل سوم به بيان مراتب اركان تربيت نفس پرداخته مي‌شود. از آن جا كه يكي از اصلي‌ترين مسايل درباره هر نظامي رابطه متقابل اجزاي آن است، فصل آخر كتاب به ارتباط اجزاي دو ركن مرابطه و مجاهده مي‌پردازد، بدين صورت كه رابطه هر جزء از ركن اول (مرابطه) با تك تك اجزاء ركن ديگر (مجاهده) به‌طور جداگانه تبيين و تشريع شده است.

با آن كه در اين اثر سعي شده در بيان كليات اين نظام، برگرفته از آيات قرآني و روايات اهل‌بيت(عليهم‌السلام) تمام جوانب اصلي مورد توجه و دقت نظر قرار گيرند، بديهي است به دليل گستردگي موضوع، از آن جهت كه تمام مباحث اخلاقي و تربيتي نفس را در برمي‌گيرد و به گونه‌اي مي‌توان گفت از تمام آيات قرآني قابل بهره‌برداري است، اين كتاب، مجالي اندك براي توصيف و تبيين كامل اين نظام گسترده و بيان تمام جزييات و مراتب آن محسوب مي‌شود.

در انتهاي اين اثر، نمايه‌اي از آيات، روايات و اعلام نيز درج شده است.

چاپ نخست کتاب «تزكيه در قرآن» با شمارگان 1000 نسخه، 192 صفحه و بهاي 30000 ريال راهي بازار نشر شد.