حسن سالاري در گفت‌وگو با خبرگزاري كتاب ايران(ايبنا) درباره تازه‌ترين اثرش كه براي انتشارات مدرسه آماده كرده است گفت: اين كتاب یکی از كتاب‌هاي مجموعه‌ي «کتاب‌های موضوعی علوم» است. در این کتاب‌ها در کنار معرفی تازه‌ترین دستاوردهای علمی به نیازهای بومی (مانند ویژگی‌های زیست‌محیطی ایران، تاریخ علم ایران و دستاوردهای امروزی دانشمندان ایرانی) نیز توجه خواهد شد. پنج جلد از این مجموعه مربوط به جانوران مهره‌دار است.
وي با اشاره به اين‌كه «ماهی‌ها»، «دوزیستان»، «خزندگان»، «پرندگان» و «پستانداران» عنوان كتاب‌هاي جانوران مهره‌دار اين مجموعه است، اظهار كرد: كتابي كه من در اين مجموعه تهيه كرده‌ام مربوط به خزندگان جهان است اما به خزندگان ایران نگاه ویژه دارد.
اين مترجم و نويسنده كتاب‌هاي علمي براي نوجوانان ادامه داد: اين كتاب‌ها هماهنگ با کتاب‌های علوم دانش‌آموزان نوشته مي‌شوند. هدف ما آموزش مفاهیمی است که برپایه استاندارهای آموزش علوم باید دانش‌آموزان ما فرا بگیرند برای مثال آن‌ها باید بیاموزند که خزندگان چگونه از خود محافظت می‌کنند و چه راه کارهایی برای زنده ماندن در شرایط سخت دارند و چگونه غذای خود را به دست می‌آورند.
سالاري درباره بخشي از اين كتاب كه به خزندگان ايران تعلق دارد، عنوان كرد: ما نمی‌خواهیم کتاب خزندگان ایران تولید کنیم بلكه می‌خواهیم کتابي درباره خزندگان بنويسيم اما خزندگان سرزمین خود را نیز در آن معرفی کنیم. هنگامی که به مفاهیم پایه می‌پردازیم به جای آن‌که از جانوران کشورهای دیگر مثال بزنیم دست کم نیمی از مثال‌ها از خزندگان ایران خواهد بود. با این روش دانش‌آموزان هم مفاهیم بنیادی علم را می‌آموزند هم در کنار آشنایی با جانوران جهان، جانوران کشور خود را می‌شناسند.
وي درباره ضرورت توليد كتاب‌هاي علمي در هر كشوري، با ذكر مثالي از «استراليا» گفت: با اين‌كه استراليايي‌ها از نوادگان انگليسي‌ها هستند اما كتاب‌هاي علمي ویژه خود را توليد مي‌كنند. به تازگی مجموعه کتاب موضوعی از یک ناشر استرالیایی دیدم که در معرفی مجموعه نوشته است «کتاب‌های این مجموعه دامنه‌ی جهانی دارند اما اطلاعات مربوط به استرالیا را نیز در خود دارند.» ناشر اين كتاب‌ها به اين نتيجه رسيده است كه با این‌که کتاب‌های علمی به ویژه در زمینه جانوران با نگاهی جهانی نوشته می‌شوند، اما دانش آموز استرالیایی باید درباره محیط زیست خود یعنی استرالیا بیشتر بداند. یعنی هم جهان را بشناسد هم خانه خود را بهتر بشناسد. هدف ما در انتسارات مدرسه نيز همین است. یعنی می خواهیم کتاب‌هایی با دامنه جهانی بنویسیم و به کشور خود نیز نگاه ویژه داشته باشیم.
مترجم كتاب‌هاي «تاريخ علم براي نوجوانان» اظهار كرد: اغلب نویسندگان كتاب‌هاي علمي خودشان دانشمندان برجسته‌ای نیستند، اما نویسندگان برجسته‌ای هستند. کشور ما در این زمینه کمبود دارد، یعنی نویسندگانی که بتوانند کتاب‌های علمی مناسب بنویسند كم‌شمارند. بايد توجه داشت در بسیاری از زمينه های علمي نیازهای کشور ما و نیازهای دانش‌آموزان ما متفاوت است. برای مثال يك نويسنده حوزه پزشكي در اروپا درباره يك بيماري شايع ژنتيكي در اروپا مي‌نويسد اما نويسندگان ما بايد درباره بيماري‌هاي ژنتيكي شايع در كشورمان بيشتر بنويسند.
