به گزارش خبرگزاری كتاب ایران (ایبنا)، به نقل از ستاد خبري سرای اهل قلم بیست و پنجمین نمایشگاه بین‌المللی کتاب تهران، نشست نقد و بررسی فرهنگ جامع «میکروبیولوژی و بیولوژی مولکولی» با حضور مترجمان این فرهنگ، محمدکریم عمادزاده و عظیم اکبرزاده، در سالن دیدار نمایشگاه بین‌المللی کتاب تهران برگزار شد.
در این نشست علاوه بر مترجمان این فرهنگ، یونس کرامتی، سردبیر کتاب ماه علوم و فنون، محمدرضا آقاصادقی و سید داور سیادت، به عنوان منتقد، حضور داشتند.
کرامتی در ابتدای این نشست به مقایسه این اثر با فرهنگ‌های دیگر پرداخت و گفت: هیچ فرهنگ دیگری حتی به زبان انگلیسی، درباره این موضوع و با این جامعیت وجود ندارد.
بعد از مقدمه کرامتی، اکبرزاده از خاطرات و سختی‌های کار سخن گفت و افزود: من دو جلد از این فرهنگ را در سال ۱۹۹۹ وارد ایران كردم. این نخستین و آخرین فرهنگ در این حوزه در سراسر دنیاست كه چنین ویژگی‌هایی دارد و ترجمه آن ها حدود ۶ سال طول كشید.
کرامتی افزود: این فرهنگ، بهترین و جامع‌ترین فرهنگ میكروبیولوژی است و یكی از نكاتی كه نظر مرا به خود جلب كرد، منحصر به فرد بودن این كتاب در دنیا بود که تا امروز نتوانستم مشابه آن را بیابم.
وی در این باره افزود: این كتاب ۱۸ هزار مدخل دارد. چندین تخصص در این فرهنگ در کنار هم گنجانده شده که می‌توان به علومی چون بیولوژی عمومی، بیولوژی سلولی، بیولوژی مولكولی، بیولوژی بیوشیمی، بیولوژی باكتری، بیولوژی انگل، بیولوژی قارچ، بیولوژی ویروس، ایمنی‌شناسی، خون‌شناسی، داروشناسی، گیاه‌پزشكی، ژنتیك، مهندسی ژنتیك، بهداشت، پزشكی، دامپزشكی و صنایع غذایی اشاره کرد.
وی از تالیفات و تحقیقاتی نام برد که به واسطه آن‌ها مصمم شد اثری مهم چون این فرهنگ را منتشر کند و افزود: این پنجاهمین اثری است که منتشر کرده‌ام و معتقدم باید اثری ماندگار از خود به جای بگذارم. در این کتاب اصل بر این است كه مولفان ۱۸ رشته را در كنار هم قرار داده‌اند و ما توانسته‌ایم آن را ترجمه كنیم.
کرامتی درباره این کتاب توضیح داد: این فرهنگ سال‌هاست در رشته‌های مختلف زبانزد بوده و البته بدون اشكال هم نیست.
وی از بنیانگذاران این نشست برای نقد كتاب تشكر كرد و پیشرفت کتاب‌ها را مدیون چنین جلساتی دانست و گفت: این كتاب به یك كارگروهی نیاز دارد و با این حال حتی می‌تواند كمر یك گروه را هم بشكند!
سیادت درباره جامع بودن این فرهنگ گفت: اگر هر یک از این مباحث را جداگانه در نظر بگیرید، ممكن است فرهنگ خاصی در رابطه با آن‌ها موجود باشد اما این فرهنگ در واقع كاملترین و جامع‌ترین فرهنگ موجود است و ویژگی‌های خاصی دارد که در بسیاری از فرهنگ‌های دیگر دیده نمی‌شوند.
صادقی در ادامه مباحث، ارزش یك كتاب را ماهوی دانست و گفت: مهمترین نکته در انتشار کتاب، نیازسنجی جامعه است. ویژگی مهم این فرهنگ در این است كه جامعه علوم پایه پزشكی بدان نیاز داشت و این فرهنگ بسیاری از نیازهای آن‌ها را پوشش می‌دهد. این فرهنگ ضریب نفوذ را بالا می‌برد و مشخص است که جامعه هدف كه همان محققان و دانشجویانند به خوبی شناخته شده‌اند.
