رييس دومين كنگره ملي علوم انساني در افتتاحيه اين كنگره گفت: حدود پانزده سال است كه دوازده گروه از كارشناسان علوم انساني به نقد و بررسي كتابهاي منتشره در اين حوزه ميپردازند و همين امر سبب پويايي جريان نقد در كشور شده است.-
حميدرضا آيتاللهي، رييس دومين كنگره علوم انساني و پژوهشگاه علوم انساني و مطالعات فرهنگي، احمد شعباني، رييس دانشگاه شهيد بهشتي و همچنين غلامعلي افروز، نويسنده و استاد دانشگاه تهران، چهره ماندگار روانشناسي و رييس جامعه استادان نمونه كشور، از جمله سخنرانان بخش افتتاحيه اين كنگره بودند.
آيتاللهي در ابتداي سخنانش به فعاليت پانزده ساله گروههاي دوازدهگانه نقد و بررسي كتاب در حوزه علوم انساني اشاره كرد و گفت: اين گروهها كتابهايي را كه در حوزه علوم انساني منتشر ميشوند، نقد ميكنند و همين امر سبب شده است جريان نقد به جرياني پويا در كشور تبديل شود.
وي افزود: آنچه بيش از همه در حوزه علوم انساني كشور اهميت دارد، اين است كه بتوانيم فعاليت تمام دستاندركاران اين حوزه را منسجم كنيم تا اين فعاليتها به همافزايي بينجامند. ما دومين كنگره ملي علوم انساني را نيز با همين هدف برگزار كردهايم. متاسفانه در كشور ما عدهاي خودشان را نخبههايي ميدانند كه تنها تفكر آنان بايد مورد توجه قرار گيرد. ما سعي داريم از طريق كنگره ملي علوم انساني، وحدت را در ميان همه فعالان علوم انساني ايجاد كنيم.
آيتاللهي بر توليد پژوهشهاي موثر و فراگير در كشور تاكيد كرد و گفت: در يك سو تعداد زيادي دانشآموخته علوم انساني داريم كه به فعاليت در حوزه تخصصيشان علاقهمندند و از سوي ديگر، نياز وافري به پژوهشهاي علوم انساني وجود دارد. بايد ميان اين دو حوزه رابطهاي ايجاد كرد و اين كار تنها از عهده افرادي برميآيد كه قدرت مديريت دارند. براي متبلور شدن قدرت پژوهش در علوم انساني بايد راهبردهاي عملي را در نظر بگيريم.
وي يكي از مشكلات حوزه نگارش و پژوهش علوم انساني را همسانانگاري اين پژوهشها با پژوهشهاي فني و مهندسي دانست و گفت: پژوهشهاي علوم انساني با ساير حوزهها متفاوتند. اين پژوهشها تاثيرات به مراتب عميقتري دارند، در حالي كه مانند ساير پژوهشها، نمود عملي ندارند.
آيتاللهي ادامه داد: متاسفانه در كشور ما، راهبري مديريت پژوهشها به دست افرادي است كه دانشآموخته علوم انساني نيستند اما داعيه راهبري جريانهاي فكري علوم انساني را دارند.
وي سادهانگاري را يكي ديگر از موانع بر سر راه پژوهشها و كتابهاي حوزه علوم انساني دانست و گفت: در طي سي سال اخير، جزئينگري از سوي مهندسان در كشورمان رواج داده شده است و همين امر سبب شده پژوهشهاي علوم انساني كه در درازمدت جواب ميدهند، ساده انگاشته شوند.
سپس شعباني، رييس دانشگاه شهيد بهشتي، درباره ماموريت انسان در دنياي دانشبنيان گفت: ما در دنيايي زندگي ميكنيم كه نقشهكشان آن، ديگر به دنبال ترسيم نقشه قارهها و اقيانوسها نيستد، بلكه نقشه «دي. ان. اي» را ترسيم ميكنند.
وي افزود: گسترش فناوري اطلاعات، از ويژگيهاي دنياي امروز محسوب ميشود. اين فناوري، فاصلهها را از ميان برده است. پيشرفت مهندسي ژنتيك نيز امكان تصرف در طبيعت را به انسان داده است. تنازع بقاي دارويني كه تا ديروز با زور بازو معنا پيدا ميكرد، امروز بر مبناي دانش و فناوري معنا ميشود.
شعباني ادامه داد: بايد دريافت كه نقش علوم انساني در مديريت دنياي دانشبنيان چيست. علوم انساني به يقين وظايفي را در جهان دانشبنيان به عهده دارد. علوم انساني در كشور ما همگام با علوم و فنون حركت نكرد و مانند صنعتمان از پيشرفت علم عقب ماند. دكتر رضا داورياردكاني نيز در يكي از كتابهايش به اين موضوع اشاره ميكند كه تحقيقات دانشگاههاي علوم و فنون ما به دليل فقدان نوآوري در صنعت، كاربردي نيستند.
وي افزود: يكهتازي و پيشرفت بيتوقف دانش كه به بخشهايي از آن اشاره كردم، در برخي موارد ممكن است زندگي بشري را با بحران روبهرو كنند. حل اين بحرانها و چارهجويي براي آسيبهاي زندگي بشر در دوره جهاني شدن بر عهده علوم انساني است.
سپس غلامعلي افروز كه مسووليت كميته علمي كنگره را بر عهده دارد، در سخنان كوتاهي گفت: طي يك سال گذشته چهارصد مقاله داوري و صد و بيست مقاله براي دومين كنگره بينالمللي علوم انساني انتخاب شدند.
وي با بيان اين كه آموزههاي الهي ما بر سه محور فطرت، عقلانيت و معنويت استوارند، افزود: علوم انساني نيز در صورت پايبندي به اين سه اصل ميتواند موفق عمل كند. بايد با نگاه فطري، منطقي و جهانشمولي علوم انساني را بررسي كرد.
دومين «كنگره ملي علوم انساني در بستر فرهنگ و ارزشهاي اسلامي» تا فردا پنجشنبه (15 دي) با برگزاري نشستهاي تخصصي در سالن همايشهاي دانشگاه شهيد بهشتي ادامه مييابد.
نظر شما