وي درباره ويژگي‌ها و دانش نويسندگاني كه مي‌خواهند كتاب علمي بنويسند گفت: براي نوشتن كتابي درباره خزندگان نياز نيست نويسنده پژوهشگر خزندگان باشد بلکه باید با دستاوردهای جانورشناسان جهان و ایران آشنا باشد. در واقع نویسندگان حوزه کودک و نوجوان واسطه‌ای میان پژوهشگران دانشگاهی و دانش‌آموزان هستند. آن ها باید از سواد کافی برای فهم دستاوردهای دانشمندان برخوردار باشند و توانایی رساندن مفاهیم علمی را به دانش آموزان داشته باشند.
سالاری تاکید کرد: نویسنده کتاب علمی برای کودکان و نوجوانان در فرآیند نگارش و تولید کتاب می‌تواند از مشاوره پژوهشگران و کارشناسان بهره‌مند شود. برای مثال، خود من در نگارش کتاب «صد دانشمند ایران و اسلام» از راهنمایی یونس کرامتی بهره بردم که پژوهشگر برجسته تاریخ علم است. در تولید کتاب‌های موضوعی علوم نیز از راهنمایی پژوهشگران دانشگاهی، کارشناسان سازمان‌های مربوط،کارشناسان آموزش و پرورش و معلمان بهره‌مند خواهیم شد.
پیش از این سالاری كتاب‌هاي «از پرنده دانا بپرس» را ترجمه کرده است که چند جلد آن درباره جانوران و یک جلد آن درباره خزندگان است. او درباره اين‌كه كتاب جديدش درباره جانوران چه اطلاعات بيشتري از كتاب درسي در اختيار نوجوانان قرار مي‌دهد، عنوان كرد: بر پایه استاندارهای آموزش علوم این کتاب‌ها نیز باید همان مفاهیم کتاب درسی را آموزش بدهند. همه چیز باید در راستای استانداردها تولید شود اما چگونگی پرداخت موضوع مهم است. در این جا می‌توان مثال‌های بیشتر آورد که کتاب درسی فضای آن را ندارد. مي‌توان به معرفی دانشمندانی پرداخت که در زمینه خزندگان ایران پژوهش کرده‌اند. شاید در کتاب درسی، نتوان این‌ها را گنجاند. نوع صفحه‌آرایی و عکس‌ها نیز می‌تواند این کتاب را از کتاب درسی متمایز سازد. به هر حال، این کتاب‌ها باید مکمل کتاب درسی باشد.
وي افزود: اگر کتاب در خدمت کتاب درسی نباشد به نظرم مناسب نیست اما منظور از كتاب‌هاي كمك‌درسي، کتاب های حل‌المسائل نیست. کتاب کمک درسی(مکمل درسی) مانند بسیاری از موضوع‌ها و مفاهیم دیگر در کشور ما بد معنا شده است.
نویسنده «کتاب علم در ایران باستان» با اشاره به تجربه‌های پیشین خود در تولید کتاب‌های علم گفت: تولید کتاب با ویژگی‌ها که گفته شد بسیار دشوار و هزینه بر است. چند میلیون فقط برای خرید عکس باید هزینه کرد و تصویرسازی و صفحه آرایی و کاغذ و چاپ رنگی هم هزينه‌هاي بسیار دارند. ناشران ما تازه در این راه گام گذاشته‌اند و آگاهی آنان نسبت به فرایند تولید کتاب‌های علمی کافی نیست. بنابراین، انرژی و زمان بسیاری از نویسنده می‌گیرد زیرا باید همه مراحل آماده سازی پیش از چاپ کتاب را مدیریت کند.
به گفته سالاری، جلد نخست کتاب‌های موضوعی علوم که الگوی کتاب‌های دیگر اين مجموعه مي‌شود، كتاب خزندگان است. کار نگارش این کتاب به پایان رسیده است، عکس‌های مربوط به خزندگان ایران خریداری شده، نمونه صفحه آرایی نيز به تایید ناشر رسیده است و کار صفحه آرایی اثر هم به زودی آغاز مي‌شود.
وي افزود: کتاب‌های موضوعی علوم در گام نخست برای دانش‌آموزان دوره راهنمایی در نظر گرفته شده است اما نسخه ویژه دانش‌آموزان دوره ابتدایی نیز آماده خواهد شد.
اين نويسنده و مترجم كتاب‌هاي علمي اظهار كرد: کتاب‌های موضوعی علوم كه در انتشارات مدرسه تولید مي‌شود حدود 50 جلد خواهد بود. این کتاب‌ها در 64 صفحه و به صورت رنگی آماده مي‌شوند. امید می‌رود که كتاب خزندگان در نمایشگاه سال آینده عرضه و جلدهای بعدی با فاصله زماني اندك منتشر شود.
یکشنبه ۳۰ بهمن ۱۳۹۰ - ۱۱:۵۳
نظر شما