خبرگزاري كتاب ايران(ايبنا):یک مسول فرهنگی تاجیکستان اخیرا پیشنهاد داده انجمن فرهنگیان 3 کشور فارسی زبان ایران،تاجیکستان و افغانستان تاسيس شود. عبدالحمید صمد، معاون رئیس کانون نویسندگان تاجیکستان ضمن یک دیدار با ادیبان ایرانی در شهر دوشنبه با طرح این پیشنهاد گفته است راه اندازی چنین انجمن یا اتحادیه اي نتایج مفیدی خواهيد داشت.

این در حالی است که میان کانون های ادبی 3 کشور همزبان ارتباط قوی و سازنده ای وجود نداشته و همکاری و روابط به صورت پراکنده و غیر منظم و بیشتر سلیقه ای بوده است.به طور معلوم هر 3 کشور صاحب کانون یا اتحادیه نویسندگان و انجمن شاعران هستند و امروز این کانون ها تقریبا به نهاد های تشريفاتي تبدیل شده اند و هدف و وظیفه اصلی خود را در افزودن اعضا بر این اتحادیه و هر از گاهی برگزار كردن سمینار  یا نشست می دانند و اعتبار اتحادیه در قیاس با زمان قبل از استقلال که صاحب آبرو و موقعیت مهم و ویژه بوده از دست رفته و با پیوستن اعضای ناشایسته و بی سلاحیت و ناکار آمد،  جایگاه خود را از دست داده و بیشتر به یک نهاد قالبی و غیر فعال تبدیل شده است.
اين در حالی که به گفته کارشناسان عرصه ادب و هنر در کشور های متمدن و پیشرفته جهان، اتحادیه های ادیبان، یک نهاد فعال است که اکثر تحولات و رخداد های مربوط به اهل قلم و تقریبا حامی و پشتیبان مادی و معنوی آنها بوده و در امر چاپ و تالیف کتاب و ایجاد زمینه های مناسب براي انشای آثار مساعدت و کمک لازم را انجام می دهد،لذا به نظر می رسد با تاسیس انجمن ادیبان کشور های فارسی زبان در امر تبادل تجربه و آشنايی بیشتر نویسندگان با یکدیگر و ترجمه و معرفی آثار آنها در کشور های یکدیگر می توان فعالیت های جالبي انجام  داد.
 البته ایران و افغانستان که خط رسمی آنها فارسی است در مطالعه آثار یکدیگر مشکلی ندارند و تنها مشکل تاجیکستان است که خط رسمی این کشور سریلک روسی است و ایجاد انتشارات مشترک 3 کشور که بتواند آثار ادیبان گذشته و معاصر را با دو خط فارسی و سرلیک و با کتاب های این 2 خط که در امر آموختن خط فارسی موثر خواهد بود از ضرورت های مهم و اهداف مبرم این انجمن باید باشد.
راه اندازی و تاسیس سامانه و تارنمای منظم و فعال که اطلاعات کامل و مفصل و دقیق را از زندگی و آثار ادیبان این کشور ها معرفی كند،بايد از دیگر وظایف این انجمن  باشد، زیرا در شرايط امروز که اطلاعات بیشتر توسط رایانه رد و بدل می شود پربار و متنوع بودن این سامانه  یا تارنما براي آشنايی ادیبان و خوانندگان کشور های فارسی زبان خیلی مفید خواهد بود، زیرا یکی از معضلات و مشکلات موجود در این زمنیه نبوداطلاعات ابتدايی از روزگار و آثار ادیبان است که این مشکل بویژه در تاجیکستان محسوس است و تعداد انگشت شمار ادیبان این کشور با رایانه آشنائی دارند و اطلاعات خود را وارد شبکه جهانی اینترنت كرده اند و حتی اکثرا صاحب صندوق پستی و ایمیل نيستند و هنوز هم با شیوه های سنتی-فاکس و نامه و تلفن ثابت ...تبادل اطلاعات می کنند حتی در مورد مشهورترین چهره های فرهنگی تاجیکستان نه تنها با زبان های انگلیسی و عربی و روسی و خط فارسی نمی شود اخبار و اطلاع کسب کرد بلکه حتی با حروف سرلیک که خط رسمی این کشور است با مشکل زیاد می توان اخبار و اطلاعات اندک به دست آورد. لذا تاسیس بانک اطلاعاتی ادیبان همراه با شرح زندگی، نمونه آثار(کامل) با دو خط فارسی و سریلیک و نیز ترجمه آنها با زبان های انگلیسی و عربی و روسی همراه با عکس بايد از اهداف دیگر این انجمن باشد که امروز به یک ضرورت مهم برای همزبانان تبدیل شده است.
به نظر می رسد زمینه و فضای مساعد و موافق برای تاسیس این انجمن فراهم آمده است و هر سه کشور نیز در امر عملی شدن چنین انجمن مشکلی نخواهد داشت و نیز براي راه اندازی آن همانند شبکه فارسی زبانان که از 5 سال بدین سو حرفش در محافل سیاسی و فرهنگی مطرح است ولی به نتیجه ای نرسیده وگمان است برسد، هزینه و سرمایه نمی خواهد و تنها ابتکار و گام اولیه نیاز است که چنین انجمني شکل گیرد و به صورت دبیرخانه دوره ای در هر نشست ریاست را به یکی از کشور ها بسپارد و با برنامه ریزی دقیق و منسجم بتواند فعالیت های ادیبان و راهکارهای رشد و توسعه و پیشرفت مسیر اهل فرهنگ را مشخص و معین كند.
این انجمن با تاسیس جایزه بهترین اثر فارسی  یا جایزه کتاب سال فارسی  یا بهترین نویسنده و شاعر سال، بهترین شعر، رمان، داستان و...  نیز شکل آزمون و مسابقات ادبی می تواند در دراز مدت موفقیت های چشمگیری را کسب کند.چون  کتاب و ادب و سخن سرمایه اصلی و جزو افتخارات این 3 کشور است.

شاه منصور شاه میرزا،ادب پژوه تاجیک