به اعتقاد کرامتی، این كتاب را نمی‌توان كاملا یک فرهنگ با تعریف ویژه‌ای که از آن ارایه شده دانست. وی در این باره گفت: این اثر چیزی بین دانشنامه و فرهنگ است و در بعضی از مداخل، منبعی که ذکر شده از مقالات علمی مختلف است.
وی با بیان این مطلب افزود: شاید بهتر بود كه قبل از انتشار، ویژگی‌ها و فواید خاصی که این فرهنگ را متمایز کرده، به گونه‌ای در آن انعكاس پیدا می‌كرد. مخاطب باید متوجه شود كه علاوه بر تعاریف اصطلاحات، می‌تواند با برخی مقالات مهم در این حوزه هم آشنا شود.
عمادزاده در پاسخ به این انتقاد گفت: درباره عنوان این فرهنگ، همان دو واژه «فرهنگ» و «جامع» روی جلد، گویای مطالب درون کتابند. وجود ۱۸ هزار مدخل هم نشان می‌دهد که اثری جامع پیش روی مخاطب است. نکته قابل توجه که با تورق این فرهنگ هم قابل دریافت است، تفسیری و تفصیلی بودن بسیاری از اطلاعات کتاب است.
وی در ادامه، وزارت ارشاد را یکی از متولیان این موضوع دانست و گفت: این فرهنگ با ویژگی‌های خاصش موجود است و بعد از انتشار، این رسانه‌ها و سازمان‌های متولی اند که باید به مخاطب نشان دهند نخستین و آخرین فرهنگ جامع در این زمینه به بازار کتاب ایران رسیده است.
کرامتی، انتشار این فرهنگ را بسیار پردردسر و حتی حروفچینی چنین فرهنگی را دشوار و وحشتناك دانست و سوالاتی را درباره موسسه انتشاراتی این فرهنگ مطرح کرد که عمادزاده به آن ها پاسخ داد.
یکی از مترجمان این فرهنگ،با ارایه توضیحاتی درباره مشکلات یافتن یک موسسه انتشاراتی برای چاپ این کتاب، گلایه‌هایی را مطرح کرد و گفت: این كتاب از سوی ناشران مورد استقبال قرار نگرفت. تنها موسسه‌ای كه قبول كرد این فرهنگ را منتشر كند، جهان ادیب بود و اغلب ناشران می‌گفتند چون این فرهنگ بسیار تخصصی است مخاطب زیادی نخواهد داشت و در نتیجه فروشش کم خواهد بود.
وی افزود: ما مترجمانی ناشناسی بودیم و این اثر هم بدیع، حجیم و جامع بود و نهادی از ما استقبال نكرد. ما از این منظر بسیار گله‌مندیم و نهادی نیست كه از یك ادیب نو استقبال كند.
صادقی درباره حمایت نشدن کتاب‌ها، گفت: كمبود سرمایه‌گذاری در حوزه‌های علمی، مهمترین آسیب در این حوزه است. حداقل وزارت ارشاد می‌تواند در تبلیغ كتاب و بالابردن كیفیت، كاری بكند.
سردبیر کتاب ماه هم به ارایه پیشنهادهایی، درباره جلد کتاب و نوع انتشارش گفت: بهتر است این فرهنگ در همین فرم وزیری چاپ و برای سبک‌شدن این فرهنگ حجیم، از برگه‌هایی با وزن سبك‌تر استفاده شود.
این نشست در سرای دیدار واقع در طبقه نخست شبستان و از ساعت ۱۸ برگزار شد.
بیست و پنجمین نمایشگاه بین‌المللی كتاب تهران تا 23 اردیبهشت ماه در مصلای امام خمینی (ره) برپاست.
دوشنبه ۱۸ اردیبهشت ۱۳۹۱ - ۱۰:۰۱
نظر شما