به گزارش خبرگزاري كتاب ايران (ايبنا)، «آشنايي با ادبيات مقاومت جهان» در 3 فصل، با نگاهي به اوضاع سياسي ـ اجتماعي خاورميانه، كشورهاي عربي و اروپايي، به معرفي و بررسي ادبيات پايداري در اين سرزمين‌ها پرداخته و ادبيات داستاني، نمايشنامه و اشعار خلق شده در اين مسير را تحليل كرده است.
ضياءالدين ترابي در اين كتاب، ادبيات مقاومت را به سه دسته «ديني ـ آييني»، «ملي ـ بومي» و «انساني ـ جهاني» تقسيم كرده و با اشاره به درهم‌تنيدگي اين ژانرها تاكيد كرده است.
بر اساس مطالب مندرج در كتاب «آشنايي با ادبيات مقاومت جهان» كشورهاي مصر، الجزاير و فلسطين، پيشگامان خاورميانه در عرصه ادبيات پايداري بوده و درخشان‌ترين آثار آنان در زمينه شعر، داستان و نمايشنامه در اين اثر معرفي شدهاند.
آغاز تحول در شعر عرب و مصر در اين اثر، اين‌گونه تبيين شده است: «نخستين حركت جديد در شعر مصر را بايد در ترانه‌سرايي ديد، در ترانه‌هاي شاعراني چون «فواد حداد» پس از تجاوز استعمارگران انگليسي و مبارزات و مقاومت‌هاي مردم تا ملي شدن كانال سوئز، همه و همه در اين تحول موثر بوده است.»
نويسنده «آشنايي با ادبيات مقاومت جهان» معتقد است كه ادبيات مقاومت فلسطين نيز بيش از ساير گونه‌هاي ادبي با شعر به اوج خود رسيده و همگام با رزمندگان مبارز، بالنده‌تر شده است. شعري كه گرچه تصويرگر درد و رنج و مصيبت‌هاست، اما نااميدكننده و پوچ نيست و پوياست و چشم‌اندازهاي روشن و سرشار از آرامش را براي مردم فلسطين به تصوير مي‌كشد.
فصل دوم كتاب به ادبيات اروپا اختصاص دارد و به نظر نويسنده آن، گرچه ادبيات جنگ و به تبع آن ادبيات اروپا در آغاز قرن بيستم و با آغاز جنگ جهاني اول و با حضور شاعران و نويسندگان اروپايي در جبهه‌هاي جنگ و روايت‌هاي آنان از جنگ به صورت خاطره و تجربه شخصي شكل گرفته، اما بعدها با آغاز جنگ جهاني دوم به جايگاه امروز خود رسيده است. به گونه‌اي كه بخش عمده‌اي از ادبيات اروپا را ادبيات جنگ، اعم از ادبيات مقاومت و ادبيات ضد جنگ به خود اختصاص داده است.
رمان «بينوايان» اثر ويكتور هوگو در كتاب «آشنايي با ادبيات مقاومت جهان» به عنوان يكي از شاخص‌ترين آثار ادبي قرن نوزدهم، در مصاف با ظلم و ستم در فرانسه قرن نوزدهم معرفي شده است و به تدريج، داستان‌ها و نمايشنامه‌هاي موفق قرن بيستم مانند «در وسط پيروزي» نوشته فريدريك منينگ و «دون آرام» اثر ميخاييل شولوخوف معرفي و تحليل شدهاند.
ظهور و بلوغ ادبيات مقاومت در كشور اسپانيا و اشعار وطن‌پرستانه در ستايش انقلاب و شعرهاي حبسيه، اعتراض و مرثيه‌هاي سروده شده به ياد كشته شدگان در جنگ جهاني دوم در بخش پاياني كتاب «آشنايي با ادبيات مقاومت جهان» تشريح شده و در بخشي از آن آمده است: «ياد رزمندگان و مبارزاني كه در روياروريي با دشمنان متجاوز و در نبرد براي بيرون راندن نيروهاي اشغال‌گر، زخمي يا كشته شدهاند و سخن از جان‌فشاني‌ها و ايثارگري‌ها و مقاومت دليرانه آنان برابر دشمنان متجاوز در جنگ، يكي از گسترده‌ترين موضوع‌هاي شعر مقاومت را تشكيل مي‌دهد.»
نويسنده كتاب شعري از «گائورك تراكل» از كشور آلمان را به عنوان نمونه‌اي از سروده‌ها آورده كه چنين است: «اكنون در جامه رزمي سوخته، روي خاك افتاده است/با نسيمي كه درنگ مي‌كند بر گيسوان آرامش/با تركه‌اي از فراموشي بر گوش چپش/به باغي مي‌ماند كه ناگهان پرندگان تركش كرده باشند/به آوازي مي‌ماند خفه شده در تاريكي/به ساعتي مي‌ماند كه فرشته‌اي از كارش انداخته است/درست موقعي كه مژه‌هايش گفته‌اند: خدانگهدار بچه‌ها/و حيرت به هيات سنگي درآمده است.»
كتاب «آشنايي با ادبيات مقاومت جهان» در قطع وزيري و 203 صفحه، با شمارگان 3هزار نسخه و بهاي 35 هزار ريال، به همت پژوهشگاه علوم و معارف دفاع‌مقس وارد بازار نشر شده است.
سه‌شنبه ۱۳ دی ۱۳۹۰ - ۱۲:۱۰
نظر